Эстония

Эстония
эст. Eesti Vabariik
Байрак[d]Илтамга[d]
Нигезләнү датасы24 февраль 1918
Рәсми исемEesti Vabariik
Кыскача исемЭстония, Eesti, Viro, Estland, Estonia, Estland, Estland, Estland, Igaunija, Estija, Estonia, 🇪🇪, Эстонія һәм Естонія
Гомер озынлыгы77,73659 ел[1]
... хөрмәтенә аталганВирумаа[d] һәм Уганди (тарихи өлкә)
Демонимestnisch, Este, Estin, Est, эстонец, эстонка, эстонцы, эстонки, Estonian, észt, ester, estlænder, Estoniano, Lestiyänan, إستوني, إستونية, إستونيون, естонець, естонка, естонці, Εσθονός, Εσθονή, Εσθονοί, אסטוני, אסטונית, estonieni, estonian, estoniană, এস্তোনীয়, estone, estoni, esti, estonianu, estoniana, virolaiset, igauņi, eestlased, estonià, estoniana, Estonien[2], Estonienne[2], èstoni, èstone, èstona, èstono, إسطوني, إسطونية, إسطونيين, إسطونيات, Estonec, Estonka һәм Eastónach[3]
Рәсми телэстон теле[4]
ГимнЭстония гимны
МәдәниятЭстония мәдәнияте[d]
Шигарь текстыEpic Estonia һәм Stonia Epig
Дөнья кисәгеЕвропа[5]
Дәүләт Эстония
БашкалаТаллинн
Сәгать поясыUTC+02:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуыБалтыйк диңгезе[6] һәм Чудь-Псков күле[d]
Иң көнчыгыш ноктасы59°22′14″ т. к. 28°12′32″ кч. о.
Иң төньяк ноктасы59°49′ т. к. 26°22′ кч. о.
Иң көньяк ноктасы57°30′34″ т. к. 26°37′00″ кч. о.
Иң көнбатыш ноктасы58°19′22″ т. к. 21°45′52″ кч. о.
ГеомәгълүматларData:Estonia.map
Иң югары ноктасыСуур-Мунамяги[d]
Иң түбән ноктасыБалтыйк диңгезе
Идарә итү формасыпарламент республикасы[d]
Дәүләт башлыгы вазыйфасыЭстония президенты[d]
Ил башлыгыАлар Карис[7]
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасыЭстония премьер-министры[d]
Хөкүмәт башлыгыКая Каллас[8]
Башкарма хакимиятЭстония хөкүмәте[d]
Канунбирү органыRiygikogu
Үзәк банкыЭстония банкы[d]
Дипломатик мөнәсәбәтләрИталия, Беларус Халык Җөмһүрияте, Австралия, Украина, Үзбәкстан, Латвия, Косово Җөмһүрияте, Болгария, Чили, Дания, Финляндия, Швеция, Шри-Ланка, Кытай Җөмһүрияте, Мексика, Америка Кушма Штатлары, Һиндстан, Греция, Германия, Әзербайҗан, Гөрҗистан, Маҗарстан, Кытай һәм Польша
ӘгъзалыкАурупа Берлеге, Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Төньяк Атлантик килешү оешмасы, Халыкара икътисадый хезмәттәшлек һәм үсеш оешмасы, Аурупа шурасы, Бөтендөнья сәүдә оешмасы[9], Балтик ассамблеясе[d], Төньяк бәрелеш группасы[d], Балтыйк диңгезе дәүләтләре советы[d], ОБСЕ, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы[d], Халыкара үсеш ассоциациясе[d], Халыкара финанс корпорациясе[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык[d], Инвестицион бәхәсләрне хәл итү буенча халыкара үзәк[d], Австралия группасы[d], Евроконтроль[d], Ачык күкләр буенча килешү[d], Интерпол[10][11], Атом-төш чималны сатучылар төркеме[d][12], ХКТО[d][13][14], Movement Coordination Centre Europe[d][15], Strategic Airlift Capability[d][16], Халыкара гидрография оешмасы[d][17], Халыкара энергетика агентлыгы[d][18][19], Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы[20], Җирнең биофизик торышын күзәтү төркеме[d], Халыкара атом энергиясе агентлыгы[d], Бөтендөнья почта берлеге[21][22], Халыкара телекоммуникацияләр берлеге[d][23], Шенген зонасы[d][24], Visa Waiver Program[d][25], Бөтендөнья метеорология оешмасы[26], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[27], Милләтләр Лигасы, Бөтендөнья таможня оешмасы[d][28], Холокостны истә тоту һәм өйрәнү буенча халыкара оешмасы[d][29] һәм CERN Council[d][30]
