กองทัพอากาศไทย
กองทัพอากาศไทย | |
---|---|
![]() ตราปีกพร้อมพระมหาพิชัยมงกุฏ ตราราชการกองทัพอากาศ | |
ประจำการ | 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2456 |
ประเทศ | ![]() |
ขึ้นต่อ | กองบัญชาการกองทัพไทย กระทรวงกลาโหม |
รูปแบบ | กองทัพอากาศ |
บทบาท | สงครามทางอากาศ สงครามต่อต้านอากาศยาน |
กำลังรบ | 47,000 นาย อากาศยาน 700 ลำ |
ขึ้นกับ | กระทรวงกลาโหม กองบัญชาการกองทัพไทย |
ศูนย์บัญชาการ | ฐานทัพอากาศดอนเมือง กรุงเทพมหานคร |
สมญา | "ทัพฟ้า" "ทอ." |
คำขวัญ | น่านฟ้าไทย จะมิให้ใครมาย่ำยี |
สีหน่วย | น้ำเงิน |
เพลงหน่วย | มาร์ชกองทัพอากาศ |
วันสถาปนา | 9 เมษายน พ.ศ. 2480 (วันกองทัพอากาศไทย) |
ปฏิบัติการสำคัญ |
|
เว็บไซต์ | http://www.rtaf.mi.th/en/Pages/default.aspx |
ผู้บังคับบัญชา | |
ผู้บัญชาการ ทหารอากาศ | พลอากาศเอก พันธ์ภักดี พัฒนกุล |
รองผู้บัญชาการทหารอากาศ | พลอากาศเอก ชัยนาท ผลกิจ |
ผบ. สำคัญ | มุนี มหาสันทนะ เวชยันตรังสฤษฏ์ ฟื้น รณนภากาศ ฤทธาคนี บุญชู จันทรุเบกษา กมล เดชะตุงคะ อมร แนวมาลี เฉลิมเกียรติ วัฒนางกูร พะเนียง กานตรัตน์ วรนาถ อภิจารี ทะแกล้ว ศุษิลวรณ์ ประพันธ์ ธูปะเตมีย์ เกษตร โรจนนิล ชลิต พุกผาสุข อิทธพร ศุภวงศ์ จอม รุ่งสว่าง ประจิน จั่นตอง แอร์บูล สุทธิวรรณ นภาเดช ธูปะเตมีย์ อลงกรณ์ วัณณรถ |
เครื่องหมายสังกัด | |
เครื่องหมายอากาศยาน | ![]() |
ธงชัยเฉลิมพล | ![]() |
ธงประจำ กองทัพ | ![]() |
Aircraft flown | |
Attack | Alpha Jet, F-16A/B Block 15 OCU |
การสงครามอิเล็กทรอนิกส์ | Saab 340 AEW&C |
Fighter | JAS-39C/D, F-16AM/BM, F-5E/F |
เฮลิคอปเตอร์ | UH-1, Bell 412, S-92, EC725, S70i |
Interceptor | F-16 ADF |
Reconnaissance | Saab 340B ELINT/COMINT, DA42 MPP, P.180 Avanti |
Trainer | CT/4, T-41D, PC-9, DA42, L-39, T-50TH |
Transport | C-130, BT-67, ATR-72, 737-400/800, A319/A320, A340-500, SSJ-100-95LR, AU-23 |
กองทัพอากาศไทย (อักษรย่อ: ทอ., อังกฤษ: Royal Thai Air Force : RTAF) เกิดขึ้นภายหลังจากการจัดตั้งกองทัพอากาศฝรั่งเศส ซึ่งเป็นกองทัพอากาศหน่วยแรกของโลกเพียง 4 ปีเท่านั้น ถือได้ว่าเป็นกองทัพอากาศที่ก่อตั้งเป็นลำดับแรก ๆ ของเอเชีย และมีวีรกรรมครั้งสำคัญเกิดขึ้นมากมายในช่วงกรณีพิพาทไทย-อินโดจีนฝรั่งเศส ปัจจุบันมีกองบัญชาการอยู่ที่เขตสายไหม เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร และภายในปี พ.ศ. 2554 หลังจากได้รับมอบฝูงบิน Gripen กับเครื่องบินเตือนภัยทางอากาศจากบริษัท Saab และการปรับปรุงครึ่งชีวิตให้กับฝูงบิน F-16A/B ให้มีมาตรฐานเทียบเท่ากับรุ่น C/D กองทัพอากาศไทยจะมีอิทธิพลทางอากาศมากเป็นอันดับที่สองในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้รองจากสิงคโปร์ในแง่ของขีดความสามารถและความทันสมัยของอากาศยาน
ประวัติ
แนวความคิดที่ให้มีเครื่องบินใช้ในราชการ ได้เริ่มขึ้นในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 เมื่อชาวเบลเยี่ยมชื่อ ชาร์ล ว็อง แด็ง บอร์น (Van Den Born) ได้นำเครื่องบินปีก 2 ชั้น แบบอองรี ฟาร์ม็อง 4 (Henry Farman IV) มาแสดงการบินในประเทศไทยเป็นครั้งแรก ณ สนามม้าสระปทุม เพื่อเป็นการแสดงการบินสู่สายตาประชาชนชาวไทยในวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2453 (ค.ศ. 1910) จอมพล สมเด็จพระเชษฐาธิราช เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ ขณะนั้นทรงดำรงตำแหน่งเสนาธิการทหารบกทรงเห็นความจำเป็นที่ประเทศไทยจะต้องจัดหาอากาศยานไว้ป้องกันประเทศ จึงทรงดำริจัดตั้งกิจการการบินขึ้นเป็นแผนกหนึ่งของกองทัพบก อยู่ที่สนามราชกรีฑาสโมสร (สนามม้าสระปทุม) อยู่ภายใต้การบังคับบัญชาของนายพลโท พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน และส่งนายทหารไปเรียนวิชาการบินที่ประเทศฝรั่งเศส จำนวน 3 นายประกอบด้วย
