Kościoły chrześcijańskie

Kościół Ewangelicki Zmartwychwstania Pańskiego w Katowicach
Bazylika św. Piotra w Watykanie – jedna z najważniejszych świątyń Kościoła rzymskokatolickiego
Cerkiew prawosławna w Kiszyniowie

Dokładna klasyfikacja Kościołów oraz związków chrześcijańskich i zapożyczających z chrześcijaństwa.

Poniższa klasyfikacja oparta jest na tradycyjnym i najczęściej stosowanym podziale chrześcijaństwa na trzy gałęzie: katolicyzm, protestantyzm i wschodnią ortodoksję (prawosławie i kościoły orientalne)[1] – mający podstawy w genetycznej i historycznej klasyfikacji wyznań chrześcijańskich. Często jednak niektóre wyznania zalicza się do dwóch wielkich gałęzi lub uznaje za gałąź odrębną: np. anglikanizm uznawany często za „drogę środka” (via media) między katolicyzmem a protestantyzmem, czy też orientalne Kościoły wschodnie odróżniane od prawosławia[2]. Inny podział znowu jeszcze bardziej upraszcza klasyfikację, dzieląc chrześcijaństwo po prostu na dwie gałęzie: zachodnią (katolicką i protestancką) lub katolicko-prawosławną i protestancką[3]. Niektóre kościoły różnych gałęzi nawiązują między sobą interkomunię.

Oprócz trzech tradycyjnych, wymienione zostały nurty nowe: afrochrześcijaństwo, restoracjonizm i chrześcijaństwo nietrynitarne.

Katolicyzm

Tradycjonalizm katolicki

Ortodoksyjne Kościoły wschodnie

Protestantyzm

Afrochrześcijaństwo

Wyznania nietrynitarne

Restoracjonizm

Wierzenia synkretyczne zapożyczające z chrześcijaństwa

Nowe ruchy religijne o charakterze lub tradycji chrześcijańskiej

Uwagi

  1. Mimo należenia do chrześcijaństwa (Czy Świadkowie Jehowy są chrześcijanami?, jw.org) nie utożsamiają się z nominalnym chrześcijaństwem, dlatego np. w rozmowach z przedstawicielami judaizmu stwierdzają Nie należymy do kościołów chrześcijaństwa i nie wierzymy w Trójcę, tylko oddajemy cześć Bogu Abrahama. (Prowadzenie rozmów na podstawie Pism s. 23), Chrześcijaństwa tego nie założyli jednak Jezus Chrystus i jego dwunastu apostołów („Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy” nr 20/1972 s. 8 ak. 25), Nadzieje chrześcijaństwa na wybawienie nie mają podstaw biblijnych („Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy” nr 10/1980 s. 13 ak. 23), Kierunek aktywności kościołów nominalnego chrześcijaństwa jest wręcz sprzeczny z naukami założyciela chrystianizmu („Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy” nr 3/1975 s. 24.). Wyjaśniają, że dotyczy to nominalnego chrześcijaństwa, w przeciwieństwie do prawdziwego, określanego też jako chrystianizm.

Przypisy

  1. Religie świata. (pol.).
  2. Oriental Orthodox Churches. [dostęp 2012-02-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-02)].
  3. Is the Eastern Orthodox Church the same thing as Orthodox Christianity? | Eastern Orthodox Church | Orthodoxy | Russian | Greek. [dostęp 2012-02-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-16)].
  4. Kościół Powszechny, Kościoły Katolickie będące w pełnej jedności z Biskupem Rzymu – następcą świętego Piotra. [dostęp 2010-03-15].
  5. Nie jest uznawany przez wszystkie autokefaliczne Cerkwie.
  6. Parafie prawosławne zachodniego obrządku podlegają m.in. pod Rosyjski Kościół Prawosławny poza granicami Rosji i Antiocheńska prawosławną archidiecezję Ameryki Północnej w ramach Antiocheńskiego Wikariatu Rytu Zachodniego (AWRV)