Սուրբ Բարդուղիմեոս եկեղեցի (Ջենովա)
| Սուրբ Բարդուղիմեոս եկեղեցի | |
|---|---|
 | |
| Հիմնական տվյալներ | |
| Տեսակ | եկեղեցի և սրբարան |
| Երկիր |  Իտալիա |
| Տեղագրություն | Ջենովա |
| Դավանանք | կաթոլիկություն |
| Թեմ | Roman Catholic Archdiocese of Genoa? |
| Հիմնական ամսաթվերը | 14-րդ դար |
| Անվանված | Բարդուղիմեոս առաքյալ |
| Հիմնադրված | 14-րդ դար |
 | |
 | |
 San Bartolomeo degli Armeni (Castelletto, Genoa) Վիքիպահեստում | |
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Բարդուղիմեոս եկեղեցի (այլ կիրառումներ)
Սուրբ Բարդուղիմեոս եկեղեցի, Ջենովա քաղաքում գտնվող կրոնական կառույց։ Պատկանում է իտալական Ջենովայի արքեպիսկոպոսությանը, չի ենթարկվում Տանն Կիլիկիո կաթողիկե եկեղեցուն, գտնվում է Իտալիայի Լիգուրիայի մարզում։ Համակարգում է Ջենովա քաղաքում և Իտալիայի հյուսիսում բնակվող կաթողիկե իտալահայության և այլ կաթոլիկ հավատացյալների հոգևոր կյանքը։ Գտնվում է քաղաքի սուրբ Բարդուղիմեոսի անունը կրող հրապարակում։
Պատմություն
Եկեղեցին հիմնադրվել է 1308 թվականին Կիլիկյան Հայաստանի Սև լեռից եկած մի քանի վանականների կողմից։ Նախնական շինությունից, հավանաբար կենտրոնական հատակագծով, մնացել է աբսիդի մասը՝ գլխին գմբեթով և ձախ մատուռով․ սուրբ Բարդուղիմեոսին նվիրված աջ կողմը քանդվել է 1883 թվականին, երբ կառուցվել է բնակելի շենք, որը փակել է եկեղեցին երկու կողմից (ճակատը և աջ կողմը)՝ թաքցնելով արտաքին կառույցները, որոնցից աչքի է ընկնում միայն զանգակատունը։
Տաճարը զգալիորեն փոխվել է 1595 թվականին, երբ այն երկարացվել է՝ աբսիդին ավելացնելով մի մեծ միանավ, որը շատ ավելի բարձր էր, քան սկզբնական շինարարությունը; 1650 թվականին փոխանցվել է բարնաբացիներին, որոնք մինչ օրս պաշտոնավարում են այն, և կրկին վերանորոգվել է 1775 թվականին։
Եկեղեցու պատմությունը սերտորեն կապված է «Եդեսայի սուրբ դեմքի» կամ Մանդիլիոնի մասունքի իրադարձությունների հետ. Քրիստոսին պատկեր, որը Ջենովայի դոժ Լեոնարդո Մոնտալդոն ստացավ Բյուզանդիայի կայսրից և 1388 թվականին նվիրեց վանականներին: Տեղադրված է թանկարժեք ոսկյա և արծաթյա ֆիլիգրան շրջանակի մեջ, որը բյուզանդական ոսկերչության գլուխգործոց է, այն ցուցադրվեց հաջորդ շաբաթվա ընթացքում։ Պատկերը Ջենովայում կոչվում է «santo mandillo», սակայն դրա ինքնատիպությունը դեռևս քննարկման աղբյուր է գիտնականների շրջանում[1][2]։
Հարուստ են դեկորատիվ սարքավորումները, որոնք հիմնականում կապված են սուրբ մասունքի հետ: Հիսուսը տալիս է Անանիային իր ոտնահետքերը՝ Ջովանի Բատիստա Բաջիի (16-րդ դար) գավթի կամարի վրա, Ջ. Բ. Բաջին և Ջուլիո Բենսոն հակառակ ճակատին և աջ կողմի պատին; Շատ ուշագրավ է, որ պահոցում պատկերված է Լազարո Տավարոնեի սուրբ Բարդուղիմեոսի նահատակությունը (1596):
Նկարներից առանձնանում է Ջ. Բ. Բաիջի, Օրացիո դե Ֆերարիի «Երիքովի կույր մարդու հրաշքը» և Ջակոմո Բոնիի երանելի Ալեսանդրո Սաուլիի դիմանկարը (1745): Գլխավոր զոհասեղանի վրա՝ Թուրինի Աստվածամոր և սրբերի հետ և Սուրբ Բարդուղիմեոսի պատմությունները պրեդելլայում. պրեսբիտերիայի պատերին՝ Լուկա Կամբիասոյի «Հարություն» (1559) և «Համբարձում» (1561), «Հրեշտակներ» և Դոմենիկո Պիոլայի «Հրեշտակներ»: Դեռևս արժանի են հիշատակման երկու խաչելություն՝ Անտոն Մարիա Մարալյանոյի փայտեը և Ջովանի Բատիստա Բիսսոնիին վերագրվող բարոկկո ոճի մեծ փայտե խաչը աբսիդում։
15-րդ դարի որմնանկարները, որոնք գտնվում են սրբարանի գավթում, պատկանում են պարզունակ եկեղեցուն՝ պատմություններ չարչարանքների, խաչելության, ավետարանիչների և եկեղեցու բժիշկների մասին:
Եկեղեցում է պահվում նաև Սուրբ Բարդուղիմեոսի մասունքը։
Ծանոթագրություններ
- ↑ Paolo Giardelli, Il Santo Mandillo nella Chiesa di San Bartolomeo degli Armeni Արխիվացված 2013-12-20 Wayback Machine, Gruppo Carige
- ↑ Giulio Ricci, Il santo volto di Genova e il suo mistero nascosto. Storia di una radiografia, CRS, Assisi (PG), 1988
Գրականություն
- Nadia Pazzini Paglieri, Rinangelo Paglieri, Chiese in Liguria, Genova, Sagep Editrice, 1990, ISBN 88-7058-361-9.
Արտաքին հղումներ
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սուրբ Բարդուղիմեոս եկեղեցի (Ջենովա)» հոդվածին։ |
