Моче
Култура Моче Moche
| |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
100–800 | |||||||||
Статус | култура | ||||||||
Говорени јазици | мучикски | ||||||||
Вероисповед | многубожна | ||||||||
Уредување | теократија | ||||||||
Историски период | пред-колумбиска | ||||||||
• Основана | 100 | ||||||||
• Престанала да постои | 800 | ||||||||
|
Цивилизацијата Моче се развила во периодот од 100 до 800 година за време на историскиот период на регионален развој. Денес има голема дебата за тоа дали Моче биле организирани во некоја политичка единица, па така некои научници веруваат дека Моче не биле обединети во една политичка целина, туку во заедница од градови кои споделувале заеднички културни и исторски вредности.
Моче се доста познати по вештото бојадисување керамика, изработка на производи од злато, грандиозни споменици, водоводни системи и слични архитектонски подвизи.[1] Историјата на народот Моче може да биде поделена на три периоди, па така има: ран период од 100 до 300 година кога се развила цивилизацијата, потоа следува средниот период од 300 до 600 година кога започнал урбаниот живот и доцен период кога се распаднала цивилизацијата во периодот од 500 до 700 година.[2] Општеството на Моче било засновано на земјоделството со значителни напори и резултати за изградба на водоводни канали. Општо гледано, оваа цивилизација била доста развиена и според археолошките артефакти се добиваат уште подетални информации за цивилизацијата.
Оваа цивилизација се протегала низ неколку долини во северниот брег на Перу, поточно околу Ламбајеке, Хекетепеке, реката Чикама, реката Моче, реионот на цивилизацијата Виру, Чао, реката Санта и Непена. Пирамидата Хуака дел Сол е најголема градба во пред-колумбиската ера, но била делумно уништена од шпанските колонизатори. За голема среќа на археолозите и научниците, храмот Хуака де ла Луна е скоро недопрена и има голем број сликовите прикази за општеството. Останати Моче наоѓалишта се Сипан, Пампа Гранде, Лома Негра, Дос Кабезос, Пакатнаму, Сан Хосе де Моро, Ел Брухо, Моколопе, Керо Мајал, Галиндо, Хуанкако и Панамарка.
Галерија
-
Моче вазна
-
Елен кој се одмара
-
Кондор
-
Керамика со сексуална содржина
-
Накит
-
Ткаенина
Поврзано
- Господарот од Сипан
- Чиму
Наводи
- ↑ Beck, Roger B.; Linda Black, Larry S. Krieger, Phillip C. Naylor, Dahia Ibo Shabaka (1999). World History: Patterns of Interaction. Evanston, IL: McDougal Littell. ISBN 0-395-87274-X.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
- ↑ Bawden, G. 2004. The Art of Moche Politics, in Andean Archaeology. (ed. H. Silverman). Oxford: Blackwell Publishers.
Додатни информации
- Schmid, Martin, Die Mochica an der Norküste Perus. Religion und Kunst einer vorinkaischen andinen Hochkultur. Hamburg, 2008
Надворешни врски
- "Перуанска воина од 450" New York Times, 17 мај 2006
- BBC: „Изгубената цивилизација на Перу“
- Галерија на моче грнчарија Архивирано на 8 јули 2006 г.
- Проект Сонце и Месечина Архивирано на 26 ноември 2012 г.
- Човечко жртвување Архивирано на 1 јануари 2009 г.
- Жртвени ритуали кај народот Моче
Претколумбовски цивилизации
| ||||
---|---|---|---|---|
Америка | Палеоиндијанци · Генетика на американските староседелци · Археологија во Америка · Староседелски народи во Америка | |||
Северна Америка | Северноамерикански претколумбовски култури · Хоупвел · Мисисипска | |||
Средна Америка | Средноамериканска претколумбовска хронологија – Капача – Чичимекани – Чолула – Гран Кокле – Епиолмеци – Хуастеци – Изапа – Миштеци – Олмеци – Пипили – Традиција на гробови на вратило & Теучитлан – Таранскан – Теотивакан – Тлатилко – Толтеци – Тотонаци – Веракрус – Шочипала – Запотек | |||
Јужна Америка | Староседелски народи во Јужна Америка – Претколумбовска хронологија – Кањари – Чачапоја – Чанкај – Чавин – Чиму – Ел Абра – Хидрауличка култура на насипи – Лас Вегас – Лима – Ла Толита – Мантењо Гванкавилка – Мапуче – Моче – Мољо – Муиска – Нарињо – Насканска – Норте Чико – Кимбаја – Сан Агустин – Шуари – Сикан – Таинци – Тајрона – Тиванаку – Тиерадентро – Валдивија – Вари | |||
Ацтечко царство | Мајанска цивилизација | Тавантинсују (Инки) | ||
Јазик | Наватлски јазик | Мајански јазици | Кечуански јазик | |
Писмо | Ацтечко писмо | Мајанско писмо | Кипу | |
Религија | Ацтечка религија | Мајанска религија | Религија на Инките | |
Митологија | Ацтечка митологија | Мајанска митологија | Митологија на Инките | |
Календар | Ацтечки календар | Мајански календар | ||
Општество | Ацтечко општество | Мајанско општество | Општество на Инките | |
Инфраструктура | Чинампа | Мајанска архитектура | Архитектура на Инките (патен систем) Земјоделство на Инките | |
Историја | Ацтечка историја | Мајанска историја | Историја на Инките Кралство Куско | |
Луѓе | Моктезума I Моктезума II Куитла Куахтемок |
Кинич Ханаб Пакал Текун Уман |
Манко Капак Пачакутек Атахуалпа Манко Инка Јупанки | |
Освојувања | Шпанско освојување на Ацтеките (Ернан Кортес) |
Шпанско освојување на Јукатан (Франсиско де Монтехо) Шпанско освојување на Гватемала (Педро де Алварадо) |
Шпанско освојување на царството на Инките (Франсиско Писаро) | |
Поврзано | ||||
Портал:Индијанци – Колумбовска разамена – Средноамерикански системи на пишување – Староседелска американска кујна – Староседелско американско грнчарство – Демографска историја на американските староседелци – Претколумбовска уметност – Цртање во Америка пред колонизацијата |