Նոր Ղազանչի

Գյուղական համայնք
ադրբ.՝ Sırxavənd
Երկիր	Արցախ
Շրջան	Մարտակերտ
Համայնք	Աղդամի շրջան (Ադրբեջանական ԽՍՀ), Ջևանշիրի գավառ, Մարտակերտի շրջան և Մարտակերտի շրջան
Մակերես	2180.95 հա կմ²
ԲԾՄ	830 մետր
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	143 մարդ (2015)
Ազգային կազմ	Հայեր
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Ժամային գոտի	UTC+4

Նոր Ղազանչի, գյուղական համայնք Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի շրջանում։ Տեղաբաշխված է հանրապետության հյուսիսարևելյան հատվածում։ Մարտակերտ շրջկենտրոնից գտնվում է 40 կմ հեռավորության վրա, իսկ մայրաքաղաք Ստեփանակերտից՝ 60 կմ հեռավորության վրա։

Համայնքը լեռնային է, ունի 2180.95 հա տարածք, որից 487.06 հա գյուղատնտեսական նշանակություն, 1581.54 հա անտառային հողեր։ Նոր Ղազանչի համայնքի սահմանային գոտով հոսում է Խաչեն գետի վտակը։ Համայնքի տարածքում առկա են թվով 2 աղբյուրներ` «Թեմարի» և «Ներքին»։

Առկա են պղնձի (կատարվում են հետազոտություններ) հանքային պաշար։

Անվանումը ստացել է տեղի արհեստավորների մասնագիտությունից, որոնք հայտնի են եղել կենցաղային մետաղե ամանեղեն (որը Արցախի բարբառով նշանակում է ղազան) պատրաստելու գործում։ Այժմյան գյուղը ստեղծվել է 17-րդ դարում, բայց մոտակա տարածքների հնությունները ցույց են տալիս, որ վերջինս բնակավայր է եղել դեռ 12-րդ դարից սկսած։ Բնակավայրի Ս. Գևորգ եկեղեցին կառուցվել է 19-րդ դարում, այժմ ավերված է։ 19-րդ դարի 90-ական թվականների սկզբներին այստեղ կար 35 տուն, 325 բնակիչ, 1970 թվականին` 89 տուն, 455 բնակիչ, 1987 թվականին՝ 75 տուն, 260 բնակիչ։ Կոլտնտեսությունը կազմավորվել է 1931 թվականին, որը 1967 թվականին միացել է Սրխավենդի տնտեսությանը։ Էլեկտրաֆիկացվել է 1963 թվականին։ Կյանքի միջին տևողությունը 75-80 տարի է։ Շրջապատում նշանավոր են Թունանց բաղեր, Մեղրակերտ սրբավայրերը, Կարմիր եղցին, Առստամանց բաղը, Ջալալանց բաղը և այլ վայրեր, կան բազմաթիվ խաչքարեր, հնագույն գերեզմանաքարեր։ Հայրենական մեծ պատերազմին մասնակցել է 167 մարդ, զոհվել է 65-ը, որոնց հիշատակին կանգնեցված է հուշարձան^[1]։

2015 թվականին Նոր Ղազանչի համայնքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 143 մարդ, կա 42 տնտեսություն։

Բնակավայրի ազգաբնակչության փոփոխությունը^[2].

Բնակչությունը հիմնականում զբաղվում է գյուղատնտեսությամբ՝ անասնապահությամբ և հողագործությամբ։

2015 թվականի դրությամբ համայնքում գործում էր գյուղապետարան, մշակույթի տուն և բուժկետ^[3]։

• Հակոբ Ղահրամանյան, ՏԵՂԵԿԱՏՈւ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.

դ ք խ Մարտակերտի շրջան Վարչական կենտրոն՝ Մարտակերտ Գյուղեր Աղաբեկալանջ • Այգեստան (Վերին Չայլու) • Անձավներ • Առաջաձոր • Գառնաքար • Գետավան • Գյունեյփայա Ներքին • Դաշտագլուխ • Դաստակերտ • Դրմբոն • Զագլիկ • Զարդախաչ • Թալիշ • Թբլղու • Լենինավան • Լևոնարխ • Խնկավան • Ծաղկաշեն • Ծաղկունք • Ծմակահող • Կարմիրավան • Կիչան • Կոճողոտ • Կուսապատ • Հաթերք • Հայադ • Հայկաջուր • Հարությունագոմեր • Հացավան (Յարմջա) • Հովտաշեն • Ղազանչի • Ղազարահող • Ճանկաթաղ • Ճրագ • Մաղավուզ • Մանիքլու • Մատաղիս • Մարալյան Սարով • Մարաղա • Մեծշեն • Մեհմանա • Մոխրաթաղ • Նարեշտար • Ներքին Հոռաթաղ • Ներքին Չայլու • Նոր Այգեստան • Նոր Կարմիրավան • Նոր Հայկաջուր • Նոր Ղազանչի • Նոր Մարաղա • Նոր Ջրաբերդ • Նոր Սեյսուլան • Շահմասուր • Չափար • Չլդրան • Պողոսագոմեր • Ջրաբերդ • Սեյսուլան • Վաղուհաս • Վանք • Վարդաձոր • Վարնկաթաղ • Վերին Հոռաթաղ • Տոնաշեն • Քմքաձոր • Քոլատակ • Օրթա Գյունեյփայա