Քեյթ Էյդի

Քեյթ Էյդի
Դիմանկար
Ծնվել էսեպտեմբերի 19, 1945(1945-09-19)[1] (79 տարեկան)
ԾննդավայրՆորթամբերլենդ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
Մայրենի լեզուանգլերեն
ԿրթությունՆյուքասլի համալսարան[1] և Sunderland High School?
Մասնագիտությունլրագրող, հեռուստահաղորդավարուհի, գրող և հեղինակ
ԱշխատավայրBBC և University of Sunderland?
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կայքkateadie.co.uk
 Kate Adie Վիքիպահեստում

Քեթրին Էյդի (սեպտեմբերի 19, 1945(1945-09-19)[1], Նորթամբերլենդ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն)[4] անգլիացի լրագրող։ Եղել է BBC News-ի նորությունների գլխավոր թղթակից 1989-ից 2003 թվականներին, այդ ընթացքում հաղորդում էր ամբողջ աշխարհի պատերազմական գոտիներից նորություններ:

Վաղ կյանք

Ադի 2014 թվական

Էյդին ծնվել է Նորթումբերլենդ նահանգի Ուիթլի Բեյ քաղաքում[5]: Նա որպես երեխա որդեգրվել է Սանդերլենդի դեղագործի և նրա կնոջ՝ Ջոն և Մոդ Ադիների կողմից[6], և մեծացել այնտեղ։ Քեթրինի կենսաբանական ծնողները իռլանդացի կաթոլիկներ էին։ 1993 թվականին նա կապ հաստատեց իր ծնողների հետ մոր՝ Բեյբ Դանեթի հետ հաստատեց սիրալիր հարաբերություններ, որը տևեց ավելի քան 20 տարի: Սակայն չի կարողացել գտնել իր հորը՝ Ջոն Քելլին և եղբթրը՝ Մայքլին[7]։

Էյդին կրթություն է ստացել Սանդերլենդի եկեղեցու ավագ դպրոցում, և 1963-1964 թվականներին մեկնել է Բեռլին, այդ թվում Արևելյան Բեռլին գերմաներեն սովորելու նպատակով։ Նյուքասլի համալսարանում ստացել է իր դիպլոմը, որտեղ մասնագիտացել է շվեդական և իսլանդական ուսումնասիրություններում[8][9]։ Համալսարանում նա ծանոթացավ BBC հաղորդավար Մարիան Ֆոսթերի հետ, որը եղել է Գիլբերտ և Սալիվան ընկերության նախագահ, որտեղ Էյդին մի քանի անգամ ելույթ է ունեցել[10]:

Նյուքասլում սովորելու երրորդ տարվա ընթացքում դասավանդել է անգլերեն հյուսիսային Շվեդիայի ենթարկտիկական շրջանում[11]։

Գործունեություն

Ռադիո

Էյդիի կարիերան BBC-ում սկսվել է ուսումն ավարտելուց հետո, որպես BBC Ռադիո կայարանի օգնական: 1971-1975 թվականներին եղել է Բրիստոլ ռադիոյում, որտեղ ուրբաթ օրը ժամը 11-ին ներկայացնում էր «Womanwise»-ը[12]։

Հեռուստատեսություն

1977 թվականին նա եղել է BBC Հարավային նորությունների լրագրող[13][14] նախքան 1979 թվականի տեղափոխվելը։ 1980 թվականի մայիսին Էյդին եղել է առաջինն հերթապահ լրագրողը դեպքի վայրում, երբ հատուկ օդային ծառայությունը ներխուժել է Իրանական դեսպանատան պաշարումը դադարեցնելու համար[15]։ Սա Էյդի ամենամեծ հաջողությունն էր[16]։ Էյդին տարածել է լուրեր BBC News-ի համար, այդ թվում՝ Լոնդոնի հյուսիսային մասում գտնվող մարդասպան Դենիս Նիլսենի հանցագործությունների վայրերից[17]։

