20 d'octubre

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Escaicimientos

Aragón

Atros países

Sieglo VII

• 672 - o rei Wamba d'o Reino Visigodo de Toledo ye coronato en Toledo, a capital d'o reino.

Sieglo XVI

• 1587 - batalla de Coutras mientres as Guerras de relichión de Francia, a on Henrique III de Navarra, chefe d'os huguenoz, redota a l'exercito d'Henrique III de Francia mandato por Anne de Batarnay de Joyeuse, qui muere en a batalla.
• 1600 - dica o 21 d'octubre, batalla de Sekigahara: Terumoto Mori, redotato por as tropas d'Ieyasu Tokugawa, o primer shogun d'o Chapón.

Sieglo XVII

• 1620 - a Corona francesa fa l'anexión formal d'o Biarn, que dica ixe inte yera formalment un país independient.
• 1687 - un tierratremo destruye a ciudat de Lima (Perú).

Sieglo XIX

• 1827 - en a batalla de Navarino, mientres a Guerra d'Independencia de Grecia, as armatas de Francia, l'Imperio Ruso y o Reino Uniu, mandatas por Edward Codrington, redotan a las armatas de Echipto y Turquía, mandatas por Ibrahim Pacha.
• 1883 - con a signtura en Lima d'o Tractau d'Ancón remata a Guerra d'o Pacifico entre Perú y Chile, con victoria chilena, que s'anexiona bellos territorios peruanos.

Sieglo XX

• 1905 - esclata en l'Imperio Ruso una vaga cheneral.
• 1921 - a Sociedat de Nacions parte l'Alta Silesia entre Polonia y a Republica de Weimar.
• 1944 - mientres a Segunda Guerra Mundial, tropas de l'Exercito estausunidense manatas por Douglas MacArthur desembarcan en as Filipinas, que se trobaban ocupatas por o Chapón.
• 1946 - s'establix en Puerto Rico o Partido Independentista Puertorriqueño.
• 1955 - o escritor J.R.R. Tolkien publica a suya novela O Sinyor d'os Aniellos - A Tornada d'o Rei.
• 1960 - remata en París (Francia) a Conferencia Cheneral de Pesos y Mesuras que establix o Sistema Internacional d'Unidaz.

Naixencias

Aragón

• 1915 - naixencia en Andorra (Andorra-Sierra d'Arcos, Teruel) d'o cantaire d'ixota aragonés José Iranzo Bielsa.

Atros países

Sieglo XV

• 1463 - naixencia en Bolonya (Emilia-Romanya) d'o filosofo y medico italiano Alessandro Achillini (†1512).
• 1475 - naixencia en Florencia (Toscana) de l'escritor y dramaturgo italiano Giovanni di Bernardo Rucellai (†1525).
• 1496 - naixencia en Condé (hue Custines, Meurthe y Mosela, Lorena) d'o noble y militar francés Claudio I de Guisa, duque de Guisa (†1550).

Sieglo XVII

• 1616 - naixencia en Copenaguen d'o medico, matematico y teologo danés Thomas Bartholin (†1680).
• 1620 - naixencia en Dordrecht (Republica d'as Provincias Unitas, hue en Holanda d'o Sud) d'o pintor neerlandés Albert Cuyp (†1695).
• 1632 - naixencia en East Knoyle (Wiltshire) de l'arquitecto anglés Christopher Wren (†1723).
• 1677 - naixencia en Lwów d'o rei Estanislau I Leszczyński de Polonia-Lituania (†1766).

Sieglo XVIII

• 1784 - naixencia en Broadlands (Hampshire, Anglaterra) d'o politico britanico Henry John Temple (Lord Palmerstone), primer ministro d'o Reino Uniu (†1865).

Sieglo XIX

• 1806 - naixencia en Torrelaguna (hue Comunidat de Madrit) d'o politico y churista espanyol Juan Manuel Montalbán (†1889).
• 1819 - naixencia en Shiraz (Persia) d'o relichioso Báb, profeta que establió o Bahaísmo.
• 1842 - naixencia en Tampico (Tamaulipas, Mexico) d'o medico y politico catalán Bartomeu Robert, alcalde de Barcelona en 1899-1901 (†1902).
• 1854
  • - naixencia en Honfleur (Calvados, Baixa Normandía) d'o escritor francés Alphonse Allais (†1905).
  • - naixencia en Charleville-Mézières (Ardenas) d'o poeta francés Arthur Rimbaud.
• 1859 - naixencia en Burlington (Vermont) d'o filosofo y psicologo estausunidense John Dewey (†1952).
• 1866 - naixencia en Viena (Imperio Austrohongaro) d'o filosofo polaco Kazimierz Twardowski (†1938).
• 1874 - naixencia en Danbury (Connecticut) d'o compositor estausunidense Charles Ives (†1954).
• 1882
  • - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actriz estausunidense Margaret Dumont (†1965).^[1]
  • - naixencia en Lugoj (Transilvania, Imperio Austrohongaro, hue en Rumanía) de l'actor estausunidense d'orichen hongaro Bela Lugosi (†1956).^[2]
• 1891
  • - naixencia en Manchester (Anglaterra) d'o fisico britanico James Chadwick.
  • - naixencia en Boonville (Indiana) d'o guionista estausunidense Monte M. Katterjohn (†1949).^[3]
• 1893
  • - naixencia en Baltimore (Maryland) de l'actor, guionista y director cinematografico estausunidense Charley Chase (†1940).^[4]
  • - naixencia en Nairobi d'o politico kenyata Jomo Kenyatta, president de Kenya en 1964-1978 (†1978).
• 1897 - naixencia en Hochneukirch (hue fa parte de Jüchen, Renania d'o Norte-Westfalia) d'o medico y escritor alemán Peter Bamm (†1975).

