Πάπας Σέργιος Α΄

Πάπας Άγιος
Σέργιος Α΄
Από15 Δεκεμβρίου 687
Έως8 Σεπτεμβρίου 701
ΠροκάτοχοςΚόνων
ΔιάδοχοςΙωάννης ΣΤ΄
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση650
Παλέρμο, Σικελία, Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Θάνατος8 Σεπτεμβρίου 701 (51 ετών)
Ρώμη

Ο Πάπας Σέργιος Α΄ (περί το 650 - 8 Σεπτεμβρίου 701) ήταν Πάπας ή επίσκοπος της Ρώμης (15 Δεκεμβρίου 687 - 8 Σεπτεμβρίου 701) που Αγιοποιήθηκε από την Ρωμαιοκαθολική εκκλησία. Η εκλογή του έγινε σε μια εποχή που οι δύο μεγαλύτεροι αντίπαλοι του Αντίπαπας Πασχάλης και Αντίπαπας Θεόδωρος βρίσκονταν σε σύγκρουση μεταξύ τους για την διαδοχή στον Παπικό θρόνο. Την περίοδο της Παποσύνης του κυριάρχησαν οι έντονες διαφωνίες του με την Πένθεκτη Οικουμενική Σύνοδο της οποίας αρνήθηκε να δεχτεί τις αποφάσεις. Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Β´ διέταξε την σύλληψη του και την μεταφορά του στην Κωνσταντινούπολη αλλά ο Ρωμαικός κλήρος και το Εξαρχάτο της Ραβέννας αρνήθηκαν να εκτελέσουν την αυτοκρατορική εντολή.

Παπική εκλογή

Ο Σέργιος Α΄ γεννήθηκε στο Παλέρμο της Σικελίας με καταγωγή από την Αντιόχεια της Συρίας. Η οικογένεια του ήρθε στο νησί την εποχή του πάπα Αδεοδάτου Β΄ και ήταν από τα σημαντικότερα μέλη του Σικελικού κλήρου στα μέσα του 7ου αιώνα που επιτέθηκε το Χαλιφάτο.[1] Ο Πάπας Λέων Β΄ τον διόρισε Καρδινάλιο-ιερέα της Σάντα Σουζάννα (27 Ιουνίου 683) και ανήλθε όλες τις εκκλησιαστικές βαθμίδες μέχρι την ημέρα που ορκίστηκε Πάπας.[2][3][4] Ο Πάπας Κόνων πέθανε από μακρόχρονη ασθένεια και ύστερα από μια Παποσύνη που διατηρήθηκε λιγότερο από έναν χρόνο (21 Σεπτεμβρίου 687). Ο Αρχιδιάκονος Πασχάλης επιχείρησε να τον διαδεχθεί με την δωροδοκία του Εξάρχου της Ραβέννας Ιωάννη Β΄ του Πλατύ. Μια πολυπληθέστερη εκκλησιαστική ομάδα δημιουργήθηκε απαιτώντας την διαδοχή στον Παπικό θρόνο του αρχιδιάκονου Θεόδωρου. Οι δύο ομάδες βρέθηκαν σε ένοπλη σύγκρουση, εισέβαλαν στο Λατερανό και προχώρησαν σε κατάληψη των τμημάτων του. Το αδιέξοδο λύθηκε όταν μια ομάδα κληρικών, αξιωματικών και πολιτών εξέλεξε ως συμβιβαστική λύση τον Σέργιο, εισέβαλε κατόπιν στο Ανάκτορο του Λατερανού αναγκάζοντας τους δύο υποψήφιους να αποδεχτούν την εκλογή του.[5][6] Ο Πασχάλης προσποιήθηκε ότι αναγνώρισε τον Σέργιο αλλά έστειλε αγγελιοφόρους στον Πλατύ και του πρόσφερε ένα μεγάλο χρηματικό ποσό με αντάλλαγμα στρατιωτική υποστήριξη.[7] Ο Έξαρχος Πλάτύς έφτασε στην Ρώμη, αναγνώρισε τον Σέργιο αλλά δέχθηκε και τον χρυσό, μετά την ορκωμοσία του Σέργιου αναχώρησε (15 Δεκεμβρίου 687). Ο Πασχάλης συνέχισε τις δολοπλοκίες μέχρι την εποχή που αναγκάστηκε να κλειστεί σε μοναστήρι με την κατηγορία της μαγείας.[8] Η άνοδος του Σέργιου αποτελούσε και την λήξη του τελευταίου Sede vacante στον Βυζαντινό παπισμό.[9]

Παποσύνη

Το όνειρο του Πάπα Σέργιου, έργο του Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1430)

Ο Σέργιος Α΄ βάπτισε στην Ρώμη χριστιανό τον βασιλιά Κεντβάλλα του Ουέσσεξ (10 Απριλίου 689), κατόπιν χρίστηκε ο Γουίλιμπροντ επίσκοπος Φρισίας. Ο Μπερθάλδος καθιερώθηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Γκόντουιν της Λυών Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπερι, κατόπιν ταξίδευσε στην Ρώμη όπου δέχθηκε το Πάλλιον από τον ίδιο τον Σέργιο.[10] Στην εποχή του τερματίστηκε στην Ακυληία το "Σχίσμα των Τριών Κεφαλαίων" (698).[11] Η Διακονία της Σάντα Μαρία ιν Βία Λάτα ιδρύθηκε στην Βία ντελ Κόρσο, περιείχε την συνοικία της Ρώμης που αναπτύχθηκε τον 8ο αιώνα. Η ανατολίτικη Βασιλική των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού "αποκαταστάθηκε και ανακαινίστηκε".[12] Ο Σέργιος Α΄ δεν παραβρέθηκε στην Πένθεκτη Οικουμενική Σύνοδο (682), συμμετείχαν 227 επίσκοποι με την συντριπτική τους πλειοψηφία από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Η συμμετοχή του Βασιλείου της Γόρτυνος στην Κρήτη που ανήκε στην Αγία Έδρα εκτιμήθηκε από τους επισκόπους ως εκπροσώπηση του Πάπα, αυτό στην πραγματικότητα δεν ισχύει.[13] Ο Σέργιος Α΄ αποκήρυξε τους περισσότερους κανόνες ως άκυρος δηλώνοντας ότι "προτιμά να πεθάνει παρά να υπογράψει επιζήμιες μεταρρυθμίσεις".[14][15]

