Arsen
| ||||||||||||||||||||||||||
Generelle eigenskapar | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Namn, kjemisk symbol, atomnummer |
Arsen, As, 33 | |||||||||||||||||||||||||
Kjemisk serie | Halvmetall | |||||||||||||||||||||||||
Gruppe, periode, blokk | 15, 4, p | |||||||||||||||||||||||||
Tettleik, hardleik | 5727 kg/m3, 3,5 (ikkje SI) | |||||||||||||||||||||||||
Utsjånad | Metallgrått ![]() | |||||||||||||||||||||||||
Atomeigenskapar | ||||||||||||||||||||||||||
Atommasse | 74,92160 u (ikkje SI) | |||||||||||||||||||||||||
Atomradius (berekna) | 115 (114) pm | |||||||||||||||||||||||||
Kovalent radius | 119 pm | |||||||||||||||||||||||||
Ioneradius | 58 pm (ladning: +3) | |||||||||||||||||||||||||
van der Waals radius | 185 pm | |||||||||||||||||||||||||
Elektronkonfigurasjon | [Ar] | |||||||||||||||||||||||||
Elektron per energinivå | 2, 8, 18, 5 | |||||||||||||||||||||||||
Oksidasjonstrinn (oksid) | −3, +3, +5 (svak syre) | |||||||||||||||||||||||||
Krystallstruktur | Rombisk | |||||||||||||||||||||||||
Fysiske eigenskapar | ||||||||||||||||||||||||||
Tilstandsform | Fast stoff | |||||||||||||||||||||||||
Smeltepunkt | 1090 K (817°C) | |||||||||||||||||||||||||
Kokepunkt | subl. 887 K (614°C) | |||||||||||||||||||||||||
Molart volum | 13,08 cm3/mol | |||||||||||||||||||||||||
Fordampingsvarme | 34,76 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||
Smeltevarme | 24,44 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||
Damptrykk | 100 000 Pa ved 874 K | |||||||||||||||||||||||||
Ljodfart | (?) m/s ved °C | |||||||||||||||||||||||||
Diverse eigenskapar | ||||||||||||||||||||||||||
Elektronegativitet | 2,18 (Paulings skala) | |||||||||||||||||||||||||
Spesifikk varmekapasitet | 24,64 J/(kg·K) | |||||||||||||||||||||||||
Elektrisk konduktivitet | 3,45 MS/m | |||||||||||||||||||||||||
Termisk konduktivitet | 50,2 W/(m·K) | |||||||||||||||||||||||||
Ioniseringspotensial | 947 kJ/mol 1 798 kJ/mol 2 735 kJ/mol 4 837 kJ/mol 6 043 kJ/mol 12 310 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||
Mest stabile isotopar | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
SI-einingar og STP er brukt unntatt der det er avmerkt |
Arsen er eit grunnstoff med kjemisk symbol As og atomnummer 33. Det er eit halvmetall i gruppe 15 i periodesystemet.
Arsen, og særleg visse arsensambindingar, er giftig. Nokre stader i verda er grunnvatn forureina av arsen. I svært store mengder kan inntak av arsen vera dødeleg.
Viktige sambindingar
- Arsen(III)oksid eller arsenikk (As4O6)
- Arsin (AsH3)
Sjå også
- Arsenikk og gamle kniplingar (skodespel)
- Periodesystemet
- Grunnstoffliste
- Isotoptabell
Bakgrunnsstoff
- Om arsen Arkivert 2005-02-04 ved Wayback Machine.
- Miljøstatus i Norge om arsen Arkivert 2005-12-03 ved Wayback Machine.
- Bellona om arsen Arkivert 2005-02-18 ved Wayback Machine.