Балигълык яше18 яшь
Никахка керү яше18 яшь
Пенсия яше63 яшь
Халык саны1 374 687 (1 гыйнвар 2024)[31]
Ир-ат халкы627 427[32], 629 878[32], 631 228[32] һәм 640 385[32]
Хатын-кыз халкы699 471[32], 699 645[32], 699 703[32] һәм 708 455[32]
Административ бүленешеИда-Вирумаа[d], Егевамаа[d], Ярвамаа[d], Ляэнемаа[d], Ляэне-Вирумаа[d], Пылвамаа, Пярнумаа[d], Рапламаа[d], Сааремаа[d], Тартумаа[d], Валгамаа[d], Вильяндимаа[d], Вырумаа[d], Харьюмаа[d] һәм Хийумаа[d]
Акча берәмлегеевро
Номиналь тулаем эчке продукт38 100 812 959 $[33]
Кеше башына ТЭП23 757,62 $[34]
Кеше потенциалы үсеше индексы0,89[35]
Inequality-adjusted Human Development Index0,829[36]
Үз-үзенә кул салулар күрсәткече12
Эшсезлек дәрәҗәсе5,4 процент[37]
Нәрсә белән чиктәшЛатвия һәм Россия
Автомобил хәрәкәте ягыуң[d][38]
Челтәр көчәнеше230 вольт[39]
Электр аергычы төреEuroplug[d][39] һәм Schuko[d][39]
АлыштырганЛифляндия губернасы, Эстләндия гөбернәсе, Псков губернасы, СССР һәм Эстон Совет Социалистик Республикасы
Кулланылган телэстон ишарә теле[d], рус теле, эстон теле, выру теле[d], стандарт эстон теле[d] һәм сету[d]
Мәйдан45 335 км² (2024)[40]
Рәсми веб-сайтLua хатасы: expandTemplate: template "ref-et" does not exist.
ҺәштәгеEstonia
Югары дәрәҗәле Интернет домены.ee
Харита сурәте
Тематик географияЭстония географиясе[d]
Тимер юл хәрәкәте ягыуң[d][41]
Нинди вики-проектка керәПроект:Эстония[d]
Ачык мәгълүматлар порталыOpen Data Portal Estonia[d]
Феноменның икътисадыЭстония икътисады[d]
Феноменның демографиясеЭстония халкы[d]
Грегориан тәкъвимга күчү мизгеле1 март 1918
Мәктәптә укымаган балалар саны5533[42]
Джини коэффициенты30,8[43]
Өстәлгән кыйммәт салымы күләме20 процент һәм 9 процент
Тулаем туулар коэффициенты1,52[44]
Шәһәр халкы916 236[32], 920 415[32], 923 866[32] һәм 938 914[32]
Авыл халкы410 662[32], 409 107[32], 407 066[32] һәм 409 926[32]
Демократия индексы7,84[45]
BTI Governance Index7,35[46], 7,37[46], 7,33[46], 7,41[46], 7,26[46], 7,4[46], 7,44[46], 7,46[46] һәм 7,02[47]
BTI Status Index9,29[46], 9,42[46], 9,34[46], 9,28[46], 9,49[46], 9,52[46], 9,54[46] һәм 9,47[47]
Туым күрсәткече10,6[32], 9,9[32], 10[32] һәм 8,6[32]
Үлем күрсәткече11,6[32], 11,9[32], 14[32] һәм 12,8[32]
Happy Planet Index score34,4[48]
Илнең мобиль коды248
Илнең телефон коды+372
Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны112[d][49]
Илнең GS1 коды474
Номер тамгасы кодыEST
Диңгездәге идентификацияләү номеры276
NCI Thesaurus идентификаторыC16562[50]
Шәрәфле ватандашлар төркемеТөркем:Эстония шәһәрләре шәрәфле ватандашлары[d]
Монда җирләнгәннәр төркемеТөркем:Эстониядә җирләнгәннәр[d]
Бу якта төшерелгән фильмнар төркемеТөркем:Эстониядә төшерелгән фильмнар[d]
 Эстония Викиҗыентыкта