Δεν δεσμεύτηκε ποτέ σε θέματα θρησκείας παρά το γεγονός ότι δήλωνε πάντοτε "πιστός υπήκοος της αυτοκρατορίας".[16] Ο συγγραφέας Ανδρέας Οικονόμου έγραψε ότι αρνήθηκε τον αφορισμό του πάπα Ονώριου Α΄ και την ανακήρυξη του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης ως ισότιμο με αυτό της Ρώμης αλλά δεύτερο στην τάξη.[17] Όλοι οι Πάπες από την εποχή του Λέοντος του Μέγα είχαν απορρίψει την Σύνοδο της Χαλκηδόνας η οποία προσπάθησε να εξισώσει το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης με την Αγία Έδρα.[18] Ο Οικονόμου αναφέρει τέλος ότι ο Σέργιος Α΄ δέχτηκε μόνο τους πρώτους 50 από τους 85 Κανόνες της Συνόδου.[19] Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Β΄ διέταξε εξοργισμένος τον Μάγιστρο του Σέργιο να συλλάβει τον Ιωάννη του Πόρτους, παπικό Λεγάτο την εποχή που είχε συγκληθεί η ΣΤ΄ Οικουμενική Σύνοδος και τον Παπικό σύμβουλο Βονιφάτιο.[20] Η σύλληψη των δύο ανώτατων ιερωμένων έγινε αρχικά ως προειδοποίηση απέναντι στον ίδιο τον Πάπα.[21] Ο Ιουστινιανός Β΄ διέταξε κατόπιν από τον σωματώδη Πρωτοσπαθάριο Ζαχαρία την σύλληψη και του ίδιου του Σέργιου Α΄ και την μεταφορά του στην Κωνσταντινούπολη.[22] Το Εξαρχάτο της Ραβέννας και το Δουκάτο της Πενταπόλεως αντιστάθηκαν σκληρά με αποτέλεσμα να μην γίνει η σύλληψη.[23][24] Ο Ζαχαρίας στην προσπάθεια του να συλλάβει τον Σέργιο Α΄ παρά λίγο να χάσει την ζωή του.[25][26] Ο Σέργιος Α΄ παρέμεινε πιστός ωστόσο στον αυτοκράτορα και δεν επέμενε να προχωρήσει η εξέγερση.[27] Ο Σέργιος Α΄ πέθανε (8 Σεπτεμβρίου 701) και τον διαδέχθηκε ο Πάπας Ιωάννης ΣΤ΄.[28]

Παραπομπές

  1. ↑ Jeffrey Richards (2014). The Popes and the Papacy in the Early Middle Ages: 476–752. Routledge. σ. 270
  2. ↑ Horace Mann: The lives of the popes. Vol. I pt. 2, London 1903, σ. 80
  3. ↑ https://books.google.gr/books?id=CurSh3Sh_KMC&pg=PA824&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  4. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 223
  5. ↑ https://books.google.gr/books?id=CurSh3Sh_KMC&pg=PA824&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  6. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 216
  7. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 216
  8. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 216
  9. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 217
  10. ↑ Stephens, W. R. W.; Leyser, Henrietta (revised) (2004). "Berhtwald (c. 650–731)". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press
  11. ↑ https://books.google.gr/books?id=CurSh3Sh_KMC&pg=PA824&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  12. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 210
  13. ↑ https://books.google.gr/books?id=BwnCVYHf5VAC&dq=Quinisext+Gortyna&pg=PA79&redir_esc=y#v=onepage&q=Quinisext%20Gortyna&f=false
  14. ↑ Hartmann (2012), σ. 82
  15. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 222
  16. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 222
  17. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 222
  18. ↑ Davis, Leo Donald, The First Seven Ecumenical Councils (325–787), (Collegeville: Liturgical Press, 1990) σ. 194
  19. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 222
  20. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 223
  21. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 223
  22. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 223
  23. ↑ https://books.google.gr/books?id=CurSh3Sh_KMC&pg=PA824&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  24. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 224
  25. ↑ https://books.google.gr/books?id=CurSh3Sh_KMC&pg=PA824&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  26. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 44
  27. ↑ Ekonomou, 2007, σ. 224
  28. ↑ Herbermann, Charles, ed. (1913). "Pope St. Sergius I" . Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company

Πηγές

  • 9η έκδοση (1886) ανώνυμης εγκυκλοπαίδειας.
  • Jeffrey Richards (2014). The Popes and the Papacy in the Early Middle Ages: 476–752. Routledge.
  • Horace Mann: The lives of the popes. Vol. I pt. 2, London 1903.
  • Ekonomou, Andrew J. 2007. Byzantine Rome and the Greek Popes: Eastern influences on Rome and the papacy from Gregory the Great to Zacharias, A.D. 590–752. Lexington Books
Καθιερωμένοι όροι
Πάπας Σέργιος Α΄
Γέννηση: περί το 650 Θάνατος: 8 Σεπτεμβρίου 701
Προκάτοχος
Κόνων 		Πάπας
15 Δεκεμβρίου 687 - 8 Σεπτεμβρίου 701 		Διάδοχος
Ιωάννης ΣΤ΄