ตำบลเมืองก๋าย

ตำบลเมืองก๋าย
ตำบล
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Tambon Mueang Kai
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่เลา-แม่แสะ
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	เชียงใหม่
อำเภอ	แม่แตง
พื้นที่
• ทั้งหมด	66.32 ตร.กม. (25.61 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)[1]
• ทั้งหมด	1,695 คน
• ความหนาแน่น	25.56 คน/ตร.กม. (66.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	50150
รหัสภูมิศาสตร์	500610
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

องค์การบริหารส่วนตำบลเมืองก๋าย
องค์การบริหารส่วนตำบล
อบต.เมืองก๋าย ที่ตั้งที่ทำการองค์การบริหารส่วนตำบลเมืองก๋าย
พิกัด: 19°10′36.2″N 98°48′32.7″E / 19.176722°N 98.809083°E / 19.176722; 98.809083
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	เชียงใหม่
อำเภอ	แม่แตง
พื้นที่
• ทั้งหมด	66.32 ตร.กม. (25.61 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)
• ทั้งหมด	1,695 คน
• ความหนาแน่น	25.56 คน/ตร.กม. (66.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัส อปท.	06500610
ที่อยู่ที่ทำการ	เลขที่ 2/2 หมู่ 4 ตำบลเมืองก๋าย อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ 50150
เว็บไซต์	muangkhai.go.th
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

เมืองก๋าย เป็นตำบลในอำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ สภาพทั่วไปเป็นภูเขาสลับซับซ้อน มีป่าไม้อุดมสมบูรณ์ พื้นที่เกือบทั้งหมดอยู่ในเขตห้ามล่าสัตว์ป่าแม่เลา-แม่แสะ^[2] เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่เลา-แม่แสะ^[3] และเขตของป่าสงวนแห่งชาติ^[4]

ตำบลเมืองก๋ายมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้^[5]

• ทิศเหนือ ติดต่อกับตำบลกื๊ดช้าง
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับตำบลบ้านช้าง
• ทิศใต้ ติดต่อกับตำบลสบเปิง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับตำบลป่าแป๋

เมืองก๋าย เดิมเป็นหมู่บ้านหมู่ที่ 10 ในเขตตำบลสบเปิง อำเภอแม่แตง โดยชื่อ เมืองก๋าย ตามที่ผู้เฒ่าผู้แก่เล่าให้ฟังเรื่องชื่อหมู่บ้านมาจากชื่อน้ำห้วยแม่ก๋าย จึงนำมาตั้งเป็นชื่อหมู่บ้านว่า บ้านเมืองก๋าย โดยส่วนใหญ่คนในหมู่บ้านเป็นคนพื้นเมืองดั้งเดิม ประกอบอาชีพทำสวนทำไร่และรับจ้างทั่วไป ซึ่งชาวบ้านมีที่ดินทำกินทุกครัวเรือนโดยเป็นการสืบทอดมาจากรุ่นสู่รุ่นร่วมร้อยปี

ปี พ.ศ. 2518 นายอาษา เมฆสวรรค์ และนายชลอ ธรรมศิริ ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ พร้อมกับศาสตราจารย์พิเศษคนึง ฦาไชย รองปลัดกระทรวงมหาดไทย ได้ประกาศแยก 4 หมู่บ้านด้านทิศตะวันตกของตำบลสบเปิง ได้แก่ หมู่ 10 บ้านเมืองก๋าย, หมู่ 11 บ้านเหล่า, หมู่ 12 บ้านก๋ายน้อย และหมู่ 13 บ้านออบ มาตั้งเป็น ตำบลเมืองก๋าย^[6] โดยลำดับหมู่บ้านจากการตั้งตำบลขึ้นใหม่ คือ กำหนดให้หมู่ 12 (เดิม) เป็นหมู่ 1 บ้านก๋ายน้อย, หมู่ 10 (เดิม) เป็นหมู่ 2 บ้านเมืองก๋าย, หมู่ 13 (เดิม) เป็นหมู่ 3 บ้านออบ และหมู่ 11 (เดิม) เป็นหมู่ 4 บ้านเหล่า ตามลำดับ

ปี พ.ศ. 2528 ได้ตั้งศูนย์พัฒนาโครงการหลวงม่อนเงาะ โดยหม่อมเจ้าภีศเดช รัชนี องค์ประธานมูลนิธิโครงการหลวง ซึ่งได้รับคำสั่งให้สำรวจสภาพพื้นที่บ้านม่อนเงาะ พบว่าชาวบ้านส่วนใหญ่เป็นชาวไทยภูเขาเผ่าม้งอาศัยอยู่ในพื้นที่ และตัดไม้ทำลายป่าเพื่อประกอบอาชีพทำไร่เลื่อนลอยอย่างการปลูกฝิ่นและพืชไร่หมุนเวียนทุกปี อีกทั้งยังมีสภาพความเป็นอยู่ที่ค่อนข้างยากจน ทางโครงการหลวงเข้าไปส่งเสริมการเพาะปลูกเมี่ยงและกาแฟ เนื่องจากพื้นที่ที่โครงการหลวงรับผิดชอบมีระดับความสูง 800 - 1,200 เมตร จึงส่งเสริมให้ชาวบ้านที่อยู่บนพื้นที่ปลูกกาแฟแซมสวนชาเมี่ยงมากยิ่งขึ้น รวมถึงส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกพืชผักและผลไม้เมืองหนาว^[7]

พื้นที่ตำบลเมืองก๋ายประกอบด้วยหมู่บ้านทั้งสิ้นจำนวน 5 หมู่บ้าน มีจำนวนประชากร 1,695 คน แบ่งเป็นชาย 872 คน หญิง 823 คน (เดือนธันวาคม 2566)^[8] เป็นตำบลที่มีจำนวนประชากรน้อยที่สุดในอำเภอแม่แตง

      หมายถึงจำนวนประชากรได้เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับปีก่อน

      หมายถึงจำนวนประชากรได้คงเดิมเมื่อเทียบกับปีก่อน

      หมายถึงจำนวนประชากรได้ลดลงเมื่อเทียบกับปีก่อน

* ปี พ.ศ. 2558 มีการรวมผู้ที่ไม่ได้สัญชาติไทยในทะเบียนราษฎร ส่งผลให้ข้อมูลจำนวนประชากรปีดังกล่าวเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก

ตำบลเมืองก๋ายเดิมมีฐานะเป็นสภาตำบลเมืองก๋าย หลังจากการจัดตั้งตำบลขึ้น^[6] ต่อมาปี พ.ศ. 2538 สภาตำบลเมืองก๋ายมี 5 หมู่บ้าน พื้นที่ 66.32 ตารางกิโลเมตร ประชากร 1,660 คน และ 486 ครัวเรือน^[16] ซึ่งไม่ผ่านเงื่อนไขในการจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล ที่ต้องมีจำนวนประชากรสองพันคนขึ้นไป

ปี พ.ศ. 2539 กระทรวงมหาดไทยพิจารณาให้สภาตำบลเมืองก๋าย ที่มีสภาพพื้นที่ห่างไกลจากที่ว่าการอำเภอ และทั้ง 5 หมู่บ้านมีสภาพเข้าองค์ประกอบความเป็นหมู่บ้าน สามารถที่จะจัดตั้งเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลได้ โดยยกเว้นเงื่อนไขด้านประชากร จึงได้รับการจัดตั้งเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลเมืองก๋าย^[17] โดยกำหนดให้มีพื้นที่ในการรับผิดชอบ 5 หมู่บ้าน พื้นที่ 66.32 ตารางกิโลเมตร ประชากร 1,587 คน และ 491 ครัวเรือน^[18]