Sieglo XX

• 1901 - naixencia en Tampa (Florida) de l'actriz estausunidense Evelyn Brent (†1975).^[5]
• 1902 - naixencia en Montevideo d'o escritor uruguayo Felisberto Hernández (†1964).
• 1903 - naixencia en Puente Genil (provincia de Cordoba, Andalucía) d'o escritor, poeta y periodista espanyol Juan Rejano (†1976).
• 1907 - naixencia en Londres d'o escritor, poeta y politico britanico Christopher Caudwell (†1937).
• 1913 - naixencia en Pontevedra (provincia de Pontevedra) de l'arquitecto gallego Alejandro de la Sota (†1996).
• 1917
  • - naixencia en Berlín (Imperio Alemán, hue Alemanya) d'o escritor y diplomatico francés Stéphane Hessel (†2013).^[6]
  • - naixencia en París d'o director cinematografico francés Jean-Pierre Melville (†1973).^[7]
• 1919 - naixencia en Dueñas (provincia de Palencia, Castiella y Leyón) d'o futbolista espanyol Mariano Martín (†1998).
• 1920 - naixencia en Chicago (Illinois, Estaus Unius) d'a politico guyanesa Janet Jagan, que estió presidenta de Guyana (†2009).
• 1925 - naixencia en Nueva York (Nueva York) d'o periodista y escritor estausunidense Art Buchwald (†2007).
• 1928 - naixencia en Alicant (provincia d'Alicant, País Valenciano) d'o entrenador de baloncesto espanyol Pedro Ferrándiz.
• 1932 - naixencia en Marysville (Kansas) d'o poeta y dramaturgo estausunidense Michael McClure.
• 1934
  • - naixencia en Madrit de l'actriz espanyola Julia Gutiérrez Caba.^[8]
  • - naixencia en Chicago (Illinois) d'o saxofonista de jazz estausunidense Eddie Harris (†1996).
• 1935 - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor estausunidense Jerry Orbach (†2004).^[9]
• 1937 - naixencia en Maud (Oklahoma) d'a cantaire estausunidense Wanda Jackson.
• 1942 - naixencia en Magdeburg (Saxonia-Anhalt) d'a chenetista alemana Christiane Nüsslein-Volhard, Premio Nobel de Medicina en 1995.
• 1944 - naixencia en Sarandí (provincia de Buenos Aires, Archentina) d'o futbolista basco José Eulogio Gárate.
• 1946
  • - naixencia en Erpe-Mere (Flandres Oriental, Flandres) d'o ciclista belga Lucien Van Impe.
  • - naixencia en Mürzzuschlag (Estiria, Austria) d'a escritora y dramaturga austriaca Elfriede Jelinek, Premio Nobel de Literatura en 2004.
• 1949 - naixencia en Sambir (oblast de Lviv, Unión Sovietica) de l'atleta ucrainés Valeri Borzov.
• 1950 - naixencia en Gainesville (Florida) d'o compositor, cantaire y guitarrista de rock estausunidense Tom Petty.
• 1951 - naixencia en Roma d'o futbolista y entrenador de fútbol italiano Claudio Ranieri.
• 1955 - naixencia en Los Angeles (California) d'o compositor estausunidense Thomas Newman.^[10]
• 1956 - naixencia en Radcliffe (Lancashire, Anglaterra) d'o director y productor cinematografico britanico Danny Boyle.^[11]
• 1957 - naixencia en Helsinki de l'actriz finlandesa Susanna Haavisto.^[12]
• 1958
  • - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor estausunidense Viggo Mortensen.^[13]
  • - naixencia en Belgrado (Yugoslavia, hue Serbia) d'o pianista croata Ivo Pogorelić.
• 1961 - naixencia en Llanelwy (condau de Clwyd) d'o futbolista galés Ian Rush.
• 1964 - naixencia en Oakland (California) d'a Vice-Presidente Estausunidense Kamala Harris.
• 1967
  • - naixencia en Valencia (provincia de Valencia) d'o chugador de baloncesto valenciano Quique Andreu.
  • - naixencia en Palermo (provincia de Palermo, Sicilia) de l'actor italiano Luigi Lo Cascio.^[14]
• 1969 - naixencia en Tandil (provincia de Buenos Aires) d'o chugador de tenis archentino Guillermo Pérez-Roldán.
• 1971
  • - naixencia en Long Beach (California) de l'actor y cantaire rap Estausunidense Snoop Dogg.
  • - naixencia en Melbourne (Victoria) de l'actriz y cantaire Australiana Dannii Minogue.
• 1976 - naixencia en Gioia del Colle (provincia de Bari, Pulla) d'o futbolista italiano Nicola Legrottaglie.
• 1982 - naixencia en Posadas (provincia de Misiones) d'o chugador de tenis archentino José Acasuso.

