Justino II.a

Justino II.a
	; Irudi gehiago
bizantziar enperadore
Antzinako Erromako senataria
Bizitza
Jaiotza	Konstantinopla, 520
Herrialdea	Bizantziar Inperioa
Heriotza	Konstantinopla, 578ko urriaren 4a (57/58 urte)
Familia
Ama	Vigilantia
Ezkontidea(k)	Sophia (en)
Seme-alabak	ikusi Arabia (en) ; Tiberio II.a;
Anai-arrebak	ikusi Marcellus (en) ; Praejecta (en) ;
Leinua	Justinian dynasty (en)
Jarduerak
Jarduerak	politikaria
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	kristautasuna

Flavius Iustinus (Iunior) Augustus edo Justino II.a (k.o. 520 – 578ko urriaren 5a) Bizantziar Inperioko agintaria 565 eta 578. urteen artean. Justiniano I.aren iloba eta oinordekoa. Bere agintean zehar pertsiaren kontrako guda bat izan zuen eta italian zituen eskualdeen gehiengoa galdu zuen.

Agintea

Lehen erabakiak

565. urteko azaroaren 14ean Justiniano I.aren heriotzaren ostean bere iloba Justino agintari izendatu zuten Justino II.aren izenarekin. Ondorengo egunetan Justinianoren zorrak ordaindu eta epaile lanetan aritu zen. Hartu zuen lehen erabaki aipagarria askatasun erlijiosoa onartzea izan zen, ez zituen monofisistak ez eta beste joera heretikoak borrokatuko.

Mendebaldeko gatazkak

Lonbardiar eta gepidiarrak

Garai hartan lombardiar eta gepidiarrak Panonian gerran zebiltzan. Bi aurkariek laguntza eskatu bazioten ere Justino II.ak ez zuen inoren alde jo. Justinoren neutraltasuna ikusirik lonbardoak abaroenera jo zuten hauekin aliantza osatu zutelarik. Gepidiarrek orduan Sirmiumgo (gaur egungo Sremska Mitrobika) hiria eskaini zioten Justinori bere laguntzaren truke. Bizantzioko tropek Sirmiumgo garnizio gepidiarra ordezkatu ondoren ez zieten gepidoei inongo laguntzarik eskaini. Azkenean lonbardiarrek abaroen laguntza handirik gabe gepidoak behin betiko garaitu zituzten. Alboino errege lonbardiarrak Kunimundo errege gepidiarren burua moztu zuen garezurrarekin edalontzi bat egin zuelarik. Hori gutxi balitz Alboniok Rosamunda, Kunimundoren alaba, berarekin ezkontzera behartu zuen. 573 urtean Kunimundo hil izanaren ordaina jaso zuen Rosamundak sustaturiko konspirazio baten ondorioz hil egin baitzuten. Sirmium izango zen Justino II.aren aginteko lorpen aipagarriena.

Lonbardiarrak Italian

Gepidoak jokoz kanpo zeudenetik Danubioaren bestaldean bi herri ziren nagusi: lonbardiar eta abaroak. 568. urtean Albonio lonbardiarren erregeak, agian abaroen beldur, Italiako penintsula inbaditzea erabaki zuen. Lehen urtean Venezia inguruko lurraldea hartu zuten eta italiar penintsularen iparraldearen jabe egin ziren. Hurrengo urtean ia Liguria (gaur egungo Genova hiriaren eskualdea) osoa konkistatu zuten. Lonbardoek beste tribuek ez bezala ez zituzten hartutako lurrak sakeatzen bertara aldatzen zuten bizitokia eta indartsu bihurtzen ziren. Bizantziok Italian zituen tropek ezin zuten gauza handirik egin beren gotorleku eskas eta sakabanatuetatik. Hori gutxi balitz azkenaldian Italia osoan plaga ugari zabaldu ziren soroak ondaturik zeuden eta bizantziarrek ez zuten probisio gehiegi. Erromako hiritarrak Justinoren kexu ziren eta hauen ondorioz Narses jeneral ospetsuak aurreko urtean dimititu egin zuen, oso edadetua zen gainera 80 urte baino gehiago zituen ordurako, inperioak ez zuen jada Italian lonbardarrei aurre egiteko gai zen buruzagirik. Bizantziok ez zuen lonbardoen kontrako babesik beraz.

