Europejski Komisarz ds. Konkurencji

Europejski Komisarz ds. Konkurencji – członek Komisji Europejskiej. odpowiedzialny za politykę konkurencji w Unii Europejskiej. Jego zadaniem jest zapewnienie, by rynki wewnętrzne UE funkcjonowały w sposób efektywny, sprawiedliwy i bezbarierowy, przyczyniając się do utrzymania zdrowej konkurencji między przedsiębiorstwami. Nadzoruje przestrzeganie zasad konkurencji, takich jak zakazy zmów cenowych, nadużywania dominującej pozycji rynkowej oraz nieuczciwej konkurencji. Ponadto odpowiada za kontrolę fuzji i przejęć przedsiębiorstw, by zapobiec koncentracji, która mogłaby zaszkodzić wolnej konkurencji i interesom konsumentów. Obejmuje również obszar kontroli pomocy państwowej, zapewniając, że wsparcie publiczne nie zaburza konkurencji na jednolitym rynku UE^[1]. Obecnym komisarzem jest Teresa Ribera Rodríguez^[2].

Stanowisko zostało utworzone w odpowiedzi na rosnącą potrzebę skutecznej regulacji rynków wewnętrznych Unii Europejskiej oraz zapewnienia uczciwej konkurencji pomiędzy przedsiębiorstwami. Zostało ono ustanowione w celu monitorowania i egzekwowania przepisów dotyczących przeciwdziałania praktykom antykonkurencyjnym, takim jak zmowy cenowe czy nadużywanie dominującej pozycji na rynku. Ponadto, komisarz ds. konkurencji odpowiada za kontrolę fuzji i przejęć przedsiębiorstw, aby zapobiegać koncentracji gospodarczej, która mogłaby zaszkodzić wolnej konkurencji. Współczesne wyzwania związane z globalizacją rynków, cyfryzacją gospodarki i intensyfikacją transakcji międzynarodowych wymagały powołania dedykowanego komisarza, który będzie odpowiadał za monitorowanie i dostosowywanie polityki konkurencji do zmieniającego się otoczenia gospodarczego oraz technologicznego w UE^[1][3].

Europejski Komisarz ds. konkurencji odpowiada za^[1][3]:

• opracowanie nowych ram pomocy państwowej, które przyspieszą wdrażanie energii odnawialnej oraz dekarbonizację przemysłową, a także zapewnią odpowiednią produkcję czystych technologii,
• przegląd wytycznych dotyczących kontroli fuzji, uwzględniający strategiczne potrzeby sektora, a także zmiany w kontekście obronności i bezpieczeństwa,
• przeciwdziałanie przejęciom firm przez zagraniczne podmioty, które mogą zagrażać konkurencyjności europejskiego rynku oraz chronić małe i średnie przedsiębiorstwa przed ryzykiem "zabójczych przejęć",
• wzmocnienie i przyspieszenie egzekwowania zasad konkurencji oraz walka z praktykami antykonkurencyjnymi, w tym zmowami cenowymi i nadużywaniem dominującej pozycji rynkowej,
• zapewnienie szybkich i skutecznych działań egzekucyjnych zgodnie z przepisami dotyczącymi rynków cyfrowych, zwłaszcza w kontekście egzekwowania przepisów Digital Markets Act (DMA) oraz Digital Services Act (DSA),
• koordynowanie polityki państwowej pomocy w zakresie dekarbonizacji przemysłu i budowy czystych technologii, a także wspieranie inwestycji w obszarze zielonej transformacji przemysłowej,
• monitorowanie i ocenianie polityki konkurencji w kontekście zmieniającej się gospodarki cyfrowej, z naciskiem na wyzwania związane z platformami internetowymi i sztuczną inteligencją,
• koordynowanie z innymi komisarzami działań w zakresie polityki przemysłowej, zielonej transformacji i zapewniania sprawiedliwości społecznej w kontekście dekarbonizacji gospodarki.

	Komisarz	Lata	Komisja
1	Hans von der Groeben	1958-1967	Hallstein I, Hallstein II
2	Maan Sassen	1967–1970	Rey
3	Albert Borschette	1970-1977	Malfatti, Mansholt, Ortoli
4	Raymond Vouel	1977-1981	Jenkins
5	Frans Andriessen	1981-1985	Thorn
6	Peter Sutherland	1985–1989	Delors I
7	Leon Brittan	1989–1993	Delors II
8	Karel Van Miert	1993–1999	Delors III, Santer, Marín
9	Mario Monti	1999–2004	Prodi
10	Neelie Kroes	2004–2009	Barroso I
11	Joaquín Almunia	2009-2014	Barroso II
12	Margrethe Vestager	2014–2024	Juncker
			von der Leyen I
13	Teresa Ribera Rodríguez	od 2024	von der Leyen II