Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego
Ilustracja
Shaheed Minar (Pomnik Męczenników) przed uniwersytetem w Dhace
Dzień

21 lutego

Typ święta

międzynarodowe

Upamiętnia

wydarzenia z 21 lutego 1952 r. w Dhace, stolicy Bangladeszu

Znaczenie

ochrona różnorodności językowej jako dziedzictwa kulturowego

Inne nazwy

Międzynarodowy Dzień Dziedzictwa Językowego

Podobne święta

:Europejski Dzień Języków,
Language Days at the UN
Międzynarodowy Rok Języków

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego (Międzynarodowy Dzień Dziedzictwa Językowego[1]) – coroczne święto obchodzone 21 lutego, które zostało ustanowione przez UNESCO 17 listopada 1999 roku. Jego data upamiętnia wydarzenia w Bangladeszu, gdzie w 1952 roku pięciu studentów uniwersytetu w Dhace zginęło podczas demonstracji w której domagano się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego[2]. Według ONZ co najmniej 40% spośród języków używanych na świecie w roku 2016 zagrożonych było wyginięciem[3]. Od 1950 r. zanikło 250 języków[1]. Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ma w założeniu dopomóc w ochronie różnorodności językowej jako dziedzictwa kulturowego.

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego

rok temat
2016 Wysokiej jakości edukacja, języka nauczania a efekty edukacyjne[4]

Obchody święta w Polsce

 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

W 2012 roku w Polsce wystartowała kampania społeczna Ojczysty – dodaj do ulubionych[5] zorganizowana przez Narodowe Centrum Kultury i Radę Języka Polskiego. Ma ona na celu podnoszenie świadomości językowej oraz kształtowanie poczucia odpowiedzialności za polszczyznę[6][7].

21 lutego 2013 ruszyła nowa kampania społeczna: Język polski jest ą-ę. Jej celem jest obrona znaków diakrytycznych i przeciwdziałanie nieużywaniu charakterystycznych polskich liter. Akcję wspierają m.in. prof. Jerzy Bralczyk, Henryk Sawka i Jacek Bryndal, a patronuje jej Rada Języka Polskiego[6].

Wydarzenia regionalne

W roku 2011 z okazji święta w Sejmiku Śląskim odbyła się konferencja „Dziyń rodnij mowy (śl.) [Dzień Języka Ojczystego], język regionalny, a język ojczysty”[8][9][10][11][12].

Poseł Marek Plura zaapelował do Ślązaków, żeby nie wstydzili się swojej mowy[10].

21 luty je dziyń rodnij mowy. Dló nos Ślónzoków takóm mowóm je naszo piykno ślónsko godka, kiero łod łojców, a starzików mómy dano. Redujmy sie nióm ze cołkigo serca bez tyn cołki dziyń, a godejmy po naszymu wszandy kaj jyny bydymy – we sklepie, we robocie, we kancylaryji, a nojbarzij dóma przi bajtlach, bo nima gańba godać po ślónsku nikaj!

Plura Marek Poseł ku Polskimu Syjmowi (śl.) Tłumaczenie:

21 lutego to dzień mowy ojczystej. Dla nas Ślązaków taką mową jest nasz piękny język śląski, który przez rodziców i dziadków jest nam przekazany. Radujmy się nim z całego serca przez cały ten dzień mówiąc po naszemu wszędzie gdzie tylko będziemy – w sklepie, w pracy, w biurze, a najbardziej w domu z dziećmi, bo mówić po śląsku to nie wstyd!

W roku 2014 – przed świętem – Rada Górnośląska zaapelowała o przywrócenie językowej różnorodności Górnego Śląska poprzez – między innymi – prawne ustanowienie śląszczyzny jako języka regionalnego:[13][14][15]

Górny Śląsk przez stulecia był tyglem, w którym mieszały się kultury i języki ludów, które w tym regionie się osiedlały. Dzięki temu powstał tutaj społeczny model wielokulturowości, który właśnie w sferze językowej odcisnął największe znamię. Na ulicach górnośląskich miast i wiosek słychać było różnorakie języki, a posługujący się nimi mieszkańcy traktowali to zjawisko całkowicie naturalnie (...)

Członkowie Rady Górnośląskiej apelują o – zgodne z ratyfikowaną przez Polskę Europejską kartą języków regionalnych lub mniejszościowych – przywrócenie językowej różnorodności Górnego Śląska poprzez wspieranie znajdujących się w mniejszości etnolektów śląskiego, niemieckiego i czeskiego. Nastąpi to poprzez równe traktowanie wszystkich grup językowych, a to z kolei uwarunkowane jest prawnym ustanowieniem śląskiego języka regionalnego

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Międzynarodowy Dzień Dziedzictwa Językowego. Nasz świat, polska strona Włoch, 2013-02-18.
  2. ↑ MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ JĘZYKA OJCZYSTEGO | Narodowe Centrum Kultury, | Narodowe Centrum Kultury [dostęp 2023-02-21] (pol.).
  3. ↑ Plan d’action en vue de la tenue de l’Année internationale des langues autochtones en 2019 [dostęp 2019-02-04].
  4. ↑ 21 lutego: Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. [dostęp 2016-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-19)].
  5. ↑ Ojczysty – dodaj do ulubionych | Narodowe Centrum Kultury, | Narodowe Centrum Kultury [dostęp 2023-02-21] (pol.).
  6. ↑ a b Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego 2014 2014-02-21 ObliczaKultury.pl
  7. ↑ Dziś Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego 2012-02-21 Express-Miejski.pl
  8. ↑ W śląskości siła 25.02.2011 portalpolski.pl
  9. ↑ Śląska godka w Sejmie Śląskim na Dzień Języka Ojczystego 21-02-2011 InSilesia.pl
  10. ↑ a b Dzień Języka Ojczystego: Marek Plura apeluje do Ślązaków, by nie wstydzili się godki 21-02-2012 InSilesia.pl
  11. ↑ Ślabikórz niy dló bajtli i konferencja nt. gwary śląskiej (tekst + wideo) 2011-02-21 TVS
  12. ↑ Wywiad z posłem Markiem Plurą na temat języka śląskiego 2011-02-16 mmsilesia.pl
  13. ↑ Gŏdać niy jyno ôd świynta(śl. • pol.)(Mówić po śląsku nie tylko od święta) 14 kwi Jaskółka Śląska
  14. ↑ Gŏdać niy jyno ôd świynta Jaskółka Śląska nr 3/2014 s. 11, w ŚBC
  15. ↑ Stanowisko Rady Górnośląskiej w związku z obchodami Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego 20 lutego 2014 konserwatyzm.pl

Bibliografia

Linki zewnętrzne