Эстония (эст. Eesti), рәсми атамасы Эсто́ния Җөмһүрияте (эст. Eesti Vabariik) — Европада урнашкан дәүләт.

Европа берлегенә керә.

География

Эстония Европаның төньяк-көнчыгышта урнаша. Төньяктан Фин култыгы, көнбатыштан Балтыйк диңгезе һәм Рига култыгы белән юыла. Көньякта Латвия, көнчыгышта Россия белән чиктәш. Яр буе сызыгының озынлыгы — 3794 км.[51] Эстония составына 1521 утрау керә, аларның арасында иң зурлары — Сааремаа (2673 км²), Хийумаа (1023,26 км²), Муху (206 км²), Вормси (93 км²), Кихну (16,4 км²). Эстония территориясе буйлап 7000 елга ага, алардан 423 елганың озынлыгы 1 километрдан артык.

Тарих

Б.э.к. 3 меңьеллыкта Эстония территориясендә фин-угыр кабиләләре яшәгән. Б.э.к 2 меңьеллык уртасында бакырдан, 1 меңьеллык уртасында исә тимердән әсбаплар эшләнгән. Шул дәвердә Балтыйк буе фин кабиләләрнең (эстлар вә ливлар) оешуы башланды. 2 меңьеллык башында сәүдә мәркәзләре, гаваньнар (Таллин, Тарту) пәйда булганнар.

Борынгы кабиләләрнең территориаль оешмасы һәм аларның берлеге барлыкка килгән. Эстон халкы шәкелләнә башлаган. 1030—1061 елларда Эстониянең көньяк-көнчыгыш өлеше Киев Русеннән бәйлелектә булган. 13 гасырдан башлап алманнар, соңрак даниялеләр агрессиясе нәтиҗәсендә Эстониядә дәүләт фомалашу процессы туктап калган. 13 гасырның икенче яртысы — 16 гасырның арасында алман тәречеләре тарафыннан басып алына. 1558 елның гыйнварда Россия Ливон сугышын башлап җибәрә. Рус гаскәрләреннән җиңелгән Ливон ордены таркалып китә. 1572—1577 елларда Россия Эстониянең барча өлешен (Таллин һәм утраулардан башка) басып ала, әмма Речь Посполита һәм Швеция гаскәрләренең каршы һөҗүме (1580—1581) нәтиҗәсендә Төньяк Эстония (Эстляндия) Швециягә, Көньяк Эстония Реч Посполитага күчте, Сааремаа утравы Даниягә калды. Швеция белән Реч Посполита арасындагы сугышлар (1600—1611, 1617—1629) нәтиҗәсендә 1625 елга килеп Швеция Эстониянең барча кыйтга өлешен басып алды. 1645 ел Сааремаа утравы дә Швециягә үтте. 1656—1658 елларда Россия — Швеция сугышлары нәтиҗәсендә Көнчыгыш Эстония Россиягә кушып алынган, ләкин 1661 ел сугышыннан әүвәлге чик кире кайтарган. Швециягә караган Балтыйк буе Эстляндия (Төньяк Эстония) вә Лифляндия (Көньяк Эстония һәм Төньяк Латвия) губернияләренә бүленгән.

