Američka Samoa

Američka Samoa
Amerika Sāmoa / Sāmoa Amelika
American Samoa
Zastava Grb
Državna himna: "The Star-Spangled Banner, Amerika Samoa"
Položaj Američke Samoe
Glavni gradPago Pago1(de facto), Fagatogo (sjedište vlade)
Službeni jezici engleski, samoanski
Demonim Američki Samoanci
Vlada
 -  Državni poglavar Donald Trump (R)
 -  Guverner Lolo Letalu Matalasi Moliga (D)
 -  Viceguverner Ipulasi Aitofele Sunia (D)
Neinkorporirana teritorija SAD
 -  Tripartitna konvencija 1899 
 -  Tuitilina
cesija
1900 
 -  Manu'aova
cesija
1904 
Površina
 -  Ukupno 199 km2 (212..)
Stanovništvo
 -  Procjena za 2009  65.628 (196.)
 -  Popis iz 2000  57.291
 -  Gustoća 326/km2
Valuta Američki dolar (USD)
Vremenska zona (UTC-11)
 -  Ljeti (DST) ne primjenjuje se (UTC)
Pozivni broj +1-684
Web domena .as

Američka Samoa (engleski: American Samoa; samoanski: Amerika Samoa) je neorganizirana, neinkorporirana teritorija Sjedinjenih Država koja se nalazi u Južnom Pacifiku jugoistočno od suverene države Samoe. Najveći (i najstanjeniji) otok je Tutuila, a u teritoriju ulaze i Manu‘a otoci, atol Rose i otok Swains. Američka Samoa je dio lanca Samoanskih otoka koji se nalaze zapadno od Cook otoka, sjeverno od Tonge i 500 km južno od Tokelaua. Na zapadu su otoci Wallis i Futuna.

Karta Samoanskih otoka

Samoanske otoke su drevni polinežani naselili još u prvom milenijumu pne. Evropljani su prvi put došli u 18. vijeku. Godine 1899. Samoansko otočje je podijeljeno sporazumom između Njemačke i SAD na zapadni i istočni dio. Lokalne poglavice su godine 1967. od Kongresa SAD uspjele isposlovati lokalnu autonomiju.

Istorija

Samoa je bila naseljena već 1000 godina pne. Evropski istraživači su do Samoe stigli tek u 18. veku.

Ugovorom iz Berlina 1899. Nemačka i SAD podelile su arhipelag Samoa. Naredne godine SAD su okupirale manji, istočni deo arhipelaga.

Ostrva su imala i imaju velik značaj za američku vojnu mornaricu. Na poslovima vezanim za nju radi većina ostrvljana.

Postojao je plan posle Drugog svetskog rata da se Američka Samoa uključi u sastav SAD−a, ali je usled protivljenja lokalnih poglavica ovaj predlog odbačen. Po ustavu iz 1967, Američka Samoa ima autonomnu upravu.

Promet

Značajnije morske luke za međunarodni promet su Pago Pago i Ta'u.

Distrikti

Sastoji se od 4 distrikta: Eastern, Manu'a, Swains Island i Western.

Zanimljivosti

  • Čak 30 Samoanaca igra u američkoj profesionalnoj ligi u Američkom fudbalu.
  • Fudbalski tim Američke Samoe drži jedan svetski rekord u fudbalu. Poražen je u međunarodnom meču protiv Australije sa 31:0, 11. aprila 2001.
  • U literaturi se obično navodi Pago Pago kao prestonica Američke Samoe. Glavni grad je, u stvari, Fagatogo, a Pago Pago je ime luke.
  • Marta 1889, Nemačka mornarica granatirala je selo na Samoi gde je oštećena američka imovina. Tri Američka bojna broda uplovila su u luku na Samoi i pripremala se da se sukobe sa 3 nemačka broda koja su se tamo zatekla. Pre nego što je borba počela, uragan je potopio sve brodove obe zaraćene strane. Ovo je dovelo do „prinudnog“ primirja.

Vanjske veze