4

4 (ʻehā) he helu maʻamau ma waena o ka 3 a me ka 5. He helu pālua ia (2 × 2 = 4), a he helu ʻoi (composite number). Ma ka moʻomeheu Hawaiʻi, he koʻikoʻi ka helu ʻehā no nā kūkulu ʻehā o ka honua a me nā akua nui ʻehā: Kāne, Kū, Lono, a me Kanaloa. Ma nā moʻolelo kahiko o ʻĀkia Hikina, kū ka 4 ma ke ʻano he helu pōʻino, no ka mea, like ke kani o "4" me ka huaʻōlelo no ka make ma kēia mau ʻōlelo.

Makemakika

Ma ka makemakika, aia ʻehā hana maʻamau: ka huinahelu (+), ka lawenahelu (−), ka hoʻonui (×), a me ka māhele (÷). He helu pālua ka 4, a he helu piha, a he helu Harshad. ʻO ia kekahi o nā helu Harshad a pau ʻehā.

Nā māhele

He helu māhele ka 4 ma o ka 1, 2, a me ka 4. He helu pālua maikaʻi loa ia, no ka mea, hiki ke māhele ʻia e ka 2 hoʻokahi manawa wale nō (4 = 2 × 2).

Nā helu

Nā helu maʻamau

Hoʻonui
Multiplication 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 50 100 1000
4 × x 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 100 200 400 4000
Māhele
Division 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
4 ÷ x 4 2 1.3 1 0.8 0.6 0.571428 0.5 0.4 0.4 0.36 0.3 0.307692 0.285714 0.26 0.25
x ÷ 4 0.25 0.5 0.75 1 1.25 1.5 1.75 2 2.25 2.5 2.75 3 3.25 3.5 3.75 4
Mana
Exponentiation 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
4 16 64 256 1024 4096 16384 65536 262144 1048576 4194304 16777216 67108864 268435456 1073741824 4294967296
x⁴ 1 16 81 256 625 1296 2401 4096 6561 10000 14641 20736 28561 38416 50625 65536

Anahonua

He nui nā mea geometry me ʻehā ʻaoʻao a i ʻole ʻehā huina. ʻO ka huinahā loa kekahi laʻana maʻamau, me ʻehā huina kūpono (90°) a me nā ʻaoʻao kūʻē like. ʻO ka paʻaʻilihā he pōhaku me ʻehā ʻaoʻao a me ʻehā kihi. Wahi a ka four-color theorem, hiki ke hoʻohana i ʻehā waihoʻoluʻu wale nō e kaha i kekahi palapala ʻāina, i ʻole e pili nā wahi e kokoke ana ma ke ʻano like.

Ma ka moʻomeheu

ʻIke Hawaiʻi

Ma ka moʻomeheu Hawaiʻi, he koʻikoʻi ka helu ʻehā ma nā ʻano like ʻole. Aia nā kūkulu ʻehā, ʻo ia hoʻi nā kukuna ʻehā o ka honua. Aia nā akua nui ʻehā: ʻo Kāne, Kū, Lono, a me Kanaloa. Ua ʻike ʻia nā kino ʻehā o Kāne: ka lā, ke kai, ka ua, a me ka makani. Ma kēia mau hiʻohiʻona, hōʻike ʻia ka pilina o ka helu ʻehā i ka ʻāina a me ke ao holoʻokoʻa.

Nā moʻomeheu ʻē aʻe

Ma Kina, Iāpana, a me Kōlea, he helu pōʻino ka 4 no ka mea like ke kani me ka huaʻōlelo no ka make. No kēia kumu, ʻaʻohe helu 4 ma nā hale kiʻekiʻe a ma nā hōkele. Ma Zia, he helu kapu ka 4, a hoʻohana ʻia ma nā hana kapu. Ma ka honua holoʻokoʻa, aia ʻehā kau o ka makahiki: ka hoʻoilo, ke kupulau, ke kauwela, a me ka hāʻulelau. He ʻehā pule ma kēlā me kēia mahina mahina (lunar month), a no laila, he mea nui ka 4 i ka helu ʻana i ka manawa.

Nā Kūmole


Nā Loulou I Waho

E nānā pū

He ʻōmuku kēia mea. Inā hiki iā ʻoe ke ʻōlelo Hawaiʻi, e kōkua mai i ka holomua ʻana i kēia mea.