Լունա 1

Լունա 1

Կազմակերպություն	ՓԿԲ-1
Այլ нանվանումներ	Е-1 № 4, «Մեչտա»
COSPAR ID	[1] 1959-012A[1]
NSSDCA ID	1959-012A
SCN	00112
Ուղեծրի տեսակ	heliocentric orbit?
Պտույտի ժամկետ	450 օր[2]
Գործարկման ամսաթիվ	1959 հունվարի 2[1]
Գործարկման վայր	Բայկոնուր
Գործարկման հրթիռ	Լունա[1]
Զանգված	361,3 կգ[1]

Լունա-1, այլ անվանումներ Մեչտա (ռուս.՝ Мечта: Երազանք) և E-1 No.4, առաջին տիեզերական սարքն էր, որ հաղթահարեց երկրորդ տիեզերական արագության սահմանը, դուրս եկավ Երկրի ուղեծրից, անցավ Լուսնի մոտով, և դարձավ Արեգակի արբանյակ։ Լունա-1-ը Սովետական Միության տիեզերքի հետազոտության ծրագրի շրջանակներում իրականացվող Լունա ծրագրի առաջին հաջողված առաքելությունն էր։ Նախատեսված էր, որ սարքը պետք է բախվի Լուսնի մակերևույթին։

Կառավարման համակարգի սխալի արդյունքում կրող հրթիռի վերին աստիճանի գործարկման պահի սխալանքի արդյունքում կայանը չկարողացավ բախվել Լուսնին, և անցավ նրանից 5,900 կմ (ավելին քան երեք անգամ մեծ քան Լուսնի շառավիղն է) հեռավորության վրա։ Լունա-1 կայանը դարձավ առաջին մարդու կողմից ստեղծված օբյեկտը, որը հասավ հելիոկենտրոն ուղեծիր և անվանվեց «Արհեստական մոլորակ 1»^[3], ինչպես նաև Մեչտա (Երազանք)։ Լունա-1-ը նաև անվանվում է «Առաջին տիեզերանավ»^[3]։

• Լունա ծրագիր
• Ռեյնջեր ծրագիր

• The First Man-Made Planet: Russian Rocket Launched into Solar Orbit. // Flight International. — 9 January 1959. — Vol. 75 — No. 2607 — P. 56.

• Cormack, Lesley B. (2012). A History of Science in Society: From Philosophy to Utility (2nd ed.). University of Toronto Press. ISBN 978-1-4426-0446-9.
• Darling, David (2003). The complete book of spaceflight: from Apollo 1 to zero gravity. John Wiley and Sons. ISBN 978-0-471-05649-2.
• Harvey, Brian (2007a). Russian planetary exploration: history, development, legacy, prospects. Springer. ISBN 978-0-387-46343-8.
• Harvey, Brian (2007b). Soviet and Russian Lunar Exploration. Chichester, UK: Springer. ISBN 978-0-387-21896-0. LCCN 2006935327.
• Reichl, Eugen (2019). The Soviet Space Program: the Lunar Mission Years 1959–1976. Translated by David Johnston. Atglen, Pennsylvania: Schiffer Publishing. ISBN 978-0-7643-5675-9. LCCN 2017955750.
• Siddiqi, Asif A. (2018). Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration, 1958–2016 (PDF). The NASA history series (second ed.). Washington, D.C.: NASA History Program Office. ISBN 978-1-62683-042-4. LCCN 2017059404. SP2018-4041.