ศาสตรนิพนธ์

ศาสตรนิพนธ์ (Treatise) หมายถึงสัมพันธสาร (discourse) ว่าด้วยเรื่องต่างๆ ที่เขียนขึ้นอย่างเป็นระบบ ปกติจะมีความยาวค่อนข้างมาก

• จอห์น ล็อก—Two Treatises of Government
• เดวิด ฮูม—A Treatise of Human Nature
• เรอเน เดการ์ต—Treatise on the World และ Compendium Musicae
• คาร์ล มากซ์—Das Kapital
• นิกโกเลาะ มาเกียเวลลี—The Prince, and Discourses on Livy
• แอ็กตอร์ แบร์ลีโยซ—Treatise on Instrumentation

• สมเด็จพระเจ้าเจมส์ที่ 1 แห่งอังกฤษ—คู่มือการปกครองบาซิลิคอนโดรอน (Basilikon Doron)
• ซุนวู—ตำราพิชัยสงคราม
• โทมัส เพน—Rights of Man, Common Sense และ The Age of Reason
• ชาลส์ ดาร์วิน—The Origin of Species

• Ludwig von Mises—Human Action
• Murray N. Rothbard—Man, Economy, and State
• Paul Samuelson—Foundations of Economic Analysis

• De architectura, วิทรูเวียส (ca. 40 CE)
• De re aedificatoria, เลออน บัตติสตา อัลแบร์ตี (1450)
• I Quattro Libri dell’Architettura, Andrea Palladio (1570)