Төньяк сугыш (1700—1721) нәтиҗәсендә Эстониянең барча өлеше Россиягә кушып алынган. Бу 1721 елгы Ништадт солых шартнамәсе белән рәсми рәвештә расланган.

ХХ гасыр

1918 елның 24 февральда Эстония мөстәкыйльлеге игълан ителгән. Азат итү сугышы барышында Эстония бәйсезлеккә ирешә. 1920 елның 2 февральдә Совет Россиясе һәм Эстония үзара тану турында солых шартнамәсен төзегәннәр. 1934 елның мартта дәүләт түнтәрелеше гамәлгә ашырыла һәм диктатура урнаштырыла, парламент таратып җибәрелә. 1935 елдан барча сәяси фиркаләрнең эшчәнлеге тыела. 1940 елның июльдә Эстония территорриясенә совет гаскәрләре кертелгәннәр. 1940 елның 21 июльдә Эстон ССР-ы төзелгән. 1940 елның 6 августта ССРБ составына кушыла һәм эстоннарның бер өлеше депортацияләнә. 1941 елның декабрендә алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алынган; 1944 елда азат ителә. 1988 елның 1—2 декабрьдә Эстония халык фронты төзелә; ул үз алдына Эстония бәйсезлеген торгызу максатын куйган. 1990 елның 8 майда Эстон ССР Югары Шурасы Эстония Җөмһүриятен игълан итә. 1991 елның 20 августта Эстониянең Югары Шурасы Эстония Җөмһүриятенең милли бәйсеәлеге турында карар кабул ителгән.

Административ-территориаль бүленеш

Эстония территориясе 15 өязгә (эст. maakond) бүленә; алар, үз чиратында, 241 җирле үзидарәгә бүленәләр.

Өяз гербы Исем Эстон исеме ISO 3166-2 коды Халык саны
(2012)[52],
кеше		 Территория,
мең
км²		 Халык тыгызлыгы,
чел./км²		 Өяз үзәге
Валгамаа Valga maakond EE-82 33728 2,044 17,0 Валга
Вильяндимаа Viljandi maakond EE-84 55054 3,422 16,5 Вильянди
Вырумаа Võru maakond EE-86 37387 2,305 16,7 Выру
Ида-Вирумаа Ida-Viru maakond EE-44 166548 3,364 51,4 Йыһви
Йыгевамаа Jõgeva maakond EE-49 36406 2,604 14,3 Йыгева
Ләәне-Вирумаа Lääne-Viru maakond EE-59 66701 3,465 19,1 Раквере
Ләәнемаа Lääne maakond EE-57 27187 2,383 11,7 Һаапсалу
Пылвамаа Põlva maakond EE-65 30692 2,165 14,5 Пылва
Пәрнумаа Pärnu maakond EE-67 88137 4,807 18,5 Пярну
Рапламаа Rapla maakond EE-70 36587 2,980 12,4 Рапла
Сааремаа Saare maakond EE-74 34527 2,922 12,0 Курессааре
Тартумаа Tartu maakond EE-78 150900 2,993 49,8 Тарту
Һарьюмаа Harju maakond EE-37 529898 4,333 120,3 Таллинн
Һийумаа Hiiu maakond EE-39 9984 1,023 10,0 Кәрдла
Йәрвамаа Järva maakond EE-51 35926 2,623 14,5 Пайде

Икътисад

Эстония — индустриаль-аграр дәүләт. Тулаем эчке продуктта сәнәгать 29,9%, авыл хуҗалыгы 3,9%, хезмәт күрсәтү тармагы 66,4% тәшкил иткә.[53] 2012 елгы мәгълүматларына күрә, экспорт буенча төп партнерлар — Швеция (16.8%), Финляндия (15.3%), Россия (12.7%), Латвия (9.2%), Литва (5.7%), Алмания (4.8%).[54] Төп экспорт маддәләре — машина һәм җиһазлар (29%), агач вә агач эшләнмәләре (13%), металлар (10%), азык-төлек (8%), тикстил эшләнмәләре (5%).