Abaroak

Sirmiumgo kontrola zuen Justino II.ak abaroei tributua pagatzeari uko egin zion bere osaba Justiniano baino zorrotzagoa izan nahian, ez zituen aurrezki inperialak xahutu nahi. Abaroek aldi batez bizantzio bakean utzi zuten etsaiak erasoa berrekiteko aukera noiz eman zain. Aukera 573. urtean izan zuten Bizantzio eta Persiaren arteko gudan zehar. Abaroek Dalmazia inbaditu zuten, aurrez aurre Tiberio jeneral greziarra zuten bizantzioko tropa eskasen aurrean. Tiberio trebea bazen ere abaroek aurrera egiten zuten etengabe. Azkenean Bizantzio bake itun bat sinatzera behartu zuten 80.000 zilarrezko txanponen truke besteak beste. Bake ituna tributua ordaintzea baino garestiagoa suertatu zen inperioaren Balkanetako politikaren gainbehera erakutsiz.

Iberiar penintsula

Justinianok erresuma bisigodoak bizitako anarkia aldi batez baliatuz iberiar penintsulako hegoaldea hartu zuen. 569 eta 572. urteen artean Leovigildo erregearen agindupean bisigodoek Kordoba eta beste zenbait hiri birkonkistatu zituzten eta ondoren Bizantziorekin bata bestearen domeinua errekonozitzen zuen itun bat sinatu zuen. Suintila erregea izango zen mende erdi bat beranduago Bizantzioren jabetza iberiarrak behin betiko konkistatuko zituena.

Persiako guda

571. urtean Armeniako biztanleak persiar agintarien kontra matxinatu ziren. Armeniarrak katolikoak ziren eta Bizantzioko inperio kristauari laguntza eskatu zioten; erantzuna hurrengo urtean jaso zuten Bizantziok Kosroes I.aren kontrako guda berrekin zuenean. Zenbait arrakasta lortu zuten hasieran ez zen guztia hain erraza izan hala ere. Bizantzioko tropek Nisibisgo hiria setiatu zuten. Setioa amaitu baino lehen Justinok armadaren buruzagia aldatzea erabaki zuen gudariak matxinatzea lortuz. Justinok gasanidak, eskualdean zituzten aliatu monofisistak, haserretu zituen ondorioz gasanidek persiarrei Siria inbaditzeko bidea eman zieten non preso ugari egin zituzten. Bost hilabeteko setioaren ostean persiarrek Daras konkistatu zuten, Bouron ibai hertzean. Persiarren arrakastak Justinok korde mentala galtzea ekarri zuen. Sofia enperatrizak zuzentzen zuen inperioa bere senarraren izenean. Irtenbide gisa Sofiak persiarrekin urtebeteko bake ituna sinatu zuen dirutza ikaragarri baten truke. Beranduago hiru urteko akordio bat sinatu zuen. Aldi berean abaroak Dalmazian Tiberioren kontra zebiltzan lehen aipatu bezala.

Erlijioa

Hasieran Justiniano baino toleranteagoa izan bazen ere Sirimisgo Juanen aholkuei jarraiki apaiz monofisistak gogor jazarri zituen Siria eta Egipton kaltetarako izan zen politika. Erabaki hauek harrigarriak dira Sofia eta Justino berak joera monofisistak izan zituztela jakinda.

Azken urteak

Benetako agintea azken urteetan Sofiaren eskuetan egon zen. Justinok burua galdu zuen eta krisietan ingurukoak jo eta hozkatzen zituen eta burua leihoetatik bota nahi izaten zuen.

Argitasun bolada batean bere oinordeko Tiberio Konstantino zesar izendatu zuen ondorengo diskurtsoa bota zuelarik:

«	Ezazu odolik isuri, ezazu mendekurik hartu, ezazu jendearen gorrotoa ekarri didaten erabakirik errepikatu eta izan bedi esperientzia zure gidari nire ereduaren ordez. Gizon lez bekatu dut; bekatari lez, baita bizi honetan, neurriz kanpoko zigorra jaso dut; hala ere nire konfiantzaz baliatu diren zerbitzari hauek (bere ministroei seinalatuz) nirekin batera aurkeztuko dira Kristo aurrean epaiaren garaia iristen denean	»
—Edward Gibbon The Decline and Fall of the Roman Empire, 45. kapitulua

Hil artean Sofia eta Tiberiok, ostera Tiberio II.a izango zenak, izango zuten agintea Justinoren izenean.

