ლიბიის სამეფო

ლიბიის გაერთიანებული სამეფო არაბ. المملكة الليبية
←   ← 1951 — 1969 →
ლიბიის გაერთიანებული სამეფოს დროშა გერბი
დედაქალაქი	ტრიპოლი, ბენღაზი, ელ-ბაიდა
ენა	არაბული
რელიგია	ისლამი
ფულის ერთეული	ლიბიური ფუნტი
ფართობი	1 759 530 კმ² (1954)
მოსახლეობა	1 091 830 (1954)
მმართველობის ფორმა	კონსტიტუციური მონარქია
დინასტია	სენუსი
- 1951—1969	იდრის I

ლიბიის გაერთიანებული სამეფო (არაბ. المملكة الليبية) შეიქმნა 1951 წლის 4 დეკემბერს და არსებობა შეწყვიტა 1969 წლის 1 სექტემბერს, როდესაც მონარქია შეიცვალა რესპუბლიკით.

სამეფო იყო კონსტიტუციური მონარქია, რომლის სათავეში იდგა სუფიების ორდენი სენუსი იდრის I-ს სახით. მართვის სადავეები ხელთ ეპყრა მეფეს. პარლამენტი შედგებოდა ორი პალატისაგან (სენატი და წარმომადგენელთა პალატა). პრემიერ- მინისტრს ნიშნავდა და ათავისუფლებდა მეფე.

1949 წლის 21 ნოემბერს გაეროს გენერალურმა ასამბლეამ მიიღო რეზოლუცია, რომლის თანახმადაც ლიბიას უნდა მიეღო დამოუკიდებლობა 1952 წლის 1 იანვრამდე. მიმდინარე მოლაპარაკებებზე ლიბიას წარმოადგენდა იდრის I. 1951 წლის 4 დეკემბერს ლიბიამ გამოაცხადა დამოუკიდებლობა და გახდა პირველი არაბული რესპუბლიკა, რომელმაც დამოუკიდებლობა მიიღო გაეროს გადაწყვეტილებით, და ასევე ერთ-ერთი პირველი დამოუკიდებელი აფრიკული სახელმწიფო. ლიბია გამოცხადდა კონსტიტუციურ მონარქიად, ხოლო იდრისი გახდა ლობიის მეფე.

1959 წელს ლიბიაში აღმოაჩინეს ნავთობის საბადოები და მისი მოპოვებიდან მიღებული შემოსავლებით ლიბია ერთ-ერთი ღარიბი ქვეყნიდან იქცა ერთ-ერთ მდიდარ ქვეყანად მსოფლიოში. თუმცა ნავთობმა მნიშვნელოვნად შეცვალა ქვეყნის ფინანსური მდგომარეობა, მისი მოპოვებიდან მიღებული შემოსავლები კონცენტრირებული იყო ხელისუფლების ვიწრო ფენის ხელში, რამაც საზოგადოების უკმაყოფილება გამოიწვია.

1969 წლის 1 სექტემბერს ოფიცრების მცირე ჯგუფმა მუამარ კადაფის მეთაურობით მოაწყვეს უსისხლო სამხედრო გადატრიალება მეფე იდრის I-ის წინააღმდეგ, რომელიც იმყოფებოდა კამენა გურლაში, საბერძნეთის მიპატიჟებით სამედიცინო გამოკვლევასა და მკურნალობისთვის. მისი ძმისწული სამეფო ტახტის პრინცი საიდ ჰასან არ რიდა ალ მაჰდი ას სანუსი გახდა მეფე. 1 სექტემბრის გადატრიალების შემდეგ საიდ ჰასანს მიუსაჯეს შინა პატიმრობა. რევოლუციური არმიის ოფიცრებმა გააუქმეს მონარქია და გამოაცხადეს ახალი არაბული რესპუბლიკა.