Al-Fadl ibn Solih ibn Ali al-Abbosiy
| Al-Fadl ibn Solih الفضل بن صالح | |
|---|---|
| Suriya noibi | |
|
Mansab davri 766 – 775 | |
| Monarx | al-Mahdiy |
| Oʻtmishdoshi | Abdulvahhob ibn Ibrohim ibn Muhammad al-Abbosiy (754—764) |
| Vorisi | Horun ibn al-Mahdiy |
| Jazira noibi | |
|
Mansab davri 775 – 780 | |
| Monarx | al-Mahdiy |
| Vorisi | Abdussamad ibn Ali |
| Misr noibi | |
|
Mansab davri 785 – 786 | |
| Monarx | al-Hodiy |
| Oʻtmishdoshi | Assama ibn Amr al-Maʼafiriy |
| Vorisi | Ali ibn Sulaymon ibn Ali al-Hoshimiy |
| Shaxsiy maʼlumotlari | |
| Vafoti | 789 |
| Otasi | Solih ibn Ali |
| Qarindoshlari |
Ibrohim ibn Solih (akasi) Ismoil (ukasi) Abdulmalik (ukasi) |
Al-Fadl ibn Solih ibn Ali ibn Abdulloh ibn al-Abbos (arabcha: الفضل بن صالح بن علي بن عبد الله العباسي) (740[1]—789) 8-asr oxirlarida Suriyaning bir qancha hududlarida Abbosiylar xalifaligi noibi bo‘lgan. Shuningdek, qisqa muddat Misr noibi vazifasini ham bajargan. Al-Fadl Abbosiy xalifalarga qarindosh bo‘lib, Abbosiylar sulolasining Banu Solih tarmog‘iga mansub edi[2].
Faoliyati
755-yilda al-Fadl haj qilish uchun Makka va Madinaga boradigan ziyoratchilar karvoniga boshchilik qilgan. 766-yilda Jund Dimashq (bosh shahri Damashq) noibi lavozimiga tayinlandi. Uch yil o‘tgach, xalifa al-Mansur hukmronligi davrida o‘z mulkiga Jund Qinnasrinni (bosh shahri Halab) ham qo‘shib oldi. 775-yilda Abbosiy xalifa al-Mahdiy Damashq shahrining shimolida joylashgan Jazira mintaqasiga noib etib tayinlagan. Shu yili Jaziraga koʻchib oʻtgan. Al-Fadl 780-yilda Quddusga safaridan so‘ng Damashqqa qaytib kelib, al-Mahdiyga hamrohlik qildi[2]. Taxminan shu vaqtda Jazira noibi lavozimidan olinib, o‘rniga Abdussamad ibn Ali tayinlangan[3].
785-yilda Al-Fadl Misrdagi qo‘zg‘olonni bostirish uchun katta qo‘shin bilan yuborilgan. Buvitdagi isyonchilar magʻlub etilgandan soʻng, al-Mahdiy al-Fadlni Fustat shahri noibi etib tayinlagan[4]. Fustatda askarlar kazarmasi va al-Asqar jome masjidini barpo etdi. Al-Fadl davrida al-Askar va Fustat shaharlari bitta yirik shaharga birlashtirildi[5]. Boshqaruvi atigi bir yil davom etib, 786-yilda al-Hodiy otasining oʻrniga taxtga kelgach, oʻz lavozimidan ozod qilingan[6]. 789-yilda Suriyaga qaytgach, Umaviylar masjidining eshiklarini yangisiga almashtirib, masjid mablag‘larini saqlash uchun mashhur Baytulmol xazina gumbazini barpo etdi[7]. Al-Fadl 780-yilda qurilgan sharqiy Soat gumbazining barpo etilishiga ham mas’ul bo‘lgan[8].
Manbalar
Adabiyotlar
- Cobb, Paul M.. White banners: contention in ʻAbbāsid Syria, 750-880. SUNY Press, 2001. ISBN 0-7914-4880-0.
- Petry, Carl F.. The Cambridge History of Egypt. Cambridge University Press, 2008. ISBN 978-0-521-06885-7.
- Meyers, Eric M.; American Schools of Oriental Research. The Oxford encyclopedia of archaeology in the Near East. Oxford University Press, 1997. ISBN 0-19-506512-3.
- Rappoport, S.. History of Egypt. Kessinger Publishing, 2003. ISBN 0-7661-3456-3.
- Rudolff, Britta (2006). "Intangible and Tangible Heritage". University of Mainz. Archived from the original on 2011-07-18. https://web.archive.org/web/20110718224742/http://deposit.ddb.de/cgi-bin/dokserv?idn=1000727173&dok_var=d1&dok_ext=pdf&filename=1000727173.pdf.
- Tabari, Abu Ja'far. The waning of the Umayyad caliphate Carole Hillenbrand: . SUNY Press, 1989. ISBN 0-88706-810-3.
- Tabari, Abu Ja'far. Al-Manṣūr and Al-Mahdī Hugh N. Kennedy: . SUNY Press, 1990. ISBN 0-7914-0143-X.