นายพันตรี หลวงศักดิ์ศัลยาวุธ (สุนี สุวรรณประทีป) ต่อมาเป็น พล.อ.ท.พระยาเฉลิมอากาศ นายร้อยเอก หลวงอาวุธสิขิกร (หลง สินศุข) ต่อมาเป็น นาวาอากาศเอก พระยาเวหาสยานศิลปสิทธิ์ นายร้อยโท ทิพย์ เกตุทัต ต่อมาเป็น นาวาอากาศเอก พระยาทะยานพิฆาต ทั้งสามท่านได้เข้าเรียนที่บริษัทนีเออร์ปอร์ต (Nieuport Company) ในเดือนมกราคมปี พ.ศ. 2454
หลังจากท่านทั้งสามสำเร็จวิชาการบิน ก็ได้ซื้อเครื่องบิน 2 แบบ 8 ลำ คือ Nieuport และ Breguet แบบละ 4 ลำ โดยระยะแรกได้ใช้สนามม้าสระปทุมเป็นสนามบิน แต่ด้วยปัญหาบางประการทำให้สนามม้าสระปทุมไม่สามารถรองรับกิจการการบินที่เติบโตขึ้นได้ จอมพล สมเด็จเจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ ทรงย้ายที่ตั้งแผนกการบิน มาที่ตำบลดอนเมืองตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2457 และทรงยกฐานะ กิจการบิน เป็น"กองบินทหารบก" ในวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2457 ต่อมากระทรวงกลาโหมได้ยึดถือวันนี้เป็น "วันที่ระลึกกองทัพอากาศ"
หลังจากนั้นกิจการการบินได้เติบโตเรื่อยมา โดยกองบินทหารบกได้เข้าร่วมรบในสงครามโลกครั้งที่ 1 ในปี พ.ศ. 2460 กับฝ่ายสัมพันธมิตร ทำให้ชื่อเสียงและเกียรติภูมิ ของชาติ เป็นที่ยอมรับ และได้รับการยกย่องเป็นอันมาก และในวันที่ 29 มีนาคม พ.ศ. 2461 กองบินทหารบกจึงได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น "กรมอากาศยานทหารบก" หลังจากนั้นในปี พ.ศ. 2464 กระทรวงกลาโหมได้พิจารณาเห็นว่า กำลังทางอากาศไม่ได้เป็นกำลังเฉพาะในด้านยุทธศาสตร์ทางทหารเท่านั้น แต่มีประโยชน์อย่างกว้างขวางต่อกิจการด้านอื่น ๆ อีกด้วย ในวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2464 จึงได้แก้ไขการเรียกชื่อจาก "กรมอากาศยานทหารบก" เป็น "กรมอากาศยาน" โดยให้อยู่ในบังคับบัญชาของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมโดยตรง และในวันที่ 12 เมษายน พ.ศ. 2478 จึงได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น "กรมทหารอากาศ" และวันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2480 จึงได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น "กองทัพอากาศ" มียศและเครื่องแต่งกายเป็นของตนเอง โดยนาวาอากาศเอก พระเวชยันตรังสฤษฎ์ เป็นผู้บัญชาการทหารอากาศคนแรก จึงถือเอาวันนี้เป็น "วันกองทัพอากาศ" และยกย่องถวายพระเกียรติจอมพล สมเด็จพระเชษฐาธิราช เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ ว่าเป็น "พระบิดาแห่งกองทัพอากาศไทย" และยกย่องนายทหาร 3 ท่าน ที่ไปเรียนวิชาการบินรุ่นแรกว่าเป็น "บุพการีทหารอากาศ"
กองทัพอากาศได้สร้างวีรกรรมและยุทธเวหาไว้มากมาย โดยเข้าร่วมรบในสงครามโลกครั้งที่ 2 และสงครามอินโดจีน สามารถสร้างความพรั่นพรึงให้กับอริราชศัตรูของชาติได้อย่างมาก
ปัจจุบัน กองทัพอากาศมีกำลังทางอากาศทั้งสิ้น 12 กองบิน กับ 1โรงเรียนการบิน โดยมีอากาศยานรวมเกือบ 320 ลำ
