Thomas Jefferson

Thomas Jefferson
3-a Prezidento de Usono
Persona informo
Thomas Jefferson
Naskiĝo	2-an de aprilo 1743 (1743-04-02) en Shadwell, Virginio
Morto	4-an de julio 1826 (1826-07-04) (83-jaraĝa) en Charlottesville, Virginio
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Mortis per	Uremio vd
Tombo	grave of Thomas Jefferson (en) Monticello vd
Religio	diismo • Anglikanismo vd
Lingvoj	angla • franca • itala • latina • greka vd
Loĝloko	Monticello • Hôtel de Langeac vd
Ŝtataneco	Usono vd
Alma mater	The College of William & Mary
Partio	Demokrata respublikano
Subskribo
Familio
Patro	Peter Jefferson (en) vd
Patrino	Jane Randolph Jefferson (en) vd
Gefratoj	Lucy Jefferson Lewis (en) , Randolph Jefferson (en) , Martha Jefferson Carr (en) kaj Anna Scott Jefferson (en) vd
Edz(in)o	Martha Wayles Skelton Jefferson
Infanoj	Martha Washington Jefferson, Jane Randolph Jefferson, morte naskita filo, Mary Wayles Jefferson, Lucy Elizabeth Jefferson I, Lucy Elizabeth Jefferson II.
Parencoj	Dabney Carr (en) (edzo de fratino) vd
Profesio
Okupo	Ŝtatulo, Plantaĝisto
Laborkampo	Agrikulturo, juro, filozofio, diplomatio kaj arkitekturo vd
Postenoj Postenoj Prezidanto de Usono (1801–1809) elektita estonta usona prezidanto (1801–1801) Vicprezidento de Usono (1797–1801) usona ministro pri eksteraj rilatoj (1790–1793) Grandambasadoro de Usono en Francio (1785–1789) Guberniestro de Virginio (1779–1781) member of the Virginia House of Delegates (en) vd
Honorigoj Honorigoj  Fellow of the American Academy of Arts and Sciences (en) vd
Membrecoj Membrecoj Akademio de Surskriboj kaj Beletro de Francio (foreign member of Académie des Inscriptions et Belles-Lettres (en) ) (1801–1826) Reĝa Nederlanda Akademio de Artoj kaj Sciencoj Warsaw Society of Friends of Learning (en) Amerika Filozofia Societo Usona Akademio de Artoj kaj Sciencoj Usona Antikvaĵista Societo vd
3-a Prezidanto de Usono
Dum	4-a de marto 1801 – 4-a de marto 1809
Antaŭulo	John Adams
Sekvanto	James Madison
2-a Vicprezidento de Usono
Dum	4-an de marto 1797 – 4-an de marto 1801
Prezidento	John Adams
Antaŭulo	John Adams
Sekvanto	Aaron Burr
1-a Usona ministro pri eksteraj rilatoj
Dum	26-an de septembro 1789 – 31-an de decembro 1793
Prezidento	George Washington
Antaŭulo	nova ofico
Sekvanto	Edmund Randolph
2-a Grandambasadoro de Usono en Francio
Dum	1785 – 1789
Antaŭulo	Benjamin Franklin
Sekvanto	William Short
Delegito el Virginio en Kongreso de Konfederacio
Dum	1783 – 1784
2-a Guberniestro de Virĝinio
Dum	1-an de junio 1779 – 3-an de junio 1781
Antaŭulo	Patrick Henry
Sekvanto	William Fleming
Delegito el Virginio en Dua Kontinenta Kongreso
Dum	1775 – 1776
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Thomas JEFFERSON [TO-mas ĜEF-er-sen], la tria Prezidanto de Usono, naskiĝis la 13-an de aprilo 1743 en la kantono Goochland, Virginio. Li mortis 83-jaraĝa, la 4-an de julio 1826, je la 50-a naskiĝtago de Usono, en sia domo en Monticello, Virginio, pro kronika reŭmatismo kaj pligrandiĝinta prostato.

Jefferson, kun kvar aliaj homoj, verkis la Usonan Deklaron de Sendependeco en 1776. Li estis usona ministro en Francio en 1785. Li estis vicprezidento en la administrado de Adams (1797-1801). Li estis ruĝhara kaj tre alta. Religie, li estis Deisto. Martha Wayles Skelton estis lia edzino.

Dum lia administrado (1801-1807) okazis;

• 1803 Aĉeto de la Luiziana Teritorio de Francio por proksimume 15 milionoj da dolaroj, duobligante la areon de la tiama Usono.
• 1805 Sukcesa Fino de la Tripolia Milito (1801-1805)
• 1807 Akto de Embargo

Post la aĉeto de la Luiziana Teritorio, li sendis la ekspedicion de Lewis kaj Clark por esplori la novan teritorion.

