Księstwo Burgundii

Księstwo Burgundii
Duché de Bourgogne
1032–1477
Flaga
Herb
Flaga Herb
Stolica

Dijon (Brugia, Gandawa)

Ustrój polityczny

księstwo

Głowa państwa

książę Burgundii Karol Śmiały

Przyłączenie do Francji

1477

Religia dominująca

katolicyzm

Mapa
Ziemie rodu Valois-Burgundy pod koniec panowania Karola Śmiałego

Księstwo Burgundii, istniejące od 1032 do 1477, było następcą Królestwa Burgundii i zajmowało tereny w centralnej Francji. Było jednym z większych księstw europejskich istniejących od średniowiecza do ery nowożytnej. Granice księstwa prawie dokładnie pokrywały granice dzisiejszego regionu administracyjnego Francji – Burgundii. Dodatkowo książętom Burgundii przez blisko 100 lat podlegały odziedziczone przez nich kraje niderlandzkie[1] oraz w latach 1384-1477 tereny Hrabstwa Burgundii (Franche-Comté).

Początki Księstwa Burgundii sięgają roku 880, kiedy Ryszard Sprawiedliwy, sam tytułujący się margrabią (marchio), a później księciem (dux), zjednoczył mniejsze państwa wchodzące w skład Dolnej Burgundii. Jednakże w ówczesnych czasach Burgundia była częścią Francji i po bezpotomnej śmierci księcia Gilberta Burgundia przeszła w ręce Kapetyngów. Od tego czasu państwo uzyskiwało coraz większą samodzielność od Francji. Jednak dopiero w 1032 roku Burgundia oficjalnie stała się księstwem, kiedy król francuski Henryk I nadał Burgundię w lenno swojemu bratu Robertowi I. Jednak w 1361 roku, po śmierci Filipa I z Rouvres, księstwo znów przeszło w ręce króla Francji[2].

W 1363 roku księstwo przeszło w posiadanie bocznej linii francuskich Walezjuszów, kiedy Filip II Śmiały otrzymał Burgundię w apanaże[3] od swojego ojca, króla Francji Jana II Dobrego[4]. Jego następcy w kolejnych latach, dzięki małżeństwom i dziedziczeniu, przejmowali władzę w krajach niderlandzkich, m.in. we Flandrii, Brabancji, Holandii, a także w Luksemburgu i innych pomniejszych hrabstwach na terenie Królestwa Francji i Cesarstwa. Wszystkie kraje, którymi władali książęta burgundzcy, zachowywały odrębność ustrojową, a władcy każdorazowo przyjmowali tytuł właściwy w danym kraju (np. hrabiego Flandrii, księcia Brabancji itd.). Z czasem całość ziem tworzyć zaczęła tzw. państwo burgundzkie, które dzięki takim centrom handlowym jak Brabancja czy Flandria, było jednym z najbogatszych krajów Europy. W 1420, na mocy traktatu w Troyes księstwo Burgundii i inne lenne ziemie, podległe do tej pory królowi Francji, uzyskały niezależność. Księstwo Burgundii, zwłaszcza w XV wieku, odgrywało istotną rolę w europejskiej polityce. Podczas wojny stuletniej władcy Burgundii z czasem opowiedzieli się po stronie Anglii.

W 1477 roku wraz ze śmiercią Karola Śmiałego pod murami Nancy książęca linia męska wygasła. Doprowadziło to do przejęcia właściwego księstwa Burgundii przez koronę francuską. Natomiast Niderlandy Burgundzkie i Hrabstwo Burgundii przeszły w ręce Habsburgów. W początkach XVI wieku władał nimi Karol Habsburg, późniejszy cesarz rzymski, lecz po jego abdykacji Niderlandy stały się własnością Hiszpanii, w której panował Filip II Habsburg.

Zobacz też

Przypisy