ต่อมาในวันที่ 19 พฤศจิกายน 2567 พลอากาศโทประภาส สอนใจดี โฆษกกองทัพอากาศได้แถลงข่าวหลังเสร็จสิ้นการประชุมผู้บัญชาการเหล่าทัพว่ากองทัพอากาศได้เตรียมเปลี่ยนชื่อเป็น กองทัพอากาศและอวกาศ โดยในเบื้องต้นเตรียมจัดตั้งศูนย์ประสานงานการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางอากาศและอวกาศขึ้นในวันที่ 1 เมษายน 2568 ในเวลาเดียวกันก็จะทำการปรับโครงสร้างของกองทัพอากาศโดยการเสนอร่างพระราชบัญญัติ 2 ฉบับคือร่างพระราชบัญญัติจัดระเบียบราชการกระทรวงกลาโหม (ฉบับที่..) พ.ศ. .... เพื่อเปลี่ยนชื่อเป็นกองทัพอากาศและอวกาศ และร่างพระราชบัญญัติการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางอากาศและอวกาศ พ.ศ. .... เพื่อจัดตั้งศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางอากาศและอวกาศ หรือ ศรชอ. เช่นเดียวกับศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล หรือ ศรชล. ของกองทัพเรือ ให้สภากลาโหมเห็นชอบก่อนจะนำเข้าสู่การพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรต่อไปโดยจะเสร็จสมบูรณ์ในราวปี 2571[1]
ภารกิจ
กองทัพอากาศมีหน้าที่เตรียมกำลังกองทัพอากาศ การป้องกันราชอาณาจักร และดำเนินการเกี่ยวกับการใช้กำลังกองทัพอากาศตามอำนาจหน้าที่ของกระทรวงกลาโหม มีผู้บัญชาการทหารอากาศเป็นผู้บังคับบัญชารับผิดชอบ
ส่วนราชการในสังกัดกองทัพอากาศ
กองบัญชาการกองทัพอากาศ
- แผนกสนับสนุนกองบัญชาการกองทัพอากาศ
- ศูนย์อำนวยการเครื่องบินพระราชพาหนะ
- ศูนย์อำนวยการเฮลิคอปเตอร์พระราชพาหนะ
- ศูนย์การสงครามทางอากาศ
- สำนักงานพัฒนาระบบราชการกองทัพอากาศ
ส่วนบัญชาการ






- สำนักงานเลขานุการกองทัพอากาศ
- กรมสารบรรณทหารอากาศ
- กรมกำลังพลทหารอากาศ
- กรมข่าวทหารอากาศ
- กรมยุทธการทหารอากาศ
- กรมส่งกำลังบำรุงทหารอากาศ
- กรมกิจการพลเรือนทหารอากาศ
- กรมเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารทหารอากาศ
- สำนักงานปลัดบัญชีทหารอากาศ
- กรมการเงินทหารอากาศ
- กรมจเรทหารอากาศ
- สำนักงานตรวจสอบภายในทหารอากาศ
- สำนักงานนิรภัยทหารอากาศ
- สำนักงานพระธรรมนูญทหารอากาศ
- ศูนย์ไซเบอร์กองทัพอากาศ
- สำนักงานประสานภารกิจด้านความมั่นคงกับกองอำนวยการรักษาความั่นคงภายในราชอาณาจักร กองทัพอากาศ
ส่วนกำลังรบ
- กองบิน 1 นครราชสีมา
- ฝูงบิน 102 "Stars"
- ฝูงบิน 103 "Lightning"
- กองบิน 2 ลพบุรี
- ฝูงบิน 201 "Spider"
- ฝูงบิน 202 "Scholar"
- ฝูงบิน 203 "Scorpion"
- สนามฝึกใช้อาวุธทางอากาศชัยบาดาล "chandy" เก็บถาวร 2012-09-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- กองบิน 3 วัฒนานคร
- ฝูงบิน 301 "Firefox"
- ฝูงบิน 302 "Wolfpack"
- ฝูงบิน 303
- กองบิน 4 ตาคลี นครสวรรค์
- ฝูงบิน 401 "Dragon"
- ฝูงบิน 402 "Focus"
- ฝูงบิน 403 "Cobra"
- กองบิน 5 ประจวบคีรีขันธ์
- ฝูงบิน 501 "Mosquito"
- กองบิน 6 ดอนเมือง
- ฝูงบิน 601 "Lucky"
- ฝูงบิน 602 "Wihok"
- ฝูงบิน 603 "Cowboy"
- ฝูงบิน 604 "Sunny"
- กองบิน 7 สุราษฏร์ธานี
- ฝูงบิน 701 "Shark"
- ฝูงบิน 702 "Orca"
- กองบิน 21 อุบลราชธานี
- ฝูงบิน 211 "Eagle"
- กองบิน 23 อุดรธานี
- ฝูงบิน 231 "Hunter"
- กองบิน 41 เชียงใหม่
- ฝูงบิน 411 "Thunder"
- กองบิน 46 พิษณุโลก
- ฝูงบิน 461 "Vampire"
- กองบิน 56 หาดใหญ่ สงขลา*
- ฝูงบิน 561 "Panther"
- โรงเรียนการบิน กำแพงแสน
- ฝูงฝึกขั้นต้น "Chicken"
- ฝูงฝึกขั้นปลาย "Mustang"
- กองบัญชาการควบคุมการปฏิบัติทางอากาศ
- หน่วยในระบบป้องกันทางอากาศ
- ศูนย์ควบคุมการปฏิบัติการทางอากาศกรุงเทพ
- ศูนย์ควบคุมการปฏิบัติการทางอากาศสุราษฎร์ธานี
- ศูนย์ควบคุมและรายงานดอยอินทนนท์
- สถานีรายงานเขาเขียว
- สถานีรายงานเขาพนมรุ้ง
- สถานีรายงานภูสิงห์
- สถานีรายงานเขาจาน
- สถานีรายงานบ้านเพ
- สถานีรายงานกาญจนบุรี
- สถานีรายงานภูเขียว
- สถานีรายงานภูหมันขาว
- สถานีรายงานเกาะสมุย
- สถานีรายงานภูเก็ต
- สถานีรายงานหาดใหญ่[3]
- หน่วยในระบบควบคุมทางอากาศยุทธวิธี
- ศูนย์สนับสนุนทางอากาศโดยตรงที่ 1 ดอนเมือง
