Панҷобиҳо

Кулли ҷамъият
110—120 млн. нафар
Минтақаҳо бо ҷамъияти қобили таваҷҷуҳ

 Pakistan — 76 335 300 нафар
 Ҳиндустон — 29 109 672 нафар
Шаблон:GB — 2,3 млн нафар
 Канада — 800 ҳаз. нафар
 Аморати Муттаҳидаи Араб — 720 ҳаз. нафар
 ИМА — 640 ҳаз. нафар
 Арабистони Саудӣ — 620 ҳаз. нафар
 Ҳонконг — 260 ҳаз. нафар
Шаблон:MAS — 185 ҳаз. нафар
Шаблон:RSA — 140 ҳаз. нафар
 Мянма — 120 ҳаз. нафар
 France — 90 ҳаз. нафар
 Итолиё — 80 ҳаз. нафар
 Thailand — 75 ҳаз. нафар
 Ҷопон — 75 ҳаз. нафар
 Маврикий — 70 ҳаз. нафар
Шаблон:SIN — 70 ҳаз. нафар
Шаблон:Country data Уммон — 68 ҳаз. нафар
 Лубнон — 65 ҳаз. нафар
 Баҳрайн — 66 ҳаз. нафар
 Кения — 55 ҳаз. нафар
 Австралия — 50 ҳаз. нафар
 Танзания — 45 ҳаз. нафар
 Кувайт — 40 ҳаз. нафар

 Олмон — 17 ҳаз. нафар
Дин
ислом, сикҳизм, ҳиндуизм
Панҷобӣ

Панҷобиҳо, пунҷобиҳо ( панҷ. ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ, панҷ.ш. پنجابی لوک) — аҳолии асосии минтақаи ҷуғрофию таърихии Панҷоб (иёлати Панҷоби Покистона ва иёлатҳои ҳиндустонии Панҷоб ва Ҳарияна). Дар Аврупо, Амрико, Осиё, Ховари Миёна ва Африқо низ диаспораҳои калон мавҷуданд. Шумораи онҳо ба 110—120 миллион нафар мерасад.

Аксари панҷобиҳо бо забони панҷобӣ (шохаи ҳинду эронии оилаи забонҳои ҳиндуаврупоӣ), ақаллият (сикҳҳо) — ба ҳиндӣ (дар Ҳиндустон), лаҳҷаҳои лендӣ (лаҳнда) ва урду (дар Покистон) ҳарф мезананд. Дар Покистон панҷобиҳо дини исломро риоя мекунанд, дар Ҳиндустон бошад, асосан сикҳизм ё ҳиндуизмро пайравӣ мекунанд. Этногенези халқ гуногун аст; Аз замонҳои қадим, гурӯҳҳои бегонаи аҳолӣ, аз қабили ориёиҳр, шакҳо (скифҳо), арабҳо ва дигар, бо аҳолии ҳудуди имрӯзаи Панҷоб ва шимоли Ҳиндустон ҳамроҳ шудан гирифтанд. Ҷатҳо, раҷпутҳо ва гуҷарҳо дар ташаккули панҷобиҳо саҳми калон гузоштанд. Аз ҳазораи 3 то милод панҷобиҳо ҳамчун асосгузорони давлатҳои тавоно машҳур шуданд (Таксила ва дигарон). Асосан панҷобиҳо деҳқонанд (зироати асосии кишоварзӣ гандум дар заминҳои обӣ аст); бофандагӣ, кӯлолгарӣ, қолинбозӣ ва кандакории бадеӣ хеле тараққӣ кардааст. Дар қишлоқҷойҳо хонаҳои гилкор бо боми ҳамвор доранд. Дар байни панҷобихо коргарон ва намояндагони зиёиёни техникӣ, хусусан дар Ҳиндустон нисбатан бисёранд. Фоизи одамони саводнок дар байни панҷобиҳо дар ҳарду кишвари истиқоматии онҳо нисбат ба халқҳои ҳамсоя хеле зиёд аст.

Адабиёт

  • Гусева Н. Р. Панджабцы // Народы и религии мира / Глав. ред. В. А. Тишков. — М.: Большая Российская Энциклопедия, 1999. — С. 408—409.
  • Кудрявцев М. К. Панджабцы // Большая советская энциклопедия / Глав. ред. А. М. Прохоров. Т. 19. — М.: Советская Энциклопедия, 1975. — С. 143.
  • Народы Южной Азии. — М., 1963.