Այնուհետև Էյդին կանոնավոր կերպով ուղարկվել է հաղորդումներ պատրաստելու աղետի և կոնֆլիկտների մասին այդ թվում նաև Հյուսիսային Իռլանդիայում[18] տեղի ունեցած Աղետները («The Troubles»), Ամերիկայի օդային հարվածը Տրիպոլիում 1986 թվականին (որը քննադատել էր Մեծ Բրիտանիայի Պահպանողական կուսակցության նախագահ Նորման Տեբիթը)[19][20][21] և 1988 թվականի Լոքերբիի օդային աղետը[22][23]։ 1989 թվականին նա առաջադրվել է BBC-ի նորությունների գլխավոր լրագրող և պահպանեց այդ պաշտոնը 14 տարի[24]։

Նրա ամենաակնառու առաջադրանքներից մեկը 1989 թվականի Տյանյանմենի հրապարակում տեղի ունեցած բողոքի ցույցերի լուսաբանումն էր, որի ընթացքւմ վիրավորվել է[25][26]։ Մոտ երեսուն տարի անց նա նշել է, որ ինքն ու իր թիմը միակ թիմն են եղել, որ գտնվել են հրապարակում և կարողացան ականատես լինել «1989 թվականին Պեկինում Չինաստանի բանակի կողմից քաղաքացիների կոտորածին», որը երբեք չընդունվեց կառավարության կողմից և չհրապարակվեց Չինաստանում[27][28]։ Էյդին հայտնի է իր հրապարակային վեճով բրիտանացի լրագրող Ջոն Սիմփսոնի հետ, ով, ինչպես հաղորդվում է, մեղադրել էր նրան Տիանանմենի հրապարակից իր հաղորդումները կեղծելու մեջ[29]։ Հիմնական հանձնարարությունները հաջորդեցին Իրաք-քուվեյթյան պատերազմին, նախկին Հարավսլավիայի Սոցիալիստական Դաշնային Հանրապետության պատերազմին, 1994 թվականի Ռուանդայի ցեղասպանությանը և 2000 թվականի Սիերա Լեոնեի պատերազմին[22][13]։

Լիբիայում Էյդին հանդիպել է առաջնորդ և գնդապետ Մուամմար Կադաֆի հետ: Էյդին վրա կրակել է մի հարբած և զայրացած լիբիացի բանակի հրամանատար, երբ որպես լրագրող հրաժարվել է միջնորդի դեր կատարել Բրիտանիայի և Լիբիայի կառավարությունների միջև։ Կրակոցը թեթև վնասել է նրա անրակը, սակայն հետևաններ չի թողել[30]։ Երբ Էյդին Հարավսլավիայում էր, Բոսնիայում վնասեց ոտքը և հանդիպեց բոսնիացի սերբերի առաջնորդ Ռադովան Կարաջիչին[31]։ Թերթի ծաղրանկարում պատկերված են երկու զինվորներ, որոնցից մեկի վրա գրված է «Դեպի Իրաք», իսկ վերնագրում գրված է. «Մենք չենք կարող սկսել․․․ Քեյթ Էյդին այստեղ չէ»[32]։ Տեղում առաջ բերվեց մի հումորային ասացվածք՝ «լավ որոշում է ինքնաթիռ նստել այն օդանավակայանում, որտեղից իջնում է Քեյթ Էյդին»[33][34]։

2003 թվականին Էյդին թոշակի անցավ BBC-ից, որտեղ նա գլխավոր լուրերի թղթակիցն էր[35]։ Հետագայում նա աշխատեց որպես անկախ լրագրող, որտեղ կանոնավոր հաղորդումներ էր տալիս Ռադիո Նոր Զելանդիայի եթերում, որպես հրապարակախոս, ինչպես նաև մասնակցել է BBC Radio 4 -ի մեր սեփական թղթակիցից[36] iPlayer-ի 500 դրվագներից շատերին: Նա վարել է «Գտնված» ֆիլմի երկու հինգ մասից բաղկացած սերիա, որը Leopard Films արտադրությունն է BBC One-ի համար, 2005 և 2006 թվականներին: Սերիալը հաշվի էր առնում որդեգրման հետևանքով ազդված մեծահասակների կյանքի փորձը և այն, թե ինչպիսին է կյանքը որպես որդեգրբած երեխա[37]։

2017 թվականին Ջիբրալթարի միջազգային գրական փառատոնի բանախոսներից էր[38]։ Բրիտանական կայսրության շքանշանի հրամանատար նշանակվելուց հետո 2018 թվականին Էյդին նախազգուշացրեց հանրությանը, որ լրագրությունը հարվածի տակ է[39]։