- ศูนย์สนับสนุนทางอากาศโดยตรงที่ 2 นครราชสีมา
- ศูนย์สนับสนุนทางอากาศโดยตรงที่ 3 พิษณุโลก
- ศูนย์สนับสนุนทางอากาศโดยตรงที่ 4 นครศรีธรรมราช
- กองกำลังทางอากาศเฉพาะกิจที่ 9 ปัตตานี
- ฝูงบินอิสระปฏิบัติราชการสนาม
- ฝูงบิน 509 หัวหิน***
- ฝูงบิน 106 อู่ตะเภา
- ฝูงบิน 306 ตราด **(กำลังจะมีอากาศยานประจำการเป็นUAVและฐานต่อระยะทำการของUAVกองบิน3 ซึ่งเปลี่ยนชื่อจากฝูงบิน207เป็นฝูงบิน306)
- ฝูงบิน 237 น้ำพอง**
- ฝูงบิน 236 สกลนคร
- ฝูงบิน 238 นครพนม
- ฝูงบิน 466 น่าน
- ฝูงบิน 416 เชียงราย
- หน่วยในระบบป้องกันทางอากาศ
- หน่วยบัญชาการอากาศโยธิน
- ศูนย์การทหารอากาศโยธิน
- กรมทหารอากาศโยธิน รักษาพระองค์
- กรมทหารต่อสู้อากาศยาน
- กรมปฏิบัติการพิเศษ
- กองดุริยางค์ทหารอากาศ
- ศูนย์ปฏิบัติการทางอวกาศกองทัพอากาศ
หมายเหตุ
(*) = ฐานบินปฏิบัติการส่วนหน้า ไม่มีอากาศยานบรรจุถาวร
(**) = ฝูงบินอิสระปฏิบัติราชการสนามและสนามฝึกใช้อาวุธทางอากาศ
(***) = ฝูงบินอิสระปฏิบัติภารกิจพิเศษและหน่วยบินเฮลิคอปเตอร์พระราชพาหนะ
(****)กำลังจะมีอากาศยานประจำการหรือเป็นฐานต่อระยะทำการ
ส่วนส่งกำลังบำรุง
- กรมช่างอากาศ ตั้งอยู่ถนนประดิพัทธ์ แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
- กรมสื่อสารอิเล็กทรอนิกส์ทหารอากาศ ตั้งอยู่ถนนพหลโยธิน แขวงสนามบิน เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร
- สถานีวิทยุกระจายเสียงทหารอากาศ (สนว.กจ.ทอ.)
- สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพอากาศ (AFCTV หรือ Air Force Channel TV.)
- สถานีถ่ายทอดโทรคมนาคม(สถทค.) และศูนย์โทรคมนาคม ชั้น2(ศทค.ชั้น2)
- กรมสรรพาวุธทหารอากาศ ตั้งอยู่ถนนพหลโยธิน แขวงสนามบิน เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร
- กรมแพทย์ทหารอากาศ
- โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช ตั้งอยู่ถนนพหลโยธิน แขวงคลองถนน เขตสายไหม กรุงเทพมหานคร
- โรงพยาบาลจันทรุเบกษา ตั้งอยู่ตำบลกระตีบ อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม
- โรงพยาบาลทหารอากาศ(สีกัน) ตั้งอยู่ถนนเดชะตุงคะ แขวงสีกัน เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร
- กรมพลาธิการทหารอากาศ ตั้งอยู่ถนนพหลโยธิน แขวงสนามบิน เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร
- กรมช่างโยธาทหารอากาศ ตั้งอยู่ถนนพหลโยธิน แขวงสนามบิน เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร
- กรมขนส่งทหารอากาศ ตั้งอยู่ถนนพหลโยธิน แขวงสนามบิน เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร
- ศูนย์ซอฟต์แวร์กองทัพอากาศ ตั้งอยู่ถนนพหลโยธิน แขวงสนามบิน เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร
ส่วนการศึกษา
- โรงเรียนนายเรืออากาศนวมินทกษัตริยาธิราช ตั้งอยู่ตำบลมิตรภาพ อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี
- กรมนักเรียนนายเรืออากาศรักษาพระองค์
- สำนักบัณฑิตศึกษา
- กรมยุทธศึกษาทหารอากาศ ตั้งอยู่ถนนพหลโยธิน แขวงสนามบิน เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร
- วิทยาลัยการทัพอากาศ
- โรงเรียนเสนาธิการทหารอากาศ
- โรงเรียนนายทหารอากาศอาวุโส
- โรงเรียนนายทหารชั้นผู้บังคับฝูง
- โรงเรียนนายทหารชั้นผู้บังคับหมวด
- โรงเรียนครูทหาร
- โรงเรียนนายทหารชั้นประทวน
- โรงเรียนจ่าอากาศ
- ศูนย์ภาษา
- ศูนย์ทดสอบบุคคล
ส่วนกิจการพิเศษ
- ศูนย์วิจัยพัฒนาวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีการบินและอวกาศกองทัพอากาศ
- กรมสวัสดิการทหารอากาศ
- สำนักงานผู้บังคับทหารอากาศดอนเมือง (สน.ผบ.ดม.)
