Хункăри
Magyarország Хункăри | |||||
| |||||
Патшалăх чĕлхисем | хункăр | ||||
---|---|---|---|---|---|
Тĕп хула | Будапешт | ||||
Чи пысăк хула | Будапешт | ||||
Президент | Каталин Новак | ||||
Премьер-министр | Виктор Орбан | ||||
Лаптăкĕ - Пĕтĕмпе |
108 вырăнта 93 033 км2 | ||||
Халăх йышĕ - Пĕтĕмпе(2001) - Йышлăхĕ |
78 вырăнта 10 198 315 108/км² | ||||
Валюта ячĕ | Хункăри форинчĕ | ||||
Вăхăт тăрăхĕ | ГВ +01 пуçласа +01 таран | ||||
Патшалăх гимнĕ | Хункăри патшалăхĕн гимнĕ | ||||
Тетел доменĕ | .hu | ||||
Тел. префиксĕ | 36 |
Хункӑри (унчен Венгри) венг. Magyarország, Матьярӑрсса́к) — Европăри патшалăх, Австри, Словаки, Украина, Румыни, Серби, Хорвати тата Словени патшалăхĕсемпе юнашар вырнаçнă.
Этимологи
Индоевропа чĕлхисенче сăмахăн çакнашкал пĕлтерĕшсем: лат. Ungari, Ungri, грек. Οὑγγρικός, Οὖγγροι, фр. hongrois, ним. Ungar(n), акăл. Hungarian(s), шв. ungrare. Çак пĕтĕм экзоэтноним пăлх. on ogur, тĕрк. on oguz «вунă огуз йăхĕ»[1] палăртуран пулса тухнă. Малтанхи h- Hunni «хунсем» этнонимран аталанма тытăннă. Вăтам ĕмĕрсенче Хункăрие «хунсен короллĕхĕ» тенĕ, ăна «Нибелунгсем пирки юрлани» эпос романĕнче асăннă.
Тытăмлăхĕ
Хункăри 19 мадьерен тăрать. Хальхи пайланăва 1950 çулта хута кĕртнĕ.
Халăх йышĕ
Хункăрире ытьларах пайĕпе хункăрсем пурăнаççĕ. Халăхăн 95% патнелле хункăр чĕлхипе калаçать. Пысăкрах урăх халăхсен шутне чикансем (2%), нимĕçсем (1,2%), еврейсем (1%), румăнсем (0,8%), словаксем (0,4%), хăрватсем (0,2%), сăрпсем (0,2%) тата украинсем кĕреççĕ.
Кухня
Спорт
Уявсем
- Фаршанг — хункăрсен Германирен килнĕ Çăварни.
- Раштав (уяв).
- Мăнкун.
Астрономире
1898 çулта уçнă астероида Венгрие чысласа (434) Венгри ят панă.
Литература
- Марков Д. С. Венгрия. — М.: Мысль, 1990. — (У карты мира). — 50000 экз. — ISBN 5-244-00436-0
- П. Пейковска, болгаро-венгерские связи в исторической науке и межличностные отношения (XIX век) [Bulgarian-Hungarian Relations in Historical Science and Interpersonal Communication 19th Century]. Отв. ред. А. С. Стыкалин. СПб, 2009, с. 233—248
Асăрхавсем
- ^ Цитатӑлани пирки асӑрхаттарни:
autogenerated1
ятлӑ<ref>
тэгӑн умкурӑмне пӑхма май ҫук — ӑна хальхи пай тулашӗнче палӑртнӑ е пач та палӑртман.
Каçăсем
- Венгерско-Русский словарь
- Сайт венгерского Парламента
- Путеводитель по Венгрии(выр.)
- Венгрия — взгляд изнутри(выр.)
- Hungary from the BBC News(акăлч.)
- Хункăри DMOZ-ра
Финн-укăр патшалăхĕсемпе автономисем |
|
---|---|
Европа Пĕрлешĕвĕ (ЕП) |
||
---|---|---|
Европăри патшалăхсем |
|
---|---|
Австри • Азербайджан1 • Албани • Андорра • Армени² • Беларуç • Бельги • Болгари • Босни тата Герцеговина • Ватикан • Аслă Британи • Венгри • Германи • Греци • Грузи1 • Дани • Ирланди • Исланди • Испани • Итали • Казахстан1 • Кипр² • Латви • Литва • Лихтенштейн • Люксембург • Мальта • Молдави • Монако • Нидерландсем • Норвеги • Польша • Португали • Раççей Федерацийĕ1 • Румыни • Сан-Марино • Серби • Словаки • Словени • Çурçĕр Македони • Турци1 • Украина • Финлянди • Франци • Хорвати • Черногори • Чехи • Швейцари • Швеци • Эстони Пăхăнуллă территорисем: Акротири тата Декели • Аланд утравĕсем • Гернси • Гибралтар • Джерси • Мэн утравĕ • Фарер утравĕсем • Шпицберген • Ян-Майен Йышăнман патшалăхсем: Абхази Республики³ • Косово Республики4 • Туçи-Карабах Республики • Днестрçум Молдави Республики • Силенд • Çурçĕр Кипр Турккă Республики5 • Кăнтăр Осети³ 1Çаплах Азире. ² Культурăри уйрăмлăхсене пула, Европăна кĕрет, географийĕпе Азире вырнаçнă пулсан та. ³ ПНО шутĕнчи 4 патшалăх йышăннă. 4 ПНО шутĕнчи 70 патшалăх йышăннă. 5 Турци йышăннă. |
Франкофони |
||
---|---|---|
Чăн пайташсем | Албани | Андорра | Армени | Бельги (Бельгири франци пĕрлĕхĕ) | Бенин | Болгари | Буркина-Фасо | Бурунди | Вануату | Вьетнам | Габон | Гаити | Гана1 | Гвиней | Гвиней-Бисау | Греци | Джибути | Доминика | Икĕпат | Кабо-Верде | Камбоджа | Камерун | Канада (Нью-Брансуик, Квебек) | Кипр1 | Коморсем | Конго Демократиллĕ Республики | Конго Республики | Кот-д’Ивуар | Лаос | Ливан | Люксембург | Маврикий | Мавритани | Мадагаскар | Мали | Марокко | Молдави | Монако | Нигер | Руанда | Румыни | Сан-Томе тата Принсипи | Сейшелсем | Сенегал | Сент-Люси | Çурçĕр Македони | Того | Тунис | Франци (Франци Гвиани, Гваделупа, Мартиника, Сен-Пьер тата Микелон) | Вăтам Африка Республики | Чад | Швейцари | Экваторти Гвиней Căнакан патшалăхсем: Австри | Армени | Венгри | Грузи | Латви | Литва | Мозамбик | Польша | Серби | Словаки | Словени | Таиланд | Украина | Хорвати | Чехи 1Ассоциациленĕ пайташ |