Defuncions

Aragón

• 1785 - muere en Zaragoza (Comarca Central) o pintor barroco aragonés José Luzán (n,1710).^[15]
• 1821 - muere en Barbunyals (Semontano de Balbastro) o militar, incheniero, explorador, cartografo, antropologo, naturalista, botanico y ornitologo aragonés Félix de Azara (n.1742).^[16]

Atros países

Sieglo XII

• 1187 - muere en Ferrara o Papa Urbán III.

Sieglo XVI

• 1570 - muere o historiador portugués João de Barros (n.1496).
• 1587 - muere en a batalla de Coutras, mientres as Guerras de relichión de Francia, o militar francés Anne de Batarnay de Joyeuse (n.1560).

Sieglo XVII

• 1652 - muere en Madrit o escritor, dramaturgo y poeta espanyol Antonio Coello (n.1611).

Sieglo XVIII

• 1740 - muere en Viena (Imperio Austriaco) o emperador Carlos VI d'o Sacro Imperio Romano Chermanico (n.1685).

Sieglo XIX

• 1872 - muere en Londres (Reino Uniu) o explorador y botanico austriaco Friedrich Welwitsch (n.1806).
• 1888 - muere en Karakol (Imperio Ruso, hue Kirguizistán) o militar, cheografo, explorador y naturalista ruso Nikolai Mikhailovitch Przewalski (n.1839).
• 1896 - muere en París o astronomo francés Félix Tisserand (n.1845).
• 1900 - muere en Kızıltoprak (Kadıköy, Turquía) o poeta albanés Naim Frashëri (n.1846).

Sieglo XX

• 1929 - muere en Montevideo o politico uruguayo José Batlle y Ordóñez, que estió president d'Uruguai (n.1856).
• 1930 - muere en Madrit o militar y politico espanyol Valeriano Weyler (n.1838).
• 1935 - muere en Londres o politico y sendicalista britanico Arthur Henderson, Premio Nobel d'a Paz en 1934 (n.1863).
• 1940 - muere en Estocolmo l'arquitecto sueco Gunnar Asplund (n.1885).
• 1950 - muere en Nueva York (Nueva York) o politico estausunidense Henry L. Stimson (n.1867).
• 1964 - muere en Nueva York (Nueva York) o politico estausunidense Herbert Hoover, que estió o 31^eno President d'os Estaus Unius (n. 1874).
• 1972 - muere en Boulder (Colorado) o astrofisico estounitense Harlow Shapley (n.1885).
• 1977 - muere en Gillsburg (Mississippi) o cantaire estounitense Ronnie Van Zant, miembro de Lynyrd Skynyrd (n.1948).
• 1980 - muere en Ithaca (Nueva York) o ecologo estounitense Robert Whittaker (n.1920.
• 1984
  • - muere en Cambridge (Massachusetts) o fesiologo y bioquimico estausunidense Carl Ferdinand Cori, Premio Nobel de Medicina en 1947 (n.1896).
  • - muere en Tallahassee (Florida, Estaus Unius) o fisico britanico Paul Dirac (n.1902).
• 1987 - muere en Moscú o matematico ruso Andrei Kolmogorov (n.1903).
• 1990 - muere en Los Angeles (California) o actor estausunidense Joel McCrea (n.1905).^[17]
• 1994
  • - muere en Moscú o actor, guionista y director cinematografico ucrainés Sergei Bondarchuk (n.1920).^[18]
  • - muere en Los Angeles (California) o actor estausunidense Burt Lancaster, Premio Oscar a o Millor Actor en 1960 (n.1913).^[19]

Sieglo XXI

• 2002 - muere en Orsay (Essonne, Isla de Francia) o actor francés Bernard Fresson (n.1931).^[20]
• 2005 - muere en Mónegue o pintor y escultor belga Jean-Michel Folon (n.1934).
• 2006 - muere en Los Angeles (California) l'actriz estausunidense Jane Wyatt (n.1910).^[21]
• 2011 - muere en Sirte (Libia) o militar y politico libio Muammar Gaddafi (n.1942).^[22]

Referencias

Vinclos externos

Se veigan as imáchens de Commons sobre o 20 d'octubre.