- สถาบันเวชศาสตร์การบินกองทัพอากาศ
อากาศยานในประจำการ
เครื่องบินขับไล่และโจมตี | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lockheed Martin | ![]() |
ขับไล่/โจมตี | F-16A/B บล็อค 15 ADF F-16A/B บล็อค 15 OCU F-16AM/BM บล็อค 20 MLU |
11/1 12/6 12/6 |
ติดมิสไซล์ AIM-9 Sidewinder และ AIM-120 AMRAAM | 103 403 | ||
Saab | ![]() |
![]() |
พหุภารกิจ | JAS 39C/D | 11 | ติดมิสไซล์ IRIS-T, AIM-120 AMRAAM กำลังอัพเกรด จะเสร็จทุกลำในปี 2025 มีแผนจัดหารุ่น E/F จำนวน 12–14 ลำ[4] |
701 102 | |
Northrop | ![]() |
![]() |
ขับไล่/โจมตี | F-5TH Super Tigris | 13 | สามารถติดมิสไซล์ IRIS-T และ Python 5 | 211 | |
เครื่องบินโจมตีและฝึก | ||||||||
Korea Aerospace Industries | ![]() |
![]() |
ฝึกขับไล่/โจมตี | T-50TH | 14 | สามารถติดมิสไซล์ AIM-9M Sidewinder | 401 | |
Dornier | ![]() |
![]() |
โจมตีเบา | Alpha Jet A | 18 | อัพเกรดแล้วเมื่อปี 2023 | 231 | |
Textron Aviation | ![]() |
![]() |
โจมตีเบา | AT-6TH | 5 (+3) | จะส่งมอบครบภายใน มิ.ย. 2025 | 411 | |
เครื่องบินฝึก | ||||||||
Textron Aviation | ![]() |
![]() |
ฝึกโจมตี | T-6TH | 12 | รร.การบิน | ||
Pacific Aerospace | ![]() |
![]() |
ฝึกบิน | CT-4A/E | 50 | รร.การบิน | ||
เซสนา | ![]() |
ฝึกบิน | T-41D | 36 | 604 | |||
Diamond Aircraft Industries | ![]() |
![]() |
ฝึกบินและลาดตระเวน |
|
|
DA-42MPP จัดซื้อจำนวน 2 เครื่องสำหรับภารกิจลาดตระเวนถ่ายภาพ | 402 | |
กองทัพอากาศไทย | ![]() |
![]() |
ฝึกบิน | บ.ชอ.2 | 1 | พัฒนาโดยกรมช่างอากาศ | ||
กองทัพอากาศไทย | ![]() |
![]() |
ฝึกบิน | ทอ.6 | 3 (+25) | พัฒนาโดย กรมช่างอากาศ | ||
เครื่องบินตรวจการณ์ | ||||||||
Saab | ![]() |
![]() |
เตือนภัยล่วงหน้าและควบคุมทางอากาศ | S-100B Argus | 2 |
|
702 | |
Pilatus Aircraft Fairchild Aircraft |
![]() |
![]() ![]() |
โจมตีเบา/เอนกประสงค์ | AU-23A | 14 |
|
501 | |
Aeronautics Defense Systems | ![]() |
![]() |
อากาศยานไร้คนขับ | Aerostar | 22 (+4) | เข้าประจำการในปี 2554 โดยเพิ่มคุณลักษณะพิเศษ | 302 | |
G-Force Composite | ![]() |
อากาศยานไร้คนขับ | Tigershark II | 2 | อยู่ในขั้นตอนการวิจัย | |||
Aeronautics Defense System | ![]() |
อากาศยานไร้คนขับ | Dominator XP | 3 | ||||
เครื่องบินลำเลียง | ||||||||
ซ้าบ | ![]() |
![]() |
ลำเลียงระยะสั้น | 340B | 2 | 702 | ||
Lockheed Martin | ![]() |
![]() |
ลำเลียงทางยุทธวิธี | C-130H-30 | 12 | มีแผนปรับปรุง Center Wing Box (CWB) แบบใหม่ | 601 | |
Basler Turbo Conversions | ![]() |
ลำเลียงทางยุทธวิธี | Basler BT-67 | 3 | 461 | |||
ATR | ![]() |
![]() |
รับส่งบุคคลสำคัญ | ATR-72-500 | 3 (รุ่น 500)
6 (รุ่น 600) |
|
603 | |
Sukhoi | ![]() |
![]() |
รับส่งบุคคลสำคัญ | Superjet 100LR | 2 | 603 | ||
Boeing | ![]() |
เครื่องบินพระที่นั่งสำรอง รับส่งบุคคลสำคัญ |
B737-4Z6 | 1 | 602 | |||
Boeing | ![]() |
![]() |
เครื่องบินพระที่นั่งใน สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ |
B737-8Z6 (B737-800) | 2 | 602 | ||
Airbus | ![]() |
เครื่องบินพระที่นั่งสำรอง | A-319-115X CJ | 1 | 602 | |||
Airbus | ![]() |
![]() |
เครื่องบินพระที่นั่งสำรอง
รับส่งบุคคลสำคัญ |
A340-501 | 1 | 602 | ||
Airbus | ![]() |
![]() |
รับส่งบุคคลสำคัญ | ACJ320 | 2 | 602 | ||
เฮลิคอปเตอร์ | ||||||||
Sikorsky Aircraft | ![]() |
![]() |
รับส่งบุคคลสำคัญ | S-70I | 5 | 201 | ||
Sikorsky Aircraft | ![]() |
![]() |
รับส่งบุคคลสำคัญ | S-92A | 5 | 201 | ||
Airbus Helicopter | ![]() |
![]() |
ฝึกนักบิน ฮ.ขั้นต้น | EC-135 T3H | 6 | 202 | ||
Bell Helicopter | ![]() |
![]() |
รับส่งบุคคลสำคัญ | 412SPHPEP | 2
2 1 7 |
202 | ||
Airbus Helicopters | ![]() |
![]() |
เฮลิคอปเตอร์เอนกประสงค์ ค้นหาและช่วยชีวิต |
EC-725 (H225M) | 12 | 203 |
อาวุธ
ชื่อเรียก | รูปภาพ | ถิ่นกำเนิด | ประเภท | รายละเอียด |
