Islles Carolines
| Islles Carolines | |
|---|---|
|
Caroline Islands (en) Carolinas Islas (es) | |
 | |
| Situación | |
 | |
| Protectoráu |  Nueva Guinea Alemana |
| Tipu | archipiélagu |
| Asitiáu en | Océanu Pacíficu |
| Coordenaes | 7°22′57″N 147°02′15″E / 7.3825°N 147.0375°E |
  Islles Carolines Islles Carolines (Océanu Pacíficu) | |
| Datos | |
| Altitú media | 791 m |
| Puntu más altu |
Dolohmwar (es)  |
| Superficie | 1160 km² |
| Noamáu por | Carlos II d'España |
| Fusu horariu | UTC+09:00 |
 | |
Les islles Carolines[1] (n'inglés Caroline Islands) son un archipiélagu de la Micronesia, al oeste del océanu Pacíficu. Tienen una estensión de 1194 km² y 126 000 habitantes. Ta formáu por casi un millar de atolones ya islles, dalgunes d'orixe volcánicu, al norte del ecuador.
Les principales islles son Ponape, la más estensa y elevada, Truk, Kosrae, Yap y Paláu. Los cuatro primeres, les más orientales, formaron los Estaos Federaos de Micronesia, en cuantes que Paláu, la más occidental, constituyóse en república.
Les islles esfruten de clima ecuatorial y esisten esplotaciones de cocoteros, mandioca y caña d'azucre. Tamién esisten xacimientos de bauxita y fosfatos. El xentiliciu ye carolín.
Historia
Les islles Carolines fueron afayaes el 22 d'agostu de 1526 polos esploradores españoles Toribio Alonso de Salazar y Diego de Saavedra, columbrando la islla de San Bartolomé o Taongui. El 1 de xineru de 1528 el descubridor Álvaro de Saavedra tomó posesión en nome del Rei d'España de les islles de Uluti, siendo visitáu l'archipiélagu en 1542 (Islles Matelotes), 1543, 1545 y por Legazpi en 1565.
Yeren conocíes col nome de Islles de les Hermanes, Homes Pintaos y Los Xardinos, anque se perdieron les noticies d'elles hasta que Francisco de Lezcano en 1686 llegó a Yap y llamar Carolines, n'honor del rei Carlos II d'España, faciendo estensible'l nome a les islles Paláu y a les que fueron rebautizadas como islles Gilbert y islles Márxal polos esploradores británicos del mesmu nome que les visitaron ente 1788, les primeres y 1799, les segundes.
La colonización de les islles Carolines revistió, como na mayor parte de les empreses españoles, un marcáu calter relixosu. Concedida l'autorización pa la unviada de misioneros por real cédula de 19 d'ochobre de 1707, realizáronse delles espediciones a les islles Carolines. Una d'elles foi la realizada pol padre Cantova, que foi asesináu. Dempués d'esti sucesu y hasta l'añu 1787, cesaron les rellaciones d'España coles islles Carolines, rellaciones que más tarde fueron vueltes a entamar, pero esta vegada con un calter marcadamente comercial.[2]
En 1852 el coronel español Coello indicó al so gobiernu les ventayes que la ocupación efectiva de les islles Carolines apurriríen al comerciu de Filipines con Australia, Nueva Guinea y América, pero España fixo casu omiso de les sos suxerencies hasta l'añu 1885, añu en que'l representante español Butron robló colos reis de Koror y Artingal una acta pol cual reconocíase la soberanía del rei d'España sobre les Carolines. Una vegada aseguráu'l territoriu, España intentó establecer derechos aduaneros na rexón en 1875, pero Alemaña y el Reinu Xuníu protestaron, una y bones l'anterior abandonu de les islles per parte d'España dexó la llegada de distintes misiones d'estos dos países. El conflictu surdíu por causa de estos fechos foi sometíu al arbitraxe del papa Lleón XIII, quien reconoció la prioridá de los derechos d'España sobre les islles entendíes hasta'l grau 164 llargor esti, asignando a Alemaña les islles Márxal y la facultá de caltener una estación naval nuna de les islles Carolines, derechu qu'Alemaña nunca utilizó.[3]
Dempués de la guerra hispanoamericana de 1898, les islles Carolín y Mariano fueron vendíes a Alemaña por 25 millones de pesetes en 1899, acutar España el derechu d'establecer un depósitu de carbón na zona. Pa tomar posesión d'estes islles foi unviáu per parte d'Alemaña'l cañonero Panther. A manera de testimoniu históricu de la ocupación alemana de les islles Carolines utilizar nel añu 1899 un punzón circular que se estampó sobre monedes de 5 marcos, pesos filipinos del rei Alfonsu XIII y táleros de María Teresa d'Austria. Felicidad contramarca contenía una lleenda que faía referencia al rei Guillermu II d'Alemaña: “W.II.KAISER.KRLNS” y fecha 1899.[4]
Xapón ocupó les islles en 1914, recibiendo en 1920 un mandatu de la Sociedá de Naciones sobre les islles. Nel intre de la Segunda Guerra Mundial, l'archipiélagu foi conquistáu por tropes estauxunidenses. Al rematar la guerra, quedó sol control de Naciones Xuníes y, de 1947 a 1990, foi alministráu por EE. XX., fecha na que los Estaos Federaos de Micronesia proclamáronse independientes. La república de Paláu decidió nun xunise a la federación micronesia ya independizase, lo que llevó a cabu en 1994.
Organización políticu-alministrativa
Les islles Carolines, dempués de socesivos cambeos políticos y históricos, quedaron constituyíes na actualidá básicamente por dos países independientes:
| Bandera | Escudu | País | Área | Población | División alministrativa | Forma de gobiernu | Mapa |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
Estaos Federaos de Micronesia | 702 km² | 107 862 (2007) | Entamada en 4 estaos: Yap, Chuuk, Pohnpei y Kosrae | Federación independiente dende 1990 | 
|
|
República de Paláu | 458 km² | 20 842 (2007) | Entamada en 16 estaos | República independiente dende 1994 | 
|
Ver tamién
- Segunda Guerra Mundial
- Tratáu Xermanu-Español (1899)
Referencies
- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: carolín, -ina, -ino
- ↑ José Saínz Ramírez: "Imperios coloniales", editorial Nacional, 1942, Madrid.
- ↑ José Saínz Ramírez: "Imperios coloniales", imprenta Nacional, 1942, Madrid.
- ↑ José Antonio de la Fuente: "La plata de la Nao de China", Muséu d'Arte Oriental de Salamanca, imprenta comercial Segovia, 2008.
Bibliografía
- Pastor y Santos, Emilio (1950). Territorio de soberanía española n'Oceanía. Madrid: Institutu d'Estudios Africanos CSIC.
Enllaces esternos
Datos: Q118350
Multimedia: Caroline Islands