Մենք ապրում ենք մի ժամանակաշրջանում, երբ լրագրողներին սպառնում են ամենուր՝ լինի դա ճնշում, թե գրաքննություն, և շատ կարևոր է հասկանալ, որ լրագրության նպատակը իրականությունը ներկայացնելն է։

Էյդին նշանակվեց Բորնմութի համալսարանի կանցլեր 2019 թվականի հունվարի 7-ին՝ փոխարինելով Բարոն Ֆիլիպսին Ուորթ Մատրավերսին[40]։ Իր ելույթում նա նախազգուշացրեց ասպիրանտուրայի լրագրության ուսանողներին, որ տեղեկությունների հաստատումը և լուրերի աղբյուրների ստուգումը կենսական նշանակություն ունեն ներկա սուտ նորությունների պայմաններում։ Նա ընդգծեց անձամբ լուրերի աղբյուրները ստուգելու կարևորությունը[41]։

Պարգևներ

  • BAFTA Ռիչարդ Դիմբլբիի մրցանակ (1990)[42]
  • OBE (1993 New Year Honours)[43]
  • Դորսեթի փոխլեյտենանտ (2013)[44]
  • BAFTA Fellowship (2018)[45]
  • CBE (2018 Birthday Honours)[46]
  • Պատվավոր աստիճաններ․
    • Յորք Սենտ Ջոնի համալսարան[47]
    • Նոթինգհեմ Թրենթի համալսարան[48]
    • Բաթի համալսարան (1987)[49]
    • Լաֆբորո համալսարան(1991)[50]
    • Սանդերլենդի համալսարանի լրագրության պատվավոր պրոֆեսոր
    • երեք Պատվավոր կրթաթոշակներ[16] ներառյալ մեկը՝ շնորհված Royal Holloway-ի կողմից, Լոնդոնի համալսարան (1996)[51]
    • Պլիմութ համալսարանի նամակների պատվավոր դոկտորի կոչում (2013)[52]

Անձնական կյանք

Էյդին ապրում է Դորսեթ նահանգի Սերն Աբբաս քաղաքում[53]։

Բարեգործական միություններ

2017 թվականին Էյդիին նշանակվել է SSAFA- ի՝ Մեծ Բրիտանիայի ամենահին ռազմական բարեգործական կազմակերպության դեսպան[54]։ Էյդին ներկայումս նաև Սկիլֆորս (SkillForce)[55] և Ֆամ Աֆրիկա (Farm Africa) ոչ կառավարական կազմակերպության դեսպանն է[56]։ 2018 թվականի հուլիսին Էյդին դարձավ արտասահմանյան պլաստիկ վիրաբուժության բժշկական բարեգործական կազմակերպության դեսպան[57]։ Էյդին Սանդերլենդ ՖԱ-ի երկրպագու է[58]։ 2011 թվականին մասնակցել է Սանդերլենդ ՖԱ բարեգործական Foundation of Light միջոցառմանը[59]։

Աշխատանքներ

Ժողովրդական մշակույթ

Էյդիի դերը՝ որպես BBC հեռուստատեսության լրագրող, որը լուսաբանում էր 1980 թվականին Լոնդոնի կենտրոնական Փրինսես Գեյթում տեղի ունեցած Իրանական դեսպանատան պաշարումը, ընդգրկված է «6 օր» ֆիլմում։ Դերը կատարել է դերասանուհի Էբբի Քորնիշը[60]։ Բրիտանական երգիծական տիկնիկային հեռուստաշոուն Spitting Image-ը Էյդիին պատկերել է որպես հուզումներ փնտրող անձնավորություն՝ նրան տալով «BBC քաջության ղեկավար» տիտղոսը և ներկայացնելով նրա խամաճիկը վտանգավոր իրավիճակներում։ Էյդիի անունը հիշատակվում է «Գևին և Սթեյսի» հեռուստասերիալում, որտեղ նա վիճում է Սթեյսիի լավագույն ընկերուհի Նեսսայի հետ։