---|---|---|---|---|
อาวุธปล่อยอากาศสู่อากาศ | ||||
เอไอเอ็ม-120 แอมแรม | ![]() |
![]() |
อาวุธปล่อยอากาศสู่อากาศพิสัยไกล | ใช้งานกับ F-16AM/BM, F-16ADF และ ยาส 39 กริพเพน |
เอไอเอ็ม-9E/J/P ไซด์ไวน์เดอร์ | ![]() |
![]() |
อาวุธปล่อยอากาศสู่อากาศพิสัยใกล้ | ใช้งานกับ เอฟ-5, เอฟ-16, ยาส 39, แอลฟาเจ็ต, L-39ZA |
ไอริส-ที | ![]() |
![]() |
อาวุธปล่อยอากาศสู่อากาศพิสัยใกล้ | ใช้งานกับ F-16AM/BM และ ยาส 39 กริพเพน |
มีทีเออร์ | ![]() |
อาวุธปล่อยอากาศสู่อากาศพิสัยไกล | ใช้งานกับ ยาส 39 กริพเพน | |
ไพธอน 4/3/5 | ![]() |
![]() |
อาวุธปล่อยอากาศสู่อากาศพิสัยใกล้ | ใช้งานกับ F-5E/F/ST |
อาวุธปล่อยอากาศสู่ผิวพื้น | ||||
อาร์บีเอส-15 | ![]() |
อาวุธปล่อยต่อต้านเรือผิวน้ำ | ใช้งานกับ ยาส 39 กริพเพน | |
ระเบิดวัตถุประสงค์ทั่วไป | ||||
GBU-12 Paveway II | ![]() |
![]() |
ระเบิดนำร่องด้วยเลเซอร์ | |
GBU-16 Paveway II | ![]() |
![]() |
ระเบิดนำร่องด้วยเลเซอร์ | |
GBU-24 Paveway III | ![]() |
![]() |
ระเบิดนำร่องด้วยเลเซอร์ | |
Joint Direct Attack Munition | ![]() |
![]() |
ระเบิดนำร่องด้วยเลเซอร์ | GBU-31, GBU-32, GBU-38 |
Mark 81 | ![]() |
![]() |
ระเบิดธรรมดาไม่มีระบบนำร่อง | |
Mark 82 | ![]() |
![]() |
ระเบิดธรรมดาไม่มีระบบนำร่อง | |
Mark 83 | ![]() |
![]() |
ระเบิดธรรมดาไม่มีระบบนำร่อง | |
Mark 84 | ![]() |
![]() |
ระเบิดธรรมดาไม่มีระบบนำร่อง |
อากาศยานที่ปลดประจำการ





RTAF Designator |
อากาศยาน ประเภท |
ประเทศ | ระยะเวลาใช้งาน | จำนวน | รายละเอียด |
Siamese Flying Corps and Royal Siamese Air Service | |||||
n/a | Nieuport II & IV | ![]() |
1913-? | 4 | first SFC/RSAS/RSAF aircraft |
n/a | Breguet III | ![]() |
1913-? | 5 | first SFC/RSAS/RSAF aircraft |
เครื่องบินโจมตี | |||||
B.J1 | Vought V-93S Corsair | ![]() |
1934-1950 | 112 | Locally built. First RTAF combat[comments 1] |
B.J2 | Mitsubishi Ki-30 | ![]() |
1940-1951 | 24 | |
B.J3 | Curtiss SB2C-5 Helldiver | ![]() |
1951-1955 | 6 | Ex-Royal Thai Navy |
B.J4 | Fairey Firefly FR.1 & T.2 | ![]() |
1951-1955 | 12 | Also used for target towing |
B.J5 | Rockwell OV-10C Bronco | ![]() |
1971-2004 | 32 | Some donated to Philippine Air Force |
B.J6 | Cessna A-37 | ![]() |
1972-1994 | 20 | |
B.J7 | L-39ZA/ART | ![]() |
1994-2021 | 39 | |
เครื่องบินทิ้งระเบิด | |||||
B.Th1 | Breguet 14 | ![]() |
1919-1937 | 40+ | First RSAS/RSAF bomber, built locally |
B.Th2 | Boripatra | ![]() |
1927-1940 | 4+ | First Siamese aircraft design - by RSAF |
B.Th3 | Martin 139WSM & 166 | ![]() |
1937-1949 | 15 | Included 6 ex-Dutch 166s |
B.Th4 | Mitsubishi Ki-21 | ![]() |
1940-1949 | 9 | |
เครื่องบินฝึกพลเรือน | |||||
B.Ph1 | Cessna 150 | ![]() |
1971-2004 | 6 | |
เครื่องบินคมนาคม | |||||
B.S1 | Fairchild 24 | ![]() |
1938-1950 | 13 ca. | |
B.S2 | Rearwin 9000 | ![]() |
1938-1947 | 2 | |
B.S3 | Piper L-4 Cub/Piper PA-11 | ![]() |
1947-1962 | 44 | PA-11 often confused for Super Cub. |
B.S4 | Stinson L-5 & L-5B | ![]() |
1947-1959 | 10 | |
B.S5 | Beechcraft Bonanza | ![]() |
1951-1962 | 3 | Ex-Royal Thai Navy examples |
B.S6 | Grumman Widgeon | ![]() |
1951-1956 | 5 | |
B.S7 | Cessna 170B | ![]() |
1954-1959 | 9 | |
เครื่องบินขับไล่ | |||||
B.Kh1 | Nieuport 17 & Nieuport 21 | ![]() |
1918-1927 | 4+ | |
B.Kh2 | Nieuport 24bis | ![]() |
1918-1932 | 12+ | |
B.Kh3 | SPAD VII & SPAD XIII | ![]() |
1919-1931 | 33 | |
B.Kh4 | Nieuport-Delage NiD 29 | ![]() |
1923-1936 | 52 | 2 pattern aircraft bought, built locally |
B.Kh5 | ประชาธิปก | ![]() |
1929-? | 1 | First fighter built in Siam & designed by RSAF. |
B.Kh6 | Bristol Bulldog | ![]() |
1930-1940 | 2 | For comparison testing |
B.Kh7 | Boeing 100 | ![]() |
1931-1949 | 2 | For comparison testing |
B.Kh8 | Heinkel HD 43 | ![]() |
1930-1940 | 1 | For comparison testing |
B.Kh9 | Curtiss Hawk II | ![]() |
1934-1949 | 12 | |
B.Kh10 | Curtiss Hawk III | ![]() |
1935-1949 | 74 | First RTAF fighter in combat[comments 2] |
B.Kh11 | Curtiss Hawk 75N | ![]() |
1939-1949 | 12 | Order 25 get 12 |
B.Kh12 | Nakajima Ki-27b | ![]() |
1942-1945 | 12 | Epic fight against USAAF[comments 3][5] |
B.Kh13 | Nakajima Ki-43 | ![]() |
1943-1949 | 24 | Downed 1 USAAF B-29 |
B.Kh14 | Supermarine Spitfire FR.14/PR.19 | ![]() |
1951-1955 | 34 | |
B.Kh15 | Grumman F8F-1 Bearcat | ![]() |
1951-1963 | 207 | Most numerous fighter |
B.Kh16 | Republic F-84G Thunderjet | ![]() |
1956-1963 | 31 | first jet fighter |
B.Kh17 | North American F-86F/L Sabre | ![]() |
1961-1972 | 74 | First RTAF swept-wing fighter. Replaced by F-5 |
B.Kh18 | Northrop F-5A/B/C | ![]() |
1966-2008 | 25 | First RTAF supersonic fighter. Its derivatives, F-5E/F/T still in service. |
เครื่องร่อน | |||||
B.R1 | Hoffman H-36 Dimona | ![]() |
1983-1994 | 10 ca. | powered motor glider |
B.R2 | Grob G 109 | ![]() |
1989-1994 | 2 | powered motor glider |
เฮลิคอปเตอร์ | |||||
B.H1 | Sikorsky H-5/S-51 | ![]() |
1950-1954 | 4 | |
B.H2 | Hiller 360/UH-12 | ![]() |
1950-1952 | 5 | |
B.H3 | Sikorsky S-55/H-19 | ![]() |
1954-1965 | 11 | |
B.H4 | Sikorsky S-58/S-58T/H-34 | ![]() |
1962-2003 | 82 | |
B.H5 | Kaman HH-43 Huskie | ![]() |
1969-1972 | 4 | |
B.H6 | Bell 212/UH-1N | ![]() |
1976-1999 | 2 | |
B.H7 | Bell 47/OH-13H | ![]() |
1972-1973 | 9 | |
B.H8 | Bell 206B-3 Jet Ranger | ![]() |
1995-2006 | 6 | |
B.H9 | Eurocopter AS332L-2 Super Puma | ![]() |
1996-2002 | 3 | |
เครื่องบินทำแผนที่ | |||||
B.PhTh1 | Cessna 411 | ![]() |
1982-1989 | 2 | |
B.PhTh2 | Beechcraft Queen Air | ![]() |
1971-1989 | 3 | |
B.PhTh4 | Aero Commander 690 | ![]() |
1982-1988 | 1 | |
เฮลิคอปเตอร์ทำแผนที่ | |||||
B.HPhT1 | Bell 206B | ![]() |
1982-1987 | 1 | ex-Thai Army |
B.HPhT | Kawasaki KH-4 | ![]() |
1982-1985 | 1 | ex-Thai Army. Development of Bell 47 |
เครื่องบินลาดตระเวน | |||||
B.T1 | Percival Prince | ![]() |
1952-1962 | 1 | |
B.T2 | Cessna O-1 Bird Dog | ![]() |
1967-1990 | 54 | |
เครื่องบินฝึก | |||||
B.F1 | Nieuport 80 | ![]() |
1918-1935 | 12 ca. | Trainer Nieuport 12, aka Nieuport 23 for wing area |
B.F2 | Nieuport 83 | ![]() |
1918-1935 | 12 ca. | Trainer Nieuport 10, aka Nieuport 18 for wing area |
B.F3 | Consolidated PT-1 | ![]() |
1928-1939 | 4 | |
B.F4 | Avro 504N | ![]() |
1930-1948 | 70+ | 50+ built locally |
B.F5 | Vought V-93S Corsair | ![]() |
1939-1949 | 10+ | Modified |
B.F6 | Tachikawa Ki-55 | ![]() |
1942-1950 | 24 | |
B.F7 | Miles Magister | ![]() |
1947-1952 | 20 | |
B.F8 | North American T-6 Texan | ![]() |
1948-1974 | 220 | |
B.F9 | DHC Chipmunk | ![]() |
1950-1989 | 66 | |
B.F10 | de Havilland DH.82A Tiger Moth | ![]() |
1951-1961 | 34 | |
B.F11 | Lockheed T-33A/RT-33A | ![]() |
1955-1996 | 54 | First jet trainer, also first jet aircraft |
B.F12 | Cessna T-37B/C Tweet | ![]() |
1961-1996 | 22 | Jet trainer |
B.F13 | North American T-28D | ![]() |
1962-1988 | 120 | |
B.F15 | Aermacchi SF.260 | ![]() |
1973-1999 | 18 | Royal Thai Air Force get broadcasting technology was RTAF-2 |
B.F17 | RTAF-4 Chantra | ![]() |
1974-1989 | 13 ca. | locally built ab-initio trainer |
B.F18 | RFB Fantrainer 400 & 600 | ![]() |
1988-1994 | 26 | basic trainer for F-5 lead in |
เครื่องบินขนส่ง | |||||
B.L1 | Beechcraft C-45B/F | ![]() |