Aurrekoa
Justiniano I.a

Bizantziar agintaria
565 -578

Ondorengoa
Tiberio II.a

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Justino II.a

Datuak: Q183813
Multimedia: Iustinus II / Q183813

i e a Erromatar eta bizantziar enperadoreak
Printzerria 27 BC – 235 AD	Augusto Tiberio Kaligula Klaudio Neron Galba Oton Vitelio Vespasiano Tito Domiziano Nerva Trajano Hadriano Antonino Pio Marko Aurelio eta Luzio Vero Komodo Pertinax Didio Juliano (Peszenio Nigro) (Klodio Albino) Septimio Severo Karakala eta Geta Makrino eta Diadumeniano Heliogabalo Alexandro Severo
Krisialdia 235–284	Maximino Trax Gordiano I.a eta Gordiano II.a Pupieno eta Balbino Gordiano III.a Filipo Arabiarra eta Filipo II.a Dezio eta Herenio Etrusko Hostiliano Treboniano Galo eta Volusiano Emiliano Valeriano Galieno, Salonino eta Valeriano II.a Klaudio Gotiko Kintilo Aureliano Tazito Floriano Probo Karo Karino eta Numeriano Galietako enperadoreak: Postumo (Leliano) Mario Viktorino (Domiziano II.a) Tetriko I.a eta Tetriko II.a
Dominatua 284–395	Diokeziano (inperio osoa) Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea) Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea) eta Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (West) Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (mendebaldea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Galerio (ekialdea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Galerio (ekialdea) eta Maxentzio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Galerio (ekialdea) eta Lizinio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Maxentzio (bakarrik) Lizinio (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (bere burua aldarrikatua) eta Valerio Valente Lizinio (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Lizinio II.a, Konstantino II.a eta Krispo (Martiniano) Konstantino I.a Handia (inperio osoa) eta Krispo Konstantino II.a Konstante Magnentzio eta Dezentzio Konstantzio II.a eta Vetranio Juliano Apostata Joviano Valentiniano I.a Valente Graziano Valentiniano II.a Magno Maximo eta Flavio Viktor Teodosio I.a Handia (Flavio Eugenio)
Mendebaldeko Inperioa 395–480	Honorio (Konstantino III.a eta Konstantzio II.a) Konstantzio III.a Joan, mendebaldeko usurpatzailea Ravenan Valentiniano III.a Petronio Maximo eta Paladio Avito Maioriano, Libio Severo, Antemio eta Olibrio Glizerio Julio Nepote (de iure) Romulo Augustulo (usurpatzailea)
Ekialdeko/ Bizantziar Inperioa 395–1204	Arkadio Teodosio II.a Pulkeria Martziano Leon I.a Leon II.a Zenon I.a (1. agintaldia) Basilisko eta Marko Zenon I.a (2. agintaldia) Anastasio I.a Justino I.a Justiniano I.a Justino II.a Tiberio II.a Maurizio eta Teodosio Fokas Heraklio Konstantino III.a Heraklonas Konstante II.a Konstantino IV.a eta Heraklio, Tiberio eta Justiniano II.a Justiniano II.a (1. agindaldia) Leontzio Tiberio III.a Justiniano II.a (2. agintaldia) eta Tiberio Filipiko Anastasio II.a Teodosio III.a Leon Isauriarra Konstantino V.a Artabasdo Leon IV.a Khazariarra Konstantino VI.a Irene Nizeforo I.a Estaurazio Mikel I.a Rangabe eta Teofilakto Leon V.a Armeniarra eta Konstantino Mikel II.a Teofilo Mikel III.a Basilio Mazedoniarra Leon VI.a Jakituna Alexandro Bizantziokoa Konstantino VII.a Porfirogeneta Erroman I.a Lakapetarra eta Kristobal, Eztebe eta Konstantino Erroman II.a Nizeforo II.a Fokas Joan I.a Tzimiskes Basilio II.a Konstantino VIII.a Zoe (1. agindaldia) eta Erroman III.a Zoe (1. agindaldia) eta Mikel IV.a Mikel V.a Zoe (2. agindaldia) eta Teodora Zoe (2. agindaldia) eta Konstantino Monomako Konstantino Monomako (bakarrik) Teodora Mikel VI.a Isaak I.a Komneno Konstantino X.a Dukas Erroman IV.a Diogenes Mikel VII.a Dukas eta Androniko, Konstantios eta Konstantino Nizeforo III.a Botaniates Alexio I.a Komneno Joan II.a Komneno eta Alexio Komneno Emanuel I.a Komneno Alexio II.a Komneno Androniko I.a Komneno Isaak II.a Angelo Alexio III.a Angelo Alexio IV.a Angelo Nikolas Kanabos, usurpatzailea Alexio V.a Dukas
Nizeako Inperioa 1204–1261	Konstantino Laskaris Teodoro I.a Laskaris Joan III.a Dukas Vatatzes Teodoro II.a Laskaris Joan IV.a Dukas Laskaris
Ekialdeko/ Bizantziar Inperioa 1261–1453	Mikel VIII.a Paleologo Androniko II.a Paleologo eta Mikel IX.a Paleologo Androniko III.a Paleologo Joan V.a Paleologo Joan VI.a Kantakuzeno eta Joan V.a Paleologo eta Mateo Kantakuzeno Joan V.a Paleologo Androniko IV.a Paleologo Joan VII.a Paleologo Androniko V.a Paleologo Emanuel II.a Paleologo Joan VIII.a Paleologo Konstantino XI.a Paleologo
Letra etzanean usurpatzaile edo enperadorekideak.