1698

Ovo je članak o godini 1698.
Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek
Decenija: 1660-e  1670-e  1680-e  – 1690-e –  1700-e  1710-e  1720-e
Godine: 1695 1696 1697 – 1698 – 1699 1700 1701
1698. po kalendarima
Gregorijanski 1698. (MDCXCVIII)
Ab urbe condita 2451.
Islamski 1109–1110.
Iranski 1076–1077.
Hebrejski 5458–5459.
Bizantski 7206–7207.
Koptski 1414–1415.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat 1753–1754.
• Shaka Samvat 1620–1621.
• Kali Yuga 4799–4800.
Kineski
• Kontinualno 4334–4335.
• 60 godina Yang Zemlja Tigar
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11698.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1698 (MDCXCVIII) bila je redovna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u subotu po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.

Po hinduističkom verovanju ove godine počinje Dvapara Yuga[1].

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

  • januar - Iz Beča u Osijek stiže komisija na čelu sa grofom Johanom Ferdinandom Karlom Karafom i savetnikom Andrijom Teobaldom Majernom koja do kraja 1703. radi na sređivanju prilika u Slavoniji i Sremu (formiranje novih sektora Vojne granice, separacija podanika od graničara)[2].
  • 4. 1. - Izgorela londonska Palace of Whitehall, najveća kraljevska palata u Evropi.
  • 2. 2. (23. 1. po j.k.) - Georg Ludwig, budući kralj Velike Britanije, postao hanoverski izborni knez.

April/Travanj – Jun/Lipanj

  • jun - Pobuna strelaca u Moskvi - ubrzo poraženi a preživeli surovo kažnjeni.
  • jun - Diplomata Pjotr Andrejevič Tolstoj na putu u Veneciju prošao kroz Boku Kotorsku, opisuje Crnogorce u zaleđu (prve informacije koje će Rusi dobiti o njima).
  • 26. 6. - Veliko poslanstvo Petra Velikog stiže u Beč.
  • jun, krajem - Patrijarhu Arseniju III dodeljena varošica Sečuj u Baranji[3] (umesto Sirača).

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

Saveryjeva parna mašina
  • 1. 7. - Patent Leopolda I: "Vlasi i Srbi" pridošli prošle godine iz Bosne razmešteni u slavonskoj Posavini, sposobni za oružje u pograničnoj straži, ostali se moraju baviti privredom[4].
  • jul - Thomas Savery patentirao prvu komercijalno korišćenu parnu mašinu.
  • jul - Petar Veliki boravi u Beču, patrijarh Arsenije III kontaktira sa njegovim savetnicima, žali se na "suvišne danke" koje austrijske vlasti nameću Srbima, iako ovi daju 6-10.000 konjanika i pešadinaca (Srbi traže "ruski suverenitet"); patrijarh takođe želi rusko posredovanje kod Porte da se vrati u Peć[3][5].
  • 10 - 14. 8. - Ravski sporazum: na putu iz Austrije u Rusiju, Petar Veliki se sastao sa poljskim kraljem Augustom II - dogovaraju se o savezu protiv Švedske (→ Veliki severni rat).
  • 5. 9. - Reforme Petra Velikog: uveden porez na bradu.
  • 6. 9. - Martin Brajković imenovan senjskim biskupom.
  • 9. 9. - Bitka kod Podhajca: Poljaci odbili Tatare.
  • 12. 9. - Zvanično osnovan Taganrog, baza Ruske mornarice.
  • septembar - Ali-paša Haznadar iz Moreje novi beogradski muhafiz (do oktobra 1700) - u periodu između dve austrijske okupacije, do 1717, smenilo se 16 muhafiza[6].
  • 20. 9. - Morejski rat: pomorska Bitka kod Samotrake bez jasnog pobednika.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

  • 7. 10. - Sinod u Alba Juliji odlučio da se ujedini sa katoličkom crkvom, čime nastaje "Rumunska crkva ujedinjena sa Rimom, grko-katolička".
  • 11. 10. - Haški ugovor: Francuska i Engleska dogovorili da španski presto nasledi Joseph Ferdinand od Bavarske, uz otuđenje španskih poseda u Italiji i Nizozemskoj (ali mladi Joseph umire već sledeće godine).
  • 24. 10. - Pierre LeMoyne d'Iberville krenuo na ekspediciju lociranja ušća Misisipija i kolonizovanja područja.
  • 2. 11. - Darijenski plan: škotska ekspedicija stigla u Panamu i proglasila koloniju Kaledoniju - zlosrećni pokušaj traje do 1700., neuspeh će doprineti uniji sa Engleskom 1707.
  • 14. 11. - Upaljen prvi Edistonski svetionik.
  • 16. 11. - Počinje mirovni kongres u Sremskim Karlovcima.
  • 11. 12. - Knez Livije Odescalchi dobio od cara Srijemsko i Iločko vojvodstvo.

Kroz godinu

  • Jovan Monasterlija sa 2.000 vojnika učestvuje u operacijama na "donjem Dunavu"[7]. Jovan Popović Tekelija postaje komandant Arada.
  • Izvještaj carskih povjerenika: vojni zapovjednici u Slavoniji prednjače u nasilnom prisvajanju prihoda, često protiv naloga dvora[8].
  • Počinju savjetovanja i prepirke oko osnivanja novih pograničnih habsburških oblasti (do 1702)[9].
  • 1698/99 - Progoni vještica u Hrvatskoj dobivaju masovni oblik, traju do sredine 18. stoljeća[10].
  • William Kidd oglašen za pirata, naređeno njegovo hapšenje.
  • Bukurešt postaje stalno sedište vlaškog dvora.
  • Omanci izbacili Portugalce iz Mombase i Zanzibara.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1698.

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1698.
  • 10. 1. - Louis-Sébastien Le Nain de Tillemont, istoričar (* 1637)
  • ožujak - Luka Ibrišimović, franjevac, borac (* ca. 1626)
  • 7. 12. - Andrea Guarneri, graditelj violina (* 1626)
  • ? - Hâfiz Osman, kaligraf (* 1642)

Reference

  1. ↑ Tara Mata (January 2008). Astrological World Cycles - Original First Edition, Copyright 1933. Lulu.com. str. 17–. ISBN 978-0-615-18500-2. 
  2. ↑ Istorija s. n. IV-1, 55-6
  3. ↑ 3,0 3,1 Veselinović, Rajko L. Од Велике сеобе до смрти патријарха Арсенија III Чарнојевића (1706). rastko.rs
  4. ↑ Istorija s. n. III-1, 570
  5. ↑ Ćorović, Vladimir. Srbi u Ugarskoj. rastko.rs
  6. ↑ Istorija s. n. IV-1, 10
  7. ↑ Cerović, Ljubivoje. Srbi u Slovačkoj. rastko.rs
  8. ↑ Historija n. J., 1003
  9. ↑ Historija n. J., 1131
  10. ↑ Historija n. J., 1015
Literatura
  • Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
  • Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5 (III-1)
  • Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-I)