2 век

2 век започнал на 1 јануари 101 година, а завршил на 31 декември 200 година. Се смета за дел од класичната антика.

На почетокот од овој век, Римското Царство го достигнало своето најголемо територијално проширување за време на владеењето на царот Трајан, но по неговата смрт тоа започнало полека да пропаѓа.^[1] Ова бил век на проспоритет на империјата, а најпознат е по владеењето на Петте добри императори. За време на владеењето на царот Адријан, Евреите биле протерани од Ерусалим по Востанието на Бар Кохба. Последната четвртина од векот го означила крајот на периодот на мир и просперитет, познат како Pax romana, со смртта на царот Марко Аврелиј, последениот од Петте добри императори и доаѓањето на власт на царот Комод.

Иако во текот на првата половина од овој век Хан династијата во Кина цврсто се држела на власт и го проширила своето царско влијание во Средна Азија, во втората половина од векот владеела широко распространета корупција и избувнало Востанието на жолтите турбани. Овие превирања постепено довеле до конечниот пад на династијата во 220 година.^[2]

Настани

• 96 - 180: Петте добри императори на Рим: Нерва, Трајан, Адријан, Антонин Пиј, Марко Аврелиј.
• 101 - 102, 105 - 106: Дакиските војни. По два конфликта, Дакија била анектирана како римска провинција.
• 114 - 116: По војната со Партија, Ерменија и Месопотамија привремено биле анектирани од Римското Царство.
• 115 - 117: Китоската војна, за време на Еврејско-римските војни.
• 122 - 132: Бил изграден Адријановиот ѕид во северна Англија.
• 127 - 140: Канишка I бил цар на Кушанската империја.
• 132 - 135: Востанието на Бар Кохба против Рим.
• 132: Кинеските хроники го опишувале постоењето на дипломатски односи меѓу Јава и Кина.
• 140 - 180: Хувишка I, владетел на Кушанската империја.
• 142 - 154: Антониновиот ѕид бил изграден во централна Шкотска.
• 144: Маркион бил отфрлен од црквата во Рим.
• 161 - 166: Римско-Партијската војна на Луциј Вер.
• 165 - 180: Чумата на Антонин во Рим.
• 166 - 180: Маркомански војни.
• 180 - 192: Владеењето на римскиот цар Комод.
• 184 - 205: Востанието на жолтите турбани во Кина.
• 184 - 189: Во северозападна Кина избувнало востание во провинцијата Лианг.
• 189 - 220: Крајот на династијата Хан.
• 190 - 191: Воени водачи низ Кина започнале поход против Донг Жуо.
• 193: Годината на петте императори во Рим.
• 193 - 211: Владеење на римскиот цар Септимиј Север.  

Личности

• Адријан, римски цар
• Акива бен Јосеф, еврејски рабин
• Антонин Пиј, римски цар
• Ванг Јун, кинески функционер
• Виктор I, римски папа од 189 до 199 г.
• Вологаз IV, владетел на Партија
• Вологаз V, владетел на Партија
• Дун Џуо, кинески генерал, политичар и војсководец
• Игнатиј Антиохиски, христијански светец и третиот патријарх на Антиохија
• Иринеј Лионски, христијански светец
• Јехуда ха-Наси, водач на еврејската заедница во Јудеја
• Јуан Шао, кинески војсководец
• Јуан Шу, кинески војсководец
• Јулија Домна, римска царица
• Јустин Филозоф, ранохристијански филозоф, теолог и маченик
• Канишка, кушански владетел
• Комод, римски цар
• Конг Ронг, кинески научник
• Ли Бу, кинески генерал и војсководец
• Луциј Вер, римски цар
• Марко Аврелиј, римски цар и филозоф
• Монтан, христијански еретик
• Нагарџуна, индиски филозоф и основач на школата мадхјамака, кој ги поставил доктринарните темели на махајана будизмот
• Поликарп Смирнски, епископ на Смирна, еден од раните Апостолски отци, директен ученик на свети Јован Богослов
• Септимиј Север, римски цар
• Симон бар Кохба, еврејски бунтовник
• Сун Це, кинески генерал и војсководец
• Трајан, римски цар
• Хувишка, кушански владетел
• Чаи Јонг, кинески научник
• Џанг Даолин, кинески таоистички пустиник
• Џанг Хенг, кинески астроном, географ, инженер, изумител и поет

Литература

• Ахил Татиј, старогрчки писател
• Апулеј, римски писател
• Авл Гелиј, римски писател и граматичар
• Јувенал, римски поет
• Ксенофонт Ефески, старогрчки писател
• Лонг, грчки поет
• Лукијан од Самосата, старогрчки писател и реторичар
• Плиниј Помладиот, римски правник, автор и природонаучник
• Харитон, старогрчки писател

Наука и филозофија

• Абаскантиј, римски лекар
• Аполодор Дамаски, старогрчки инженер, архитект, дизајнер и вајар
• Аријан, грчко-римски историчар
• Валентин, римски историчар
• Гален, старогрчки лекар
• Епиктет, старогрчки филозоф, припадник на Стоичката школа
• Клавдиј Птоломеј, познат римски историчар, географ и астроном
• Ма Ронг, кинески научник и писател
• Марко Корнелиј Фронтон, римски граматичар и реторичар
• Плутарх, старогрчки филозоф, историчар и писател
• Светониј, римски историчар
• Сју Шен, кинески филолог
• Такит, римски историчар
• Хуа То, кинески лекар
• Хигин Громатик, римски писател
• Цај Лун, кинески изумител

Откритија

• 105: Цај Лун од Кина ја измислил хартијата.
• Клавдиј Птоломеј составил каталог на сите ѕвезди видливи со голо око. Тој исто така составил три од највлијателните книги во западната историја:
  1. Алмагест, математичка и астрономска расправа за привидните движења на ѕвездите и планетарните патеки, кое дело станало основа за западна и блискоисточна астрономија сè до времето на Никола Коперник и Јоханес Кеплер.
  2. Tetrabiblos, е текст за филозофијата и практиката на астрологијата.
  3. Geographia, е географски лексикон, атлас и трактат за картографија, кој претставувал компилација на сите географски познавања на Римското Царство од II век.
• 125: Џанг Хенг од Кина ја измисли првата армиларна сфера на воден погон.
• 132: Џанг Хенг од Кина го измисли првиот сеизмометар за откривање на насоката на земјотресите.

Наводи

1. ↑ Dušanić, Slobodan (1983). Stari svet. Beograd: Narodna knjiga, Vuk Karadzic, Rad. стр. 210–218.
2. ↑ Dušanić, Slobodan (1983). Stari svet. Beograd: Narodna knjiga, Vuk Karadzic, Rad. стр. 307–315.