Импорт буенча төп партнерлар — Финляндия (15.1%), Алмания (10.7%), Швеция (10.7%), Латвия (10.0%), Литва (9.0%), Польша (6.6%), Кытай (4.4%), Россия (4.1%) (2012).[55]

Икътисадта сәверташ һәм фосфорит казып алу мөһим урын тота.

Транспортның төп төрләре — тимер юл һәм автомобил транспорты. Тимер юллар озынлыгы якынча 1 200 км, автомобил юллары озынлыгы 57 565 км, шул исәптә каты өслекле юллар 12 926 км. Төп диңгез портлары — Таллин, Mууга, Палдиски, Kунда, Пәрну һәм Силламәэ.

Дәүләт корылышы

Эстония — парламент җөмһүрияте. Гамәлдәге конституциясе 1992 елның 3 июльдә көчкә кергән. Дәүләт башлыгы — президент, ул Дәүләт шурасы тарафыннан яшерен тавыш бирү юл белән 5 ел мөддәткә сайлана. Бер-бер артлы ике мөддәткә генә сайлануы мөмкин. Канун чыгаручы хакимиятне бер пулатлы парламент — Дәүләт шурасы, ягъни (эст. Riigikogu), башкаручы хакимиятне баш вәзир җитәкчелегендәге хөкүмәт гамәлгә ашыра.

Тышкы сәясәт

2004 елның 1 маеннан Эстония Европа берлеге, ә 2011 елның 1 гыйнварыннан Еврозона әгъзасы булып тора. Шулай итеп, Эстония гомумаурупа базарына һәм Шенген фәзасына интеграцияләнгән элекке ССРБ өч җөмһүриятләрдән берсе һәм шулай ук постсовет дәүләтләрдән иң беренче еврога күчкән дәүләт булып тора.

Европа берлегендә әгъзалыгы АБ норматив актларның эчке дәүләт хокукый нормалардан өстенлекне күздә тота (дәүләтнең актлары АБ актларга каршы килгән очракта хокукый акты гомумберлек нормалар гамәлдә кала[56]).

2004 елның 29 марттан Эстония НАТО әгъзасы булып тора. НАТОның Гыйрактагы һәм Әфганстандагы миссияләрдә катнаша.

Шуннан тыш, Эстония Европа шурасы (1993 елдан),[57]. БМО, ИХҮО, ЕИХО һәм БСО оешмаларның тулы хокуклы вәкиле.

Дин

2011 елда православие дине тарафдарлары ил халкының 16,5 % ын, лютераннар 9, 91 % ын, баптистлар 0,41 % ын, католиклар 0, 41 % ын, мөселманнар 0, 14 % ын, буддистлар 0, 14 % ын тәшкил иткән[58].

