Ibu kota
Puseur dayeuh atawa ibu kota (diéjah ogé ibukota) nyaéta kota utama di hiji nagara atawa daérah, sanajan kota ieu tacan tangtu mangrupa kota panggedéna ogé. Di kota ieu ilaharna aya gedong-gedong pamaréntahan pusat atawa daérah jeung hiji déwan perwakilan rahayat nu sering ogé disebut parlemén sarta kantor-kantor pusat pausahaan-pausahaan komérsial. Lian ti éta, di ibu kota nagara biasana aya wawakil-wawakil ti nagara deungeun nu biasa disebut kadutaan gedé.[1]
Sawatara perkecualian:
- Di nagri Walanda puseur dayeuhna nyaéta Amsterdam, tapi dayeuh pamaréntahanana nyaéta Den Haag. Di dayeuh pamungkas ieu ogé aya wawakil-wawakil ti nagara deungeun.
- Puseur dayeuh Israél nyaéta Yerusalem. Tapi ku sabab dayeuh ieu ku dunya internasional dianggap minangka hiji dayeuh internasional, mangka kadutaan gedé nagara-nagara anu nyambung diplomatik jeung Israél nempatkeun kadutaan gedé maranéhanana di dayeuh Tél Aviv, kajaba sawatara nagara.
- Puseur dayeuh Afrika Kidul nyaéta Prétoria tapi parlemén perenahna di Cape Town/Kaapstad.
- Puseur dayeuh Républik China di Taiwan anu resmi nyaéta Nanjing, tapi alatan éléh dina perang baraya ku kituna Chiang Kai-shek mindahkeun pamaréntahan ka puseur dayeuh samentara di Taipéi, Taiwan.
Sakapeung sawatara nagara mindahkeun puseur dayeuh maranéhanana alatan alesan pulitik atawa ekonomis. Sawatara nagara anu kungsi mindahkeun puseur dayeuh maranéhanana nyaéta:
- Amérika Sarikat, ti New York ka Philadelphia tuluy ka Washington, DC
- Brazil ti Rio de Janeiro ka Brasilia
- Kazakhstan ti Almaty/Alma Ata ka dayeuh Astana
- Turki ti Istanbul/Konstantinopel ka Ankara
- Myanmar ti Yangon ka Naypyidaw
Remen ogé puseur dayeuh kudu dipindahkan alatan dilindih atawa dikawasa ku nagara deungeun.
Dina mangsa perang remen ogé puseur dayeuh dikawasa ku satru sarta kudu ngadegkeun puseur dayeuh "tandingan" atawa samentara di dayeuh séjén:
- Républik Indonésia sawatara kali ibu kotana pindah antara taun1945-1950. Ti Jakarta ka Yogyakarta tuluy ka Bukittinggi saméméh balik deui ka Jakarta
- Perancis "Bébas" antara taun1940-1944 kalawan puseur dayeuh Vichy
Sakapeung puseur dayeuh nagara kudu dibagi jeung nagara séjén alatan dikawasa satru:
- Siprus kalawan puseur dayeuh Nikosia anu kudu dibagi jeung Republik Turki Siprus Kalér saprak taun1974
- Dayeuh Berlin anu kabagi antara Republik Federal Jerman jeung Republik Demokratis Jerman antara taun1949 - 1990.
Tempo ogé
- Daptar nagara di dunya
- Daptar ibu kota di dunya
- Ibukota kabupatén
Pratayang referensi
- ↑ Jonathan, Rigg (1862). A Dictionary of the Sunda Language of Java. Universitas Harvard: Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen.