Anedżib

Anedżib
Ilustracja
faraon Egiptu
Poprzednik

Den

Następca

Semerchet

Dane biograficzne
Dynastia

I dynastia

Miejsce spoczynku

Umm al-Kaab

Ojciec

Den

Matka

Merneit

Rodzeństwo

Semerchet (?)

Żona

Betrest

Anedżib (lub Adżib[1], także znany jako Hor-Anedżib, Hor-Adżib i Enezib) – władca starożytnego Egiptu z I dynastii. Według historyka Manetona, jego panowanie trwało 26 lat; według Papirusu Turyńskiego - 74 lat. Współcześnie egiptolodzy i historycy uważają, że rzeczywiście panował on ok. 8-10 lat.

Źródła archeologiczne

Aniedźib jest dobrze udokumentowany w źródłach archeologicznych. Jego imię się pojawia na inskrypcjach na naczyniach, pieczęciach na urnach oraz metkach z kości słoniowej. Wszystkie te obiekty pochodzą z Abydos i Sakkary.

Tożsamość

Informacje na temat pochodzenia i rodziny Anedżiba są szczątkowe. Uważa się, że jego ojcem mógł być jego poprzednik Den, a żoną kobieta Betrest (dlatego, że na Kamieniu z Palermo jest ona nazwana matką jego następcy Semercheta), jednakże wyraźne dowody na to nie zostały jeszcze znalezione.[potrzebny przypis]

Rządy

Lata panowania:

  • 2995 p.n.e. – ? (Grimal)
  • 2892-2886 p.n.e. (Kwiatkowski)
  • 2910-2890 p.n.e. (Schneider)

Był synem poprzedniego władcy Dena i królowej Merneit, jego bratem był prawdopodobnie Semerchet.

Kartus z imieniem Merbiape, Lista Królów z Abydos
Wstąpił zapewne na tron w wieku już zaawansowanym, gdyż wkrótce po objęciu władzy obchodził święto sed. Jego panowanie nie trwało długo, zapewne 10 do 12 lat. W tym czasie Anedżib zajmował się organizacją kraju, zakładając miasta i przeprowadzając co dwa lata spis ludności. Najstarszy staroegipski znany spis ludności pochodzi z czasów jego panowania. Prawdopodobnie był pierwszym władcą, który miał swoją siedzibę w Memfis. Pierwszy też wprowadził tytuł królewski „nebui”, czyli Dwaj Władcy, utożsamiający faraona z opiekunami Górnego i Dolnego Egiptu Horusem i Setem. Pochowany został w Umm el-Qaab w Abydos w skromnym grobowcu, najmniejszym wśród grobowców królów z I dynastii, a imię jego zostało w wielu miejscach zatarte. Fakty te mogą świadczyć o niechęci jego następcy i domniemanego brata Semercheta do zmarłego władcy.

[potrzebny przypis]

Tytulatura

Na Liście Królów z Abydos imię władcy zapisano jako Meripubia/Meribiap, na Liście Królów z Sakkary i Papirusie Turyńskim zapis brzmi Merbapen/Merbiapen w zależności od opracowań[2][1].

Królewski Protokół
serech lub Horusowe:
G5
V27
F34
trl.: Anedj-ib / Adj-ib
tłum.: Bezpieczne Jest Jego Serce [Wola][1]
Złotego Horusa:
G8
G7G7U6N42
Q3
trl.: Nebui-meri-bia-pe
Nbwj-mrj-bj3-p
Der von den beiden Herren,
tłum.: Ukochany miedzianego tronu

Nebti Anedżiba odczytano jako Merpabia, tłumaczy się to jako „Ukochany Niebiańskiego Tronu[1]”:

V26
F34

Imię zgodnie z zapisem na Liście Królów z Abydos: Meri-bia-pe

<
U6
D21
N41
Q3
>

Imię zgodnie z zapisem na Liście Królów z Sakkary: Meri-ba-pen

<
U6
D21
R7
Z1
Q3
N35
>


U historyków późniejszych (Maneton, Synkelos) występuje pod zgrecczonymi imionami Niebais i Miebis[3][2]

Przypisy

  1. a b c Egipt Starożytny - I Dynastia [online], www.narmer.pl [dostęp 2023-06-06].
  2. a b Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów. Życie. Legenda. Odkrycia, wyd. 2, Iskry, 2021, s. 91, ISBN 978-83-244-1042-2.
  3. Jürgen von Beckerath, Handbuch der ägyptischen Königsnamen, München ägyptologische Studien, München: Deutscher Kunstverlag, 1984, s. 172, ISBN 978-3-422-00832-8 [dostęp 2023-05-27] (niem.).

Bibliografia