1K17

1K17 Sżatije

1K17 Sżatije
Dane podstawowe
Państwo	ZSRR/ Rosja
Producent	NPO Astrofizyka Uraltransmaszzawod
Typ pojazdu	samobieżny zestaw laserowy
Trakcja	gąsienicowa
Załoga	brak danych
Historia
Prototypy	1990
Produkcja	1990
Egzemplarze	1 szt.
Dane techniczne
Silnik	wysokoprężny, V-84A o mocy 574 kW
Długość	6040 mm
Szerokość	3584 mm
Prześwit	435 mm
Masa	bojowa: 41 000 kg
Osiągi
Prędkość	60 km/h
Zasięg pojazdu	500
Pokonywanie przeszkód
Brody (głęb.)	1,2 m
Rowy (szer.)	2,8 m
Ściany (wys.)	0,85 m
Kąt podjazdu	30 stopni
Dane operacyjne
Uzbrojenie
promiennik laserowy km NSWT kal. 12,7 mm
Użytkownicy
brak
Multimedia w Wikimedia Commons

1K17 Sżatije (ros. 1К17 Сжатие) – samobieżny zestaw laserowy produkcji radzieckiej.

Opis

Zestaw 1K17 Sżatije (pol. Kompresja) zbudowano na podwoziu armatohaubicy samobieżnej 2S19 Msta-S, jednak zamiast armaty został on uzbrojony w promiennik laserowy. Jego zadaniem było niszczenie urządzeń optoelektronicznych wrogich pojazdów, statków powietrznych i rakiet. Kontakt oczu z emitowaną wiązką laserową powodował prawdopodobnie ślepotę. W nomenklaturze NATO pojazd otrzymał nazwę Stiletto. Do obrony przed piechotą i nisko lecącymi statkami powietrznymi uzbrojono go w karabin maszynowy NSWT kal. 12,7 mm^[1].

Historia

Zestaw był wspólnym projektem NPO „Astrofizyka” pod kierownictwem Nikołaja D. Ustinowa (syna marszałka ZSRR Dmitrija Ustinowa) i zakładów Uraltransmaszzawod w Swierdłowsku pod kierownictwem Jurija W. Tomaszowa. Pierwsze projekty powstały w latach 70. XX wieku. Pomimo wysokiego poziomu utajnienia prowadzonych prac, plany przechwycone zostały przez Pentagon. Pierwsze prototypy przekazano do testów w grudniu 1990 roku i testowano je w latach 1991–1992. Zestaw przeszedł testy pozytywnie i został zarekomendowany do przyjęcia na wyposażenie Sił Zbrojnych ZSRR. Z powodu rozpadu ZSRR oraz wysokich kosztów produkcji nie został przyjęty na wyposażenie^[1].

Główne uzbrojenie

W wieży (powiększonej wersji wieży armatohaubicy Msta-S) umieszczone zostało 15 soczewek chronionych płytami pancernymi. Załoga zajmowała miejsca w centralnej części pojazdu. Wieża zawierała wielokanałowy promiennik wykorzystujący laser na ciele stałym na bazie tlenku glinu (Al₂O₃). Każdy z 12 kanałów optycznych (górne i dolne rzędy soczewek) posiadał swój własny system celowania, co pozwalało na działanie na różnych odległościach i w różnych warunkach. Środkowe soczewki były częścią urządzenia celowniczego - mniejsza i większa soczewka z prawej strony były częścią automatycznego systemu poszukiwania i naprowadzania. Soczewka z lewej strony była częścią dzienno-nocnego celownika optycznego. Każda soczewka posiadała pokrycie antyrefleksyjne.

Promiennik laserowy zasilany był przez główny silnik, generator oraz system baterii zasilający kondensatory umieszczone w tylnej części pojazdu. Zgromadzona energia uwalniana była przez srebrną rurkę uformowaną w zwój i stykała się z cylindrycznym kryształem rubinu o masie 30 kg, co było konieczne dla uformowania finalnego stadium promienia. Rubin umieszczono w specjalnym spiralnym pojemniku z lampami wyładowczymi. Cały ten układ pomagał wzmocnić ogólną wiązkę laserową i zwiększać konwergencję. Według innych źródeł użyty mógł być także Nd:YAG (granat aluminiowo-itrowy domieszkowany neodymem), który powodował silniejszy impuls energii^[2].

Zaletą 1K17 była możliwość prowadzenia dokładnego ognia z odległości dwukrotnie większej niż zasięg czołgu oraz natychmiastowy efekt wiązki laserowej. Wadą był ogromny koszt produkcji i cena całego zestawu, a także duży stopień skomplikowania, co uniemożliwiało podjęcie produkcji seryjnej. Ponadto zestaw wymagał absolutnie czystego pola ostrzału^[1].

Zachowane egzemplarze

Wiadomo o jednym zachowanym egzemplarzu przechowywanym w muzeum wojskowo-technicznym w miejscowości Iwanowskoje.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• ВSOV - 1K17 Sžatije (mobilný bojový laser) [kód NATO: Stiletto]. [dostęp 2018-02-08]. (słow.).;
• 1K17 Szhatie. [dostęp 2018-02-08]. (ang.).;
• 1K17 Szhatie. [dostęp 2018-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-26)]. (ang.).;