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Who's who (բրիտ․ անգլ.) — (untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X
  2. ↑ https://www.iwmf.org/awards/courage-in-journalism-awards/
  3. ↑ Sunderland's Kate Adie lifts lid on early days as North East reporter as she is presented with lifetime achievement award — 1873.
  4. ↑ «Laureation address – Kathryn Adie». Laureation by Professor John Anderson, School of International Relations. University of St Andrews. 22 June 2010. Վերցված է 5 August 2020-ին.; «Media horoscope: Kate Adie». The Guardian (անգլերեն). 29 October 2001. Վերցված է 5 August 2020-ին.
  5. ↑ David Simpson. «Hall of Fame». England's North East.
  6. ↑ Summerskill, Ben (14 October 2001). «The Observer Profile: Kate Adie». The Guardian. London.
  7. ↑ «War reporter Adie seeks to solve mystery of Irish father». www.irishexaminer.com. 11 April 2015.
  8. ↑ Digitalbox. «Parkinson - BBC Four». TV Guide (անգլերեն). Վերցված է 2024-01-20-ին.
  9. ↑ «BBC One - Parkinson, Michael Palin, Kate Adie and Ricky Gervais». BBC (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2024-01-20-ին.
  10. ↑ Newcastle Journal Wednesday 18 February 1981, page 6
  11. ↑ «Kate Adie CBE». Newcastle University. Արխիվացված է օրիգինալից 28 May 2019-ին. Վերցված է 28 May 2019-ին.
  12. ↑ Central Somerset Gazette Friday 1 October 1971, page 2
  13. ↑ 13,0 13,1 Cozens, Claire (2003-01-29). «Flak jacket and pearls». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2024-01-21-ին.
  14. ↑ Hutchinson, Lisa (8 June 2018). «Renowned war correspondent Kate Adie given CBE in Queen's Honours List». nechronicle.
  15. ↑ Summerskill, Ben (14 October 2001). «The Observer Profile: Kate Adie». The Guardian – via www.theguardian.com.
  16. ↑ 16,0 16,1 «Kate Adie». BBC News. BBC. 3 January 2003. Վերցված է 2 August 2011-ին.
  17. ↑ «BBC Radio 4 - Last Word, Baroness Jowell, Will Alsop, Tom Wolfe, Dennis Nilsen». BBC (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2024-02-22-ին.
  18. ↑ «Kate Adie CBE – Alumni and Supporters – Newcastle University». www.ncl.ac.uk. Արխիվացված է օրիգինալից 28 May 2019-ին. Վերցված է 28 May 2019-ին.
  19. ↑ «The Libyan Bombing – 1986». BBC. 14 April 1986. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  20. ↑ «Thatcher forced to intervene over Tebbit's 'obsessive' criticism of BBC, papers reveal». The Guardian. 23 January 2017. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  21. ↑ Higgins, Michael; Smith, Angela (26 August 2010). «Not One of U.S.: Kate Adie's report of the 1986 US bombing of Tripoli and its critical aftermath». Journal of Journalism Studies. Taylor & Francis Online. 12 (3): 344–358. doi:10.1080/1461670X.2010.504568. S2CID 142827159.
  22. ↑ 22,0 22,1 «Kate Adie OBE». Women in the Humanities. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  23. ↑ Tweedie, Katrina (17 December 2018). «Lockerbie 30 years on: The town remembers but there are few words». dailyrecord. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  24. ↑ «Kate Adie to receive Bafta Fellowship». BBC News. 30 April 2018. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  25. ↑ Johnston, Lucy (2018-05-27). «BBC legend Kate Adie was hit by Chinese bullet in Beijing massacre – but kept quiet». Express.co.uk (անգլերեն). Վերցված է 2022-03-20-ին.
  26. ↑ «Kate Adie talks about her life...». The Westmorland Gazette (անգլերեն). 28 March 2003. Վերցված է 2022-09-16-ին.
  27. ↑ Bevan, Darren (3 September 2017). «BBC veteran Kate Adie on her role in Kiwi director's new movie». Stuff.
