Gregòriańsczi kalãdôrz

Gregòriańsczi kalãdôrz – słuńcowi kalãdôrz wprowadzony w 1582 przez papieża Grégòra XIII. Je zrefòrmòwanym juliańsczim kalãdarzã, a ùsôdzcą jegò bëł Luigi Lilio. Do juliańsczégò kalãdôrza dodano pòprôwczi, chtërne miały na ùdbie ùrównanié òpozdzenkù w òdnieseniu do zwrotnikòwégò rokù, narôstałégò òd 46 r. p.n.e. zôs zascyganie jegò pòstôwaniu w przińdnoce. Julijansczi kalãdôrz spózdzał sã 1 dzéń na 128 lat, a gregorijansczi 1 dzéń na kòl 3000 lat. Jinosc midze kalãdarzama juliańsczim a gregòriańsczim je w dwóch sprawach:

• ùsënienié 10 dniów, òd 5 do 14 rujana 1582 rokù co miało na ùdbie pòprôwczi òpozdzenkù,
• wprowadzenié wskôzë, bë lata dzelne òb 100 nié bëłë przestãpne, króm tëch, chtërne dzelne są òb 400 (wic lata 1600 ë 2000 bëłë w gregoriańsczim przestãpne a 1700, 1800 ë 1900 nié)

To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.