Samoang Amerikano

Samoang Amerikano Teritori o Amerika Sāmoa
unincorporated territory of the United States, political territorial entity, insular area of the United States, territory of the United States
Watawat Eskudo de armas
Awit: Ang Watawat na may Makislap na mga Bituin
Mga koordinado: 14°17′45″S 170°42′27″W / 14.29583°S 170.7075°W / -14.29583; -170.7075
Bansa	Estados Unidos ng Amerika
Lokasyon	Estados Unidos ng Amerika
Itinatag	1899
Ipinangalan kay (sa)	Estados Unidos ng Amerika
Kabisera	Pago Pago
Bahagi	Talaan Kanluraning Distrito, Silanganang Distrito, Distrito ng Manuʻa, Pulo ng Swains, Atol ng Rose
Pamahalaan
• Governor of American Samoa	Lemanu Peleti Mauga
Lawak
• Kabuuan	199 km2 (77 milya kuwadrado)
Populasyon  (2020, Senso)[1]
• Kabuuan	49,710
• Kapal	250/km2 (650/milya kuwadrado)
Kodigo ng ISO 3166	US-AS
Wika	Ingles, Wikang Samoano
Websayt	https://www.americansamoa.gov/

Ang Samoang Amerikano (Samoano: Amerika Sāmoa, IPA: [aˈmɛɾika ˈsaːmʊa]; Amelika Sāmoa o Sāmoa Amelika din) ay isang di-nakasanib na teritoryo ng Estados Unidos na matatagpuan sa Timog Karagatang Pasipiko, sa timog-silangan ng pulong bansa ng Samoa.^[2] Nakasentro ang lokasyon nito sa 14°18′S 170°42′W / 14.3°S 170.7°W / -14.3; -170.7. Nasa silangan ito ng Pandaigdigang Guhit ng Petsa, habang nasa kanluran ng Samoa ang Guhit. Nasa 199 kilometro kuwadrado (76.8 mi kuw) ang sukat nito, bahagyang mas malaki sa Washington, D.C. Ang Amerikanong Samoa ay ang pinakatimog na teritoryo ng Estados Unidos at isa sa dalawang teritoryo ng Estados Unidos na nasa timog ng ekwador, kasama ang walang nakatirang Pulo ng Jarvis. Pangunahing niluluwas nito ang mga produktong tuna, at pangunahing kasosyo sa pagkakalakal ang natitirang bahagi ng Estados Unidos.

Binubuo ang Samoang Amerikano ng limang pangunahing pulo at dalawang mga atol na korales. Tutuila ang pinakamalaki at pinakamataong pulo, at kasama sa teritoryo ang Kapuluang Manuʻa. Atol ng Rose at Pulo ng Swains. Lahat ng pulo maliban sa Pulo ng Swains ay bahagi ng mga Kapuluang Samoano, kanluran ng Kapuluang Cook, hilaga ng Tonga, at mga 500 kilometro (310 mi) timog ng Tokelau. Nasa kanluran ng kapuluan ang grupong Wallis at Futuna. Magmula noong 2022, tinataya ang populasyon ng Samoang Amerikano na 45,443 katao.^[2] Bilingguwal ang karamihan sa mga Amerikanong Samoano at matatas masalita ng Ingles at Samoano.^[2][3]

Naging kasapi ang Samoang Amerikano ng Pamayanang Pasipiko mula pa noong 1983. Kilala ang Samoang Amerikano sa pagkakaroon ng mataas na bilang ng pagpapalista sa militar ng kahit anumang estado ng Estados Unidos o teritoryo. Magmula noong Setyembre 9, 2014, ang lokal na Hukbong Estados Unidos na estasyong tumatanggap sa Pago Pago ay unang nakaranggo sa produksyon sa 885 estasyong tumatanggap at sentro ng Hukbo sa ilalim ng United States Army Recruiting Command.^[4]

Ang Samoang Amerikano lamang ang nakapirming may nakatirang teritoryo ng Estados Unidos na kung saan hindi ginagawad ang pagkamamamayan sa pagkapanganak, at ang mga tao na ipinanganak doon ay tinuturing na "mga nasyunal na di-mamamayan".

Mga sanggunian