Искәрмәләр

  1. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  2. ↑ 2,0 2,1 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
  3. ↑ The National Terminology Database for Irish — 2006.
  4. ↑ 6 // Конституция Эстонии — 1992.
  5. ↑ https://www.workwithdata.com/place/estonia
  6. ↑ 1 // Limits of Oceans and Seas, Limits of the Oceans and Seas // Nature / M. Skipper — 3 — IHO, 1953. — ISSN 1476-4687; 0028-0836
  7. ↑ Heads of State
  8. ↑ Estonia's first female PM sworn in as new government takes power — The Guardian, 2021.
  9. ↑ https://www.wto.org/english/thewto_e/countries_e/estonia_e.htm
  10. ↑ https://www.interpol.int/Member-countries/World — Интерпол.
  11. ↑ https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Europe/ESTONIA
  12. ↑ http://www.nuclearsuppliersgroup.org/en/participants1 — Атом-төш чималны сатучылар төркеме.
  13. ↑ https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/ — ХКТО.
  14. ↑ https://www.opcw.org/about-us/member-states/estonia
  15. ↑ http://mcce-mil.com/wp-content/uploads/glance/MCCE-AT-A-Glance-September-2017.pdf — Movement Coordination Centre Europe.
  16. ↑ https://www.sacprogram.org/en/Pages/The%20Strategic%20Airlift%20Capability.aspx — Strategic Airlift Capability.
  17. ↑ https://www.iho.int/srv1/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=452&lang=en — Халыкара гидрография оешмасы.
  18. ↑ https://www.iea.org/countries/membercountries/ — Халыкара энергетика агентлыгы.
  19. ↑ https://www.iea.org/countries/estonia
  20. ↑ http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp
  21. ↑ http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html
  22. ↑ https://www.upu.int/en/Universal-Postal-Union/About-UPU/Member-Countries?csid=-1&cid=111
  23. ↑ https://www.itu.int/online/S813/scripts/gensel8
  24. ↑ https://www.touteleurope.eu/les-pays-membres-de-l-espace-schengen.html
  25. ↑ https://www.dhs.gov/visa-waiver-program-requirements
  26. ↑ https://public.wmo.int/en/members/estonia
  27. ↑ https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/
  28. ↑ https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf
  29. ↑ https://holocaustremembrance.com/countries/estonia
  30. ↑ Council - Composition as from January 2025 | CERN Council
  31. ↑ https://www.stat.ee/et/avasta-statistikat/valdkonnad/rahvastik/rahvaarv
  32. ↑ 32,00 32,01 32,02 32,03 32,04 32,05 32,06 32,07 32,08 32,09 32,10 32,11 32,12 32,13 32,14 32,15 32,16 32,17 32,18 32,19 32,20 32,21 32,22 32,23 (unspecified title) — база данных Всемирного банка.
  33. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD — Бөтендөнья банкы.
  34. ↑ https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2020/October/weo-report?c=122,124,423,939,172,132,134,174,178,136,941,946,137,181,138,182,936,961,184,&s=NGDPDPC,PPPPC,&sy=2018&ey=2025&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1
  35. ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
  36. ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
  37. ↑ https://www.stat.ee/pohinaitajad
  38. ↑ http://chartsbin.com/view/edr
  39. ↑ 39,0 39,1 39,2 World Plugs / мөхәррир Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе
  40. ↑ https://maaamet.ee/uudised/kingitus-eesti-sunnipaevaks-eesti-sai-95-saare-vorra-rikkamaks
  41. ↑ https://www.forschungsinformationssystem.de/servlet/is/325069/
  42. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  43. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI
  44. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  45. ↑ 2020 Democracy Index
  46. ↑ 46,00 46,01 46,02 46,03 46,04 46,05 46,06 46,07 46,08 46,09 46,10 46,11 46,12 46,13 46,14 https://www.bti-project.org
  47. ↑ 47,0 47,1 https://bti-project.org/en/reports/country-dashboard/EST
  48. ↑ https://happyplanetindex.org/countries/?c=EST
  49. ↑ International Numbering Resources Database: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value / мөхәррир Халыкара телекоммуникацияләр берлеге
  50. ↑ https://ncim-stage.nci.nih.gov/ncimbrowser/pages/concept_details.jsf?dictionary=NCI%20Metathesaurus&code=C0014908&type=synonym
  51. ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2013-06-10, retrieved 2013-06-23 
  52. ↑ База данных о населении по полу, возрасту и административному статусу или типу населённного пункта(ингл.) статистической службы Эстонии(ингл.)
  53. ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2009-04-07, retrieved 2015-02-05 
  54. ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2016-10-02, retrieved 2015-02-05 
  55. ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2016-08-13, retrieved 2015-02-05 
  56. ↑ Разъяснение Верховного суда Эстонии № 3-4-1-1-05 RT III 2005, 13, 128 (на эстонском)(үле сылтама)
  57. ↑ Эстония и Совет Европы, archived from the original on 2004-06-29, retrieved 2004-06-29 
  58. ↑ PC231: POPULATION BY RELIGIOUS AFFILIATION AND ETHNIC NATIONALITY(ингл.)

Сылтамалар

Моны да карагыз