Radon
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
El radon l'è 'n elemènt chìmich enserìt endèla tàola periòdica dei elemèncc col sìmbol Rn. El g'ha nömer atòmich 86, che völ dì che 'l nùcleo de 'n àtom de xenon el g'ha 86 prutù. El fà part de la categurìa dei gas nobii che i è caraterizàcc de 'na inèrsia chìmica quàze totàl. A la temperadüra e presiù standard el se prezènta come 'n gas gréf fés, sènsa gne culùr gne udùr.
L'è radioatìf e l'izòtopo piö stàbil, el 222Rn, el g'ha 'n tép de smezamènt de 3,8 dé, per chèsto l'è dopràt en radioterapìa. El perìcol piö gròs del radon l'è che 'l pöl cumulàs endèle cà e deentà giöna de le càuze de tümur al pulmù piö 'mportànte.
L'è stat scuprìt endel 1900 de Friedrich Ernst Dorn.