  28. ↑ «Documentary – I Was There: Kate Adie on Tiananmen Square» (video). Dailymotion. 10 March 2020.
  29. ↑ «Flak jacket and pearls». the Guardian (անգլերեն). 2003-01-29. Վերցված է 2022-09-16-ին.
  30. ↑ Adie, Kate (2002). The Kindness of Strangers. London: Headline Book Publishing. էջեր 336–7, 425.
  31. ↑ «He was a smart, rather vain man». BBC News. 22 July 2008.
  32. ↑ Adie, Kate (2002). The Kindness of Strangers. London: Headline Book Publishing.
  33. ↑ «BBC Veteran War Reporter Kate Adie visits Pearson Engineering». Pearson Engineering. 1 July 2019. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  34. ↑ Wallace, Wyndham (7 March 2011). «News of the World: Kate Adie Interviewed On Music And War». The Quietus. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  35. ↑ «Adie quits BBC after 35 years». www.telegraph.co.uk. 29 January 2003.
  36. ↑ «BBC Radio 4 – From Our Own Correspondent Podcast». BBC (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2021-06-12-ին.
  37. ↑ «Found: Productions». Leopard Films. Արխիվացված է օրիգինալից 14 September 2013-ին. Վերցված է 2 August 2013-ին.
  38. ↑ «Gibraltar Literary Festival – Speakers – International Speakers». www.gibraltarliteraryfestival.com.
  39. ↑ «Broadcaster Kate Adie warns of threats to journalism as she collects CBE». British Telecom. Press Association. 11 October 2018. Արխիվացված է օրիգինալից 28 May 2019-ին. Վերցված է 30 June 2019-ին.
  40. ↑ «Broadcaster and author Kate Adie begins tenure as new BU Chancellor». www.bournemouth.ac.uk (անգլերեն). Վերցված է 5 February 2019-ին.
  41. ↑ «Kate Adie visits Bournemouth University». The Breaker. 23 January 2019.
  42. ↑ «1990 Television Richard Dimbleby Award – BAFTA Awards». awards.bafta.org.
  43. ↑ The 1993 New Year Honours list in The Gazette.
  44. ↑ «Kate Adie named as County Deputy Lieutenant». Dorset Echo. 21 October 2013.
  45. ↑ «Kate Adie OBE to Receive BAFTA Fellowship». www.bafta.org. 30 April 2018.
  46. ↑ «Kathryn ADIE». www.thegazette.co.uk.
  47. ↑ «Honorary Fellows 2006». York St John University.
  48. ↑ «Honorary graduates – Your Alumni Community – Alumni – Nottingham Trent University». www.ntualumni.org.uk.
  49. ↑ «Honorary Graduates 1989 to present». bath.ac.uk. University of Bath. Արխիվացված է օրիգինալից 19 December 2015-ին. Վերցված է 18 February 2012-ին.
  50. ↑ «University Honours archive | Graduation | Loughborough University». www.lboro.ac.uk. Վերցված է 2024-02-02-ին.
  51. ↑ «Honorary Awards». www.royalholloway.ac.uk.
  52. ↑ «Plymouth University». Արխիվացված է օրիգինալից 25 June 2014-ին.
  53. ↑ «Dorset History, Heritage and Media». West Dorset Leisure Holidays (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2023-04-30-ին.
  54. ↑ «Kate Adie OBE announced as SSAFA Ambassador». Forces Pension Society. 9 May 2017. Արխիվացված է օրիգինալից 12 June 2018-ին. Վերցված է 7 June 2018-ին.
  55. ↑ «Patrons Supporting Us – The Prince William Award – Skillforce». Prince William Award. 26 July 2021. Արխիվացված օրիգինալից 21 February 2016.{cite web}: CS1 սպաս․ unfit URL (link)
  56. ↑ «Latest news from Farm Africa». www.farmafrica.org.
  57. ↑ «Our Ambassadors – Overseas Plastic Surgery Appeal (OPSA)». Overseas Plastic Surgery Appeal (OPSA).
  58. ↑ «SAFC Foundation founded». Sir Bob Murray. Արխիվացված է օրիգինալից 2 January 2022-ին. Վերցված է 7 June 2018-ին.
  59. ↑ «Carols of Light charity fundraising event – Durham University». www.dur.ac.uk.
  60. ↑ Darren Bevan (3 September 2017). «BBC veteran Kate Adie on her role in Kiwi director's new movie». Stuff.co.nz.

Գրականություն

Արտաքին հղումներ