เสียงนาสิก ลิ้นไก่
| เสียงนาสิก ลิ้นไก่ | |||
|---|---|---|---|
| ɴ | |||
| |||
| หมายเลขไอพีเอ | 120 | ||
| การเข้ารหัส | |||
| เอนทิตี (ฐาน 10) | ɴ | ||
| ยูนิโคด (ฐาน 16) | U+0274 | ||
| เอกซ์-แซมปา | N\ | ||
| เคอร์เชินบอม | n" | ||
| ตัวอย่างเสียง | |||
เสียงนาสิก ลิ้นไก่ (อังกฤษ: uvular nasal) เป็นเสียงพยัญชนะที่มีใช้ในหลายภาษา เช่น ภาษาญี่ปุ่น, ภาษาสเปนสำเนียงสเปนตอนเหนือ, ภาษาเกชัว, ภาษาพม่า ฯลฯ แต่ไม่มีเสียงนี้ในภาษาไทย สัญลักษณ์ในชุดสัทอักษรสากลที่ใช้แทนเสียงนี้คือ ⟨ɴ⟩ และสัญลักษณ์เอกซ์-แซมปาที่ตรงกันคือ N\ เสียงนี้ออกเสียงคล้ายเสียงนาสิก เพดานอ่อน [ŋ] แต่ดันโคนลิ้นแตะที่ลิ้นไก่แทนเพดานอ่อน
ลักษณะ
ลักษณะต่าง ๆ ของเสียงนาสิก ลิ้นไก่ ได้แก่
- ลักษณะการออกเสียง เป็นเสียงเสียด กล่าวคือ เสียงนี้เกิดจากการบีบกลุ่มลม (ที่มาจากปอด) ให้ผ่านช่องแคบ ๆ บริเวณตำแหน่งการเกิดเสียง เพราะว่าเสียงนี้เป็นเสียงนาสิก กลุ่มลมจึงถูกบังคับไปที่จมูก
- ตำแหน่งเกิดเสียง เป็นเสียงจากลิ้นไก่ กล่าวคือ เสียงนี้เกิดจากการยกลิ้นส่วนหลัง (โคนลิ้น) ขึ้นไปแตะที่ลิ้นไก่
- ลักษณะเสียงพูด เป็นเสียงก้องหรือโฆษะ กล่าวคือ เส้นเสียงจะสั่นขณะที่ออกเสียงนี้
- เสียงนี้เป็นเสียงพยัญชนะนาสิก กล่าวคือ ลมจะถูกปล่อยให้ออกมาทางจมูก และอาจออกทางปาก ได้ด้วยด
- เพราะว่าเสียงนี้ออกทางจมูก จึงไม่ได้จัดให้เป็นเสียงพยัญชนะกลางลิ้นหรือเสียงพยัญชนะข้างลิ้น
- กลไกกระแสลม เป็นกระแสลมออกจากปอด กล่าวคือ เสียงนี้เกิดขึ้นจากการดันกระแสลมออกจากปอดและผ่านทางช่องเสียง มากกว่าที่จะเกิดจากช่องเส้นเสียงหรือจากปากโดยตรง
การปรากฏ
| ภาษา | คำ | สัทอักษรสากล | ความหมาย | หมายเหตุ | |
|---|---|---|---|---|---|
| ภาษากลาลัม | sqəyáyŋəxʷ | [sqəˈjajɴəxʷ] | 'ต้นไม้ใหญ่' | มีการแยกเสียงนี้กับที่ออกเสียงที่ออกจากกล่องเสียง (glottalized form) | |
| ภาษากะลาลลิซุต | paarngorpoq | [paaɴːoʁpoq] | 'คลาน (รูปเอกพจน์)' | ||
| ภาษาเกชัว | sonqo | [ˈs̠oɴ.qo] | 'หัวใจ' | หน่วยเสียงย่อยของ /n/ | |
| ภาษาจอร์เจีย | ზინყი | [ziɴqʼi] | 'ข้อสะโพก' | หน่วยเสียงย่อยของ /n/ | |
| ภาษาญี่ปุ่น[1] | 日本 nihon]] |  [n̠ʲihoɴ] (วิธีใช้·ข้อมูล) |
'ญี่ปุ่น' | ||
| ภาษาดัตช์ | เนเธอร์แลนดิก | aangenaam | [ˈaːɴχəˌnaːm] | 'ความสุข' | หน่วยเสียงย่อยของ /n/ และ /ŋ/ ในสำเนียงที่มีเสียง /χ/ อาจพูดด้วย /n/ และ /ŋ/ แทนโดยเฉพาะการพูดอย่างเป็นทางการ |
| ภาษาพม่า | ရန်ကုန် | [jàɴɡòʊɴ] | 'ย่างกุ้ง' | ||
| ภาษาสเปน[2] | enjuto | [ẽ̞ɴˈχuto̞] | 'แห้ง' | หน่วยเสียงย่อยของ /n/ ดู การออกเสียงภาษาสเปน | |
| ภาษาอาร์มีเนีย | անխելք | [ɑɴˈχɛlkʰ] | 'ไร้สมอง' | หน่วยเสียงย่อยของ /n/ ก่อนเสียงลิ้นไก่เมื่อไม่พูดอย่างเป็นทางการ | |
| ภาษาอินยูอิต | อินยูวีอาลุกตุน | namunganmun | [namuŋaɴmuɴ] | 'ยังที่ไหน?' | |
อ้างอิง
บรรณานุกรม
- Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (2): 255–259, doi:10.1017/S0025100303001373
- Okada, Hideo (1991), "Phonetic Representation:Japanese", Journal of the International Phonetic Association, 21 (2): 94–97, doi:10.1017/S002510030000445X