Үгезкөтүче йолдызлыгы
Үгезкөтүче
|
ҮгезкөтүчеҮгезкөтүче
сурәтне зурайтырга өчен чиртегез
|
Латинча исем
|
Boɵtes (иял. к.: Boɵtis)
|
Кыскартма
|
Boo
|
Нигез
|
сакчы
|
Туры калкулык
|
13сәг 30мин тан 15сәг 45мин кача
|
Авышлык
|
+8° тан +55° 30′ кача
|
Мәйдан
|
907 кв. градус (13 урын)
|
Иң якты йолдызлар (зурлык < 3m)
|
|
Метеор агымнары
|
- Гыйнвар Бутилары
- Июнь Бутилары
- Квадрантилар
|
Янәшә йолдызлыклар
|
|
Йолдызлык +90° тан −34° кача киңлекләрендә күренә. Русия территориясендә иң яхшы күренүчәнлек вакыты — əприᴫ–май.
|
|
Үгезкөтүче йолдызлыгы (лат. Boɵtes, грек. Βοώτης — «үгезле сабанчы» сүзеннән) — күк йөзе төньяк ярымшарының йолдызлыгы. Россиянең бөтен территориясендә күренә.
Астеризмлар
Йолдызлыкны зур астеризм оештыра. Аның төрле исемнәре бар — Эскимо, Һава Еланы яки Парашүт. Бу астеризм α (Арктур), ε (Изар), δ, β, γ һәм ρ йолдызларыны эченә ала.
μ², β, γ һәм δ йолдызлары исә төзексез дүртпочмакны тәшкил итәләр — Трапециясыман астеризм.
Тарих
Борынгы йолдызлык. Борынгы Юнaнcтандә аны Арктофилакс («Аю сакчысы», Зур Аю йолдызлыгы күздә тотыла) дип атаганнар. Клавдий Птолемей аны үзенең «Әлмагест» китабына керткән. Йолдызлык Аркад белән бәйләнәләр. Борынгы греклар карашлары буенча Аркад — ул нимфа Каллистоның улы, ул хаталык белән аулауда үзенең анаңны аю кыяфәтендә (аны Гера әверелдерде) эттән тоттырды.
|
---|
Байер | α (Арктур) • β (Бәккар) • γ (Харис) • δ • ε (Изар) • ζ • η (Мөфрид) • θ (Аселлус Примус) • ι (Аселлус Секундус) • κ (Аселлус Тертиус) • λ • μ (Әлкалуропс) • ν¹ • ν² • ξ • ο • π • ρ • σ • τ • υ • φ • χ • ψ • ω • b • c • d • e • f • g • h (Мәрьәт) • i • k • A |
---|
Флемстид | 1 • 2 • 3 • 4 (τ) • 5 (υ) • 6 (e) • 7 • 8 (η, Мөфрид) • 9 • 10 • 11 • 12 (d) • 13 • 14 • 15 • 16 (α, Арктур) • 17 (κ, Аселлус Тертиус) • 18 • 19 (λ) • 20 • 21 (ι, Аселлус Секундус) • 22 (f) • 23 (θ, Аселлус Примус) • 24 (g) • 25 (ρ) • 26 • 27 (γ) • 28 (σ) • 29 (π) • 30 (ζ) • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 (ο) • 36 (ε, Изар) • 37 (ξ) • 38 (h, Мәрьәт) • 39 • 40 • 41 (ω) • 42 (β, Бәккар) • 43 (ψ) • 44 (i) • 45 (c) • 46 (b) • 47 (k) • 48 (χ) • 49 (δ) • 50 • 51 (μ, Әлкалуропс) • 52 (ν¹) • 53 (ν²) • 54 (φ) • Елан 1 |
---|
Якындагы | Вольф 498 • ξ • SDSS J1416+13 |
---|
Исемлек |
|
---|
21 төньяк |
Дөббеләсгар (Кече Җидегән) |
Дөббеләкбәр (Зур Җидегән) |
Аждаһа |
Кефей / Янучан |
Кычкыручы / Улаучы (Үгезкөтүче) |
Хәер Табагы (Төньяк Таҗ) |
Тезләнүче (Геркулес) |
Лира / Кимвал |
Таир / Дөҗаҗ (Аккош) |
Зателкөрси (Кассиопея) |
Персей / Хамил Рәэселгул |
Тезген Тотучы (Олаучы) |
Еланнарны Тылсымлаучы (Еланлы) |
Хәйя (Елан) |
Сәһем / Туку Станы (Ук) |
Каракош |
Дельфин |
Кыйтгателфәрәс (Кече Ат) |
Фәрәселзөлҗәнах (Пегас) |
Андромеда |
Мөсәлләс (Өчпочмак)
|
---|
12 зодиак | |
---|
15 көньяк |
Кит / Сәбгелбәхер |
Җәббар / Җәүза (Орион) |
Нәһер (Эридан) |
Әрнәб (Куян) |
Кәлбеләкбәр (Зур Эт) |
Кәлбелмөкаддәм (Кече Эт) |
Сәфинә (Арго Корабы) |
Шөҗаг (Су Аҗдаһасы) |
Табак |
Гораб (Козгын) |
Кентавр |
Сәбгъ (Бүре) |
Төтәсләвеч (Корбан Чалу Урыны) |
Таҗ (Көньяк Таҗ) |
Хут (Көньяк Балык)
|
---|