En mono Jefferson estis libera aŭ senprudenta, do li akumulis grandajn ŝuldojn. Pro liaj ŝuldoj, li vendis sian grandan bibliotekon al la Kongreso. Tiu estis la semo de la Biblioteko de Kongreso, nun tre granda biblioteko en Vaŝingtono.

Jefferson estis bienisto kaj posedis sklavojn, kiujn li liberigis en sia testamento. Unu el liaj sklavinoj estis Sally Hemings, kun kiu li havis gefilojn post la morto de sia edzino. Studo pri la DNA de iliaj posteuloj ŝajnas pruvi la amoron inter Hemings kaj Jefferson.

La bildo de Jefferson estas sur la dudekona dolara monero (la nickel). Sur la inversa flanko de la monero estas Monticello, lia domo.

Jefferson ankaŭ estis arkitekto kaj inventisto. Li estis alte klerigita.

Jefferson verkis kelkajn librojn. Li verkis libron pri Virginio, pri kiu li grande fieris. Li ankaŭ redaktis ian evangelion, kiu unuigis la kvar evangeliojn de la Biblio sed ankaŭ forviŝis la miraklojn de Jesuo kaj la teologion de liaj sekvintoj kiun Jefferson ne ŝatis. Al Jefferson, Jesuo Kristo estis homo tre saĝa, sed li certe ne estis Dio, tial la raportoj pri mirakloj estis laŭ li memevidentaj aldonaĵoj.

Vidu ankaŭ

• Biblio de Jefferson
• Monto Rushmore
• Imperio de Libereco

v • d • r    Prezidantoj de Usono    George Washington John Adams (F) Thomas Jefferson (DR) James Madison (DR) James Monroe (DR) John Quincy Adams (DR) Andrew Jackson (D) Martin Van Buren (D) William H. Harrison † (W) John Tyler (W) James K. Polk (D) Zachary Taylor † (W) Millard Fillmore (W) Franklin Pierce (D) James Buchanan (D) Abraham Lincoln † (R) Andrew Johnson (D) Ulysses S. Grant (R) Rutherford B. Hayes (R) James A. Garfield † (R) Chester A. Arthur (R) Grover Cleveland (D) Benjamin Harrison (R) Grover Cleveland (D) William McKinley † (R) Theodore Roosevelt (R) William H. Taft (R) Woodrow Wilson (D) Warren G. Harding † (R) Calvin Coolidge (R) Herbert Hoover (R) Franklin D. Roosevelt † (D) Harry S. Truman (D) Dwight D. Eisenhower (R) John F. Kennedy † (D) Lyndon B. Johnson (D) Richard Nixon (R) Gerald Ford (R) Jimmy Carter (D) Ronald Reagan (R) George H. W. Bush (R) Bill Clinton (D) George W. Bush (R) Barack Obama (D) Donald Trump (R) Joe Biden (D) Klarigoj: (F) federalisto • (DR) demokrat-respublikano • (W) whig • (D) demokrato • (R) respublikano • † mortis oficante

v • d • r    Vicprezidantoj de Usono    John Adams (F) • Thomas Jefferson (DR) • Aaron Burr (DR) • George Clinton (DR) • Elbridge Gerry (DR) • Daniel Tompkins (DR) • John C. Calhoun (D) • Martin Van Buren (D) • Richard Mentor Johnson (D) • John Tyler (W) • George M. Dallas (D) • Millard Fillmore (W) • William R. King (D) • John C. Breckinridge (D) • Hannibal Hamlin (R) • Andrew Johnson (U) • Schuyler Colfax (R) • Henry Wilson (R) • William A. Wheeler (R) • Chester A. Arthur (R) • Thomas A. Hendricks (D) • Levi P. Morton (R) • Adlai E. Stevenson (D) • Garret A. Hobart (R) • Theodore Roosevelt (R) • Charles W. Fairbanks (R) • James S. Sherman (R) • Thomas R. Marshall (D) • Calvin Coolidge (R) • Charles G. Dawes (R) • Charles Curtis (R) • John Nance Garner (D) • Henry A. Wallace (D) • Harry S. Truman (D) • Alben W. Barkley (D) • Richard Nixon (R) • Lyndon B. Johnson (D) • Hubert Humphrey (D) • Spiro Agnew (R) • Gerald Ford (R) • Nelson Rockefeller (R) • Walter Mondale (D) • George H. W. Bush (R) • Dan Quayle (R) • Al Gore (D) • Dick Cheney (R) • Joe Biden (D) • Mike Pence (R) • Kamala Harris (D) Klarigoj: (F) federalisto • (DR) demokrat-respublikano • (W) whig • (D) demokrato • (R) respublikano • (U) unionisto

Antaŭe:	Prezidanto de Usono	Poste:
John Adams	1801-1809	James Madison