Pióva

Ła pióva ła xe ła fórma pi comùn de precipitasion atmosfèrega e ła se fórma co che jose separae de aqua łe va xó al sóło da łe nùvołe. Na scianta de ła pióva che ła casca da łe nùvołe no ła xe bona a rivar a ła superfise e evàora 'ntel'àrie co che ła casca, spesialmente si ła traversa aria séca (sto tipo de precipitasion ła xe ciamà virga).

Ła pióva ła xóga un róło inportantìsimo inte el sércio del'aqua, inte el qual el łìqueo chel evàora dai mari el se condensa inte łe nùvołe e el casca de novo a tera, poi tórna indrio inte i mari co łe corénti e i fiumi par ripètare de nóvo el sércio.

Tuta ła pióva che ła casca ła xe mixurada in miłìmetri: na precipitasion de 1 mm ła xe come dir che su na superfisie a caxo ghe xe cascà na quantità de aqua alta dapartuto 1 mm. Ła mixura la xe indipendénte da ła grandesa de ła superfisie considarà.

Proverbi e modi de dir

• Al pjou a sece reverse (al piou tant)
• La pioa da Belun no la bagna gnessun (proverbio de Feltre, par dir che la pioa no la gnen mai da matina)
• na pjoa de stajon la val de pì de un car de oro del paron.

Curjosità

• Se la pjoa la gnen do a gose tanto grosse da parer quasi tenpesta la gnen ciamada frada.
• Se la pjoa co la chei te un foss la fa i stcioss, o sia la fa bole par sora, la ghe un ciama ancora.
• Se durante la pjoa na superficie de croda, jara, cimento o asfalto la "fuma", alora gnen oncora pjoa.
• Na olta par conbater al sech se ndea a tor la pjoa, o sia se fea de le procesion ciamade rogaẑion par dirghe sù oraẑion a San Maoro o a Santa Rosia.