Nektanebo I

Nektanebo I
Ilustracja
faraon Egiptu
Okres

od 380 p.n.e.
do 362 p.n.e.

Dane biograficzne
Dynastia

XXX dynastia

Ojciec

Dżedhor z Sebennytos

Żona

Udżaszu lub Ptolememais (?)

Dzieci

Tachos,
Czahapimu

Nektanebo I (380-362 p.n.e.) faraon – władca Starożytnego Egiptu, założyciel ostatniej rodzimej, XXX dynastii.

Życiorys

Był synem naczelnego dowódcy armii egipskiej Dżedhora z Sebennytos, prawdopodobnie mężem Egipcjanki Udżaszu lub Greczynki Ptolememais[1]. Jego synami byli Tachos i generał Czahapimu. Jeszcze na pewien czas przed oficjalnym przejęciem władzy sprawował faktyczną kontrolę nad Egiptem[1].

Doszedł do władzy najprawdopodobniej obalając Neferitesa II[2][3][1]. Koronował się w Sais[1]. Chcąc utrzymać prestiż swoich rządów i jedność państwa prowadził intensywną politykę religijną i budowlaną[3]. Szczególne względy okazywał kapłanom Tota w Hermopolis[1]. Poza tym inicjował przedsięwzięcia budowlane m.in. w Luksorze, Karnaku, Memfis, Abydos i na Elefantynie[1].

Wiosną 373 p.n.e. armia perska i flota z Akko w Palestynie pod dowództwem satrapy Syrii Farnabazosa i greckiego dowódcy najemników Ifikratesa zaatakowały Egipt[1]. Persom udało się wedrzeć na tereny Wschodniej Delty w okolicach odnogi Nilu przy Mendes, jednak silny opór egipski, nieporozumienia w dowództwie wojsk inwazyjnych i rozpoczynający się wylew Nilu zmusił armię perską do odwrotu[1][3]. Wielkie powstanie satrapów zachodnich prowincji Persji w latach 60. IV w. p.n.e. doprowadziło do zmiany sytuacji i teraz Egipt zaczął wspierać Greków w Azji Mniejszej oraz Spartę i Ateny[1].

Prawdopodobnie ok. 365 p.n.e. Nektanebo uczynił syna Tachosa koregentem, umożliwiając mu tym samym przejęcie władzy po swojej śmierci w 362 p.n.e.[1] Zmarł najprawdopodobniej śmiercią naturalną i został pochowany w Memfis[1].

Tytulatura

Królewski Protokół
serech lub Horusowe:
G5
T
U2
Z1
a
trl.: ṯmꜢ-Ꜥ[4]
nebti lub Należący do Obu Pań:
G16
z
mn
n
x mnx
N17
N17
trl.: smnḫ-tꜢwy[4]
Złotego Horusa:
G8
ir
N36
t Z1
R8A
trl.: ir-mrt-nṯrw[4]
prenomen lub imię tronowe:
M23
X1
L2
X1
N5L1D28
trl.: ḫpr-kꜢ-rꜤ[4] (Cheperkare[1])
tłum.: Dusza Re jest Stwórcą[5]
nomen lub imię rodowe:
G39N5
n
M3
x t
D40
E23
f
trl.: nḫt-nb.f[4] (Nechtnebef[1])
tłum.: Mocny swego Pana[5]

Oprócz imienia tronowego każde z imion Nektanebo posiada kilka różniących się od siebie wariantów zapisu[6][7].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów. Życie. Legenda. Odkrycia, wyd. 2, Iskry, 2021, s. 879-883, ISBN 978-83-244-1042-2.
  2. Praca zbiorowa: Egipt. Świat faraonów. Firma Księgarska Jacek Olesiejuk sp. z o.o., 2008, s. 275. ISBN 978-83-7512-989-2.
  3. a b c Peter A. Clayton, Chronicle of the Pharaohs, (reprint 2001), Thames&Hudson, 1994, s. 203, ISBN 0-500-05074-0.
  4. a b c d e Ronald J. Leprohon, Denise M. Doxey, The great name: ancient Egyptian royal titulary, Atlanta: Society of Biblical Literatures, 2013 (Writings from the ancient world), s. 171-172, ISBN 978-1-58983-767-6 [dostęp 2023-05-25].
  5. a b Egipt Starożytny - XXX Dynastia [online], narmer.pl [dostęp 2023-05-28].
  6. Jürgen von Beckerath, Handbuch der ägyptischen Königsnamen, München ägyptologische Studien, München: Deutscher Kunstverlag, 1984, s. 282, ISBN 978-3-422-00832-8 [dostęp 2023-05-27] (niem.).
  7. Peter Lundström, Nectanebo I in hieroglyphics [online], Pharaoh.se [dostęp 2023-05-28] (ang.).