Heterotroof
Een heterotroof organisme of kortweg een heterotroof, is een organisme dat zijn celmateriaal opbouwt uit voedingsstoffen die het betrekt uit organisch materiaal, materiaal afkomstig van andere organismen. Heterotrofe organismen zijn voor hun overleven afhankelijk van andere organismen: ze dissimileren (ontleden) moleculen - dat zijn vooral grote polymeren - die uiteindelijk, via een kortere of langere voedselketen, door autotrofe organismen zijn aangemaakt. Heterotrofen gebruiken de gevormde kleine moleculen vervolgens voor hun energievoorziening en voor de opbouw van lichaamseigen stoffen, ten behoeve van de groei en onderhoud van hun cellen of weefsels. De simpelste heterotrofen zijn eencelligen: alle eencellige schimmels (gisten) en veel soorten bacteriën, maar ook alle dieren, inclusief de mens, en alle meercellige schimmels zijn heterotroof. De vertering van de biopolymeren kan zowel in het organisme, met name de spijsvertering bij dieren, als buiten het organisme, met name bij schimmels, plaatsvinden.
Het woord "heterotroof" is als neologisme afgeleid uit het Oudgrieks en betekent letterlijk "zich van anderen voedend" (heteros - "vreemd", "een andere"; trophein - "voeden").
Een mycoheterotroof is een plant zonder chlorofyl, en daarom niet in staat tot fotosynthese. Een mycoheterotroof betrekt, als plantaardige parasiet, de benodigde koolhydraten van een schimmel, via het mycelium.
Heterotroof is het tegenovergestelde van autotroof. De meeste planten zijn autotroof: met behulp van zonlicht, koolstofdioxide uit de lucht, bodemvocht en mineralen maken planten hun eigen biomoleculen aan. Uitzonderingen zijn parasitaire en epiparasitaire planten. Vleesetende planten zijn niet heterotroof, omdat ze alleen bepaalde mineralen, voornamelijk stikstof, uit andere organismen (insecten) halen. Vleesetende planten zijn verder gewoon in staat tot fotosynthese.
Er zijn ook mixotrofe organismen. Dit betekent dat ze zowel heterotroof als autotroof kunnen functioneren.
Hogere heterotrofe organismen kunnen worden onderverdeeld in:
- planteneters of herbivoren
- vleeseters of carnivoren
- alleseters of omnivoren
Overzicht
Energiebron | Licht | foto- | -troof | ||
---|---|---|---|---|---|
Licht & redoxreactie | mixo- | ||||
Redoxreactie | chemo- | ||||
Elektronendonor | Organische verbinding | organo- | |||
Anorganische verbinding | litho- | ||||
Koolstofbron | Organische verbinding | hetero- | |||
Anorganische verbinding | auto- |