1947-1971 | 7 | First transport |
B.L2 | Douglas C-47 & EC-47D | ![]() |
1947-1997 | 55 | B.L2k Basler BT-67 still in service |
B.L3 | Douglas C-54/DC-4 | ![]() |
1959-1966 | 2 | |
B.L4 | Fairchild C-123B/K | ![]() |
1964-1995 | 46 | |
B.L10 | Douglas DC-8-62 | สหรัฐ | 1982-1989 | 3 | |
B.L14 | Aeritalia G.222 | ![]() | |||
เครื่องบินหลากประโยชน์ | |||||
B.Th1 | Helio Courier | ![]() |
1963-1986 | 20 |
อาวุธ
ประจำการ
ประเภท | ประเทศต้นกำเนิด | บทบาท | จำนวน | แผนการ |
จรวดอากาศสู่อากาศ | ||||
ไอริส-ที | ![]() |
SRAAM (ขีปนาวุธอากาศสู่อากาศระยะสั้น) | 50 | Gripen Deal |
มีทีเออร์ | ![]() |
BVRAAM ในอนาคต | Gripen Deal (Future) | |
เอไอเอ็ม-9 ไซด์ไวน์เดอร์ | ![]() |
SRAAM (ขีปนาวุธอากาศสู่อากาศระยะสั้น) | 100 | PEACE NARESUAN |
เอไอเอ็ม-120C5/C7 แอมแรม | ![]() |
BVRAAM | 50 | Delivered. |
ไพธอน-4 | ![]() |
AAM | 46 | |
จรวจอากาศสู่พื้น/จรวด/ระเบิด | ||||
GBU-10/-12/-22 Paveway II[ต้องการอ้างอิง] | ![]() |
Laser-Guided Bomb | 300 | |
GBU-31(V)1/B JDAM | ![]() |
GPS/INS Guided Bomb | 100 | |
GBU-38/B JDAM | ![]() |
GPS/INS Guided Bomb | 200 | |
GBU-54/B JDAM | ![]() |
GPS/INS/Laser-Guided Bomb | 200 | |
เอจีเอ็ม-65B/D/G มาเวอร์ริก | ![]() |
Air-to-Ground Missile | 100 | |
Mk 81/Mk82/Mk84 | ![]() |
500/1000/2000 pound general purpose bombs | 3,000 | |
อาร์บีเอส-15F Mk.2 | ![]() |
(200 kg) Anti-ship missile | 15) | Gripen Deal |
จรวดพื้นสู่อากาศ (ป้องกัน) | ||||
Oerlikon ADATS | ![]() |
laser-guided supersonic missile | 94 | Fixed emplacement/semi-mobile |
Saab Bofors Dynamics RBS 70 Mk.2 | ![]() |
Man-portable air-defence system (MANPAD) | 53 | |
QW-2 Vanguard II | ![]() |
Man-portable air-defence system (MANPAD) | 80 | |
Rheinmetall Mauser Mk.30 mod.F | ![]() |
168 | ||
Bofors 40mm L/70 | ![]() |
40mm L/70 | 45 | |
Type 74 | ![]() |
Twin 37mm Anti Aircraft Artillery | 30 | |
KS-1 | ![]() |
SAM Anti Aircraft Artillery | 4 | |
อาวุธภาคพื้นดิน | ||||
Cadillac Gage V150 Commando | ![]() |
4x4 amphibious armored car | 12 | With 12.7mm and 7.62mm MG |
Rheinmetall Condor | ![]() |
4x4 amphibious armored car | 19 | With 20mm and 7.62mm MG |
การพัฒนาในอนาคต
- RTAF-6 – เครื่องบินฝึก โดย อุตสาหกรรมการบินไทย
- Tigershark II – อากาศยานไร้คนขับ โดย G-Force Composite
- วิจัยจรวดอากาศสู่อากาศ โดย สถาบันเทคโนโลยีป้องกันประเทศ
- วิจัยจรวดร่อนโจมตีภาคพื้นและโจมตีเรือ โดย สถาบันเทคโนโลยีป้องกันประเทศ
- RTAF-U1M อากาศยานไร้คนขับติดอาวุธ
เครื่องหมายอากาศยาน
สัญลักษณ์อากาศยาน
![]() |
![]() |
![]() |
---|---|---|
2462 — 2483 2488 — ปัจจุบัน |
2483 — 2484 | 2484 — 2488 |
สัญลักษณ์หางอากาศยาน
![]() |
![]() |
---|---|
2462 — 2484 2488 — ปัจจุบัน |
2484 — 2488 |
ดูเพิ่ม
- เขตแสดงตนเพื่อป้องกันภัยทางอากาศไทย
- รายชื่ออากาศยานในกองทัพอากาศไทย
- อากาศยานในราชการไทย
- อากาศโยธิน
- สโมสรฟุตบอลทหารอากาศ
อ้างอิง
- ↑ "ทอ. จ่อเปลี่ยนชื่อเป็น "กองทัพอากาศและอวกาศ" หลังจัดทำร่าง พ.ร.บ.กลาโหม". ไทยรัฐ. 19 พฤศจิกายน 2024. สืบค้นเมื่อ 21 พฤศจิกายน 2024.
- ↑ Japanese use of Type 45 Siamese Mauser?
- ↑ "สถานีรายงานหาดใหญ่กับสถานีรายงานเขาวังชิงคือที่เดียวกัน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-11-12. สืบค้นเมื่อ 2010-11-19.
- ↑ "Air force chooses Gripen jets from Sweden". Bangkok Post (ภาษาอังกฤษ). 27 Aug 2024. สืบค้นเมื่อ 2024-08-27.
- ↑ Wieliczko and Szeremeta 2004, p. 81.
- ↑ against French Potez 25s.
- ↑ with French Potez 25s
- ↑ 5 Ki-27s fought 8 P-51s and 9 P-38s - all Ki-27s lost for 1 P-38 downed and 2 P-51s damaged.
แหล่งข้อมูลอื่น
- กองทัพอากาศไทย เก็บถาวร 2008-02-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน