Marcus Garvey

Marcus Garvey

Marcus Garvey (1924)
Data i miejsce urodzenia	17 sierpnia 1887 St. Ann, Jamajka
Data i miejsce śmierci	10 czerwca 1940 Londyn, Anglia
Rodzice	Marcus Mosiah Garvey, Sr. Sarah Jane Richards
Multimedia w Wikimedia Commons

Marcus Mosiah Garvey (ur. 17 sierpnia 1887 w Saint Ann na Jamajce, zm. 10 czerwca 1940 w Londynie) – ideolog czarnego nacjonalizmu (garveizm), uznawany za twórcę podstawowych elementów doktryny ruchu społeczno-religijnego Rastafari, choć sam nigdy się z nim nie utożsamiał.

Urodził się w Saint Ann na Jamajce w sierpniu 1887 roku. W 1912 roku wyjechał za pracą do Kostaryki. Na emigracji natknął się na dyskryminację rasową czarnych pracowników. Do ojczyzny powrócił w 1912 roku. Jeszcze w tym samym roku wyjechał do Londynu, gdzie poznał grono czarnych intelektualistów. W 1914 roku ponownie wrócił na Jamajkę. Uruchomił działalność organizacji Universal Negro Improvement Association (Uniwersalny Związek Doskonalenia Czarnych – UNIA). Korespondował z Bookerem Washingtonem, który zaprosił go do Stanów Zjednoczonych. W 1916 roku przypłynął do Nowego Jorku. W Ameryce uległ radykalizacji i zdecydował się na przeniesienie centrali ruchu na kontynent. 1 sierpnia 1920 roku zorganizował w Harlemie pierwszą konwencję UNIA która zgromadziła 25 tysięcy uczestników. Na spotkaniu przedstawił plan utworzenia afrykańskiego państwa narodowego. W ramach prowadzonej przez UNIA akcji Z powrotem do Afryki (ang. Back-to-Africa) założył przedsiębiorstwo przewozowe statków parowych „Black Star Line“, mające wspierać emigrację Czarnych do Afryki. W 1923 roku został oskarżony i skazany za malwersacje finansowe. Przyczyniło się to do utraty przez niego władzy w UNIA. W 1927 roku ułaskawiony przez prezydenta Calvina Coolidge i deportowany na Jamajkę jako osoba niepożądana. UNIA nie odzyskała dawnych wpływów i nie udało się jej przetransportować do Afryki ani jednej osoby, niemniej jednak Garvey był osobą popularną wśród Czarnych na całym świecie uchodząc przy tym za prekursora czarnego nacjonalizmu^[1][2]. Na Jamajce założył Ludową Partię Polityczną (People's Political Party). W 1935 roku w obliczu politycznej porażki przeprowadził się do Londynu gdzie spędził ostatnie lata życia^[1][2].

Został przedstawiony na następujących jamajskich monetach:

• monetach obiegowych o nominale 25 centów bitych z przerwami w latach 1991-2012;^[3][4]
• monecie obiegowej o nominale 50 centów bitej w latach 1975 roku oraz w latach 1984-1990^[5];
• monetach obiegowych o nominale 20 dolarów bitych z przerwami w latach 2000-2022^[6][7];
• monecie okolicznościowej o nominale 50 centów wyemitowanej w 1983 roku z okazji 21. rocznicy niepodległości Jamajki^[8];
• monecie okolicznościowej o nominale 50 centów wyemitowanej w 1987 roku z okazji setnej rocznicy jego urodzin^[9];
• dwóch monetach kolekcjonerskich wyemitowanych w 1987 roku z okazji setnej rocznicy jego urodzin: srebrnej o nominale 10 dolarów oraz złotej o nominale 100 dolarów^[10][11].

Jego wizerunek znajdował się także na jamajskim banknocie jednodolarowym^[1][2];