Ar Menapii, pe Menaped[1] a oa ur bobl a oa o vevañ e hanternoz Galia. Hervez an douaroniourien Strabon ha Ptolemaios, edo o douaroù en-dro da aberioù ar Roen hag an Escaut (Schelde). E Kassel edo kêr-benn o c'heoded.
Enebiñ garv a reas ar Menapii ouzh armeoù Julius Caesar e-pad Brezel Galia. Faezhet e voent gant Caesar e 57 kent JK, hag int kevredet gant pobloù all eus Belgica evel ar Morini[2]. Er bloaz war-lerc'h e rojont dorn da emsavadeg ar Weneted a-enep Caesar, gant pobloù all Arvorig, en aner avat[3]. Daoust da se e nac'has ar Menapii hag ar Morini plegañ dirak Caesar. Brezelioù all a renas ar Romaned outo, evel e 55 kent JK, pa felle da Gezar aloubiñ enez Vreizh[4]. Mont a reas ar Menapii da repuiñ er c'hoadoù hag er geunioù, tra ma veze devet o c'hêrioù hag o zrevadoù gant ar Romaned.
Diwezhatoc'h, e 54 kent JK, e kemeras perzh ar Menapii en emsavadeg pobloù Gallia Belgica, reneet gant Ambiorix. Ar wech-mañ e voent flastret gant Caesar.
Ar jeneral roman Carausius, a gemeras an titl a impalaer en enez Vreizh ha hanternoz Galia, en IIIe kantved, a oa unan eus ar Menapii, genidik eus Gallia Belgica.
↑Julius Caesar, Commentarii de Bello Gallico, levrenn 3.9
↑Julius Caesar, Commentarii de Bello Gallico, levrenn 4.22
↑Sims-Williams, Patrick, ‘Common Celtic, Gallo-Brittonic and Insular Celtic’, el levr Gaulois et Celtique Continental, embannet gant Lambert, Pierre-Yves & Pinault, Georges-Jean, Geneva, 2007.
Emgann an Allia (war-dro 387 a-raok J.-K.) * Dizalbad Roma (-390) * Annezadeg ar Gelted e Gevred Europa * Brezel Galatia (189 a-raok J.-K.) * Aloubadeg su Galia (125–121 a-raok J.-K.) * Brezel Galia (58–50 a-raok J.-K.) * Galia roman (50 a-raok J.-K.–476 goude J.-K.)