Ibrohim ibn Solih

Ibrohim ibn Solih
إبراهيم بن صالح
Misr noibi
Mansab davri
781 – 784
(birinchi muddat)
Monarx Al-Mahdiy
Oʻtmishdoshi Salim ibn Savadah at-Tamimiy
Vorisi Musa ibn Musʼab al-Xasamiy
Shom noibi
Mansab davri
780-yillar – tax. 786
Monarx Al-Mahdiy
Al-Hodiy
Vorisi Muhammad ibn Ibrohim al-Imom[1]
Jazira va Kipr noibi
Mansab davri
785 – 786
Monarx Al-Hodiy
Shom noibi
Mansab davri
788 – 791
Monarx Horun ar-Rashid
Oʻtmishdoshi Muhammad ibn Ibrohim al-Imom[1]
Vorisi Musa ibn Isa ibn Musa al-Hoshimiy
Misr noibi
Mansab davri
792 – 792
(ikkinchi muddat)
Monarx Horun ar-Rashid
Oʻtmishdoshi Musa ibn Isa al-Hoshimiy
Vorisi Abdulloh ibn al-Musayyab ad-Dabbiy
Shaxsiy maʼlumotlari
Vafoti tax. 792
Misr, Abbosiylar xalifaligi
Turmush oʻrtogʻi Abbosa bint al-Mahdiy
Munosabatlari Abbosiylar sulolasi
Otasi Solih ibn Ali
Qarindoshlari Al-Fadl (ukasi)
Ismoil (ukasi)
Abdulmalik (ukasi)

Ibrohim ibn Solih ibn Ali al-Hoshimiy (arabcha: إبراهيم بن صالح بن علي الهاشمي; 792-yilda vafot etgan) Banu Abbos aʼzosi. Sakkizinchi asr oxirida Suriya va Misr noibi lavozimlarida faoliyat yuritgan.

Faoliyati

Ibrohim Abbosiylar inqilobi davrida Suriya va Misrni zabt etishda ishtirok etgan hamda keyinchalik har ikkala hudud noibi bo‘lgan harbiy qo‘mondon Solih ibn Alining o‘g‘li edi[2]. Banu Abbos oilasining a’zosi boʻlgan Ibrohim Abbosiylar sulolasining dastlabki ikki xalifasi as-Saffoh (h. 750–754) va al-Mansur (h. 754–775) bilan amakivachcha edi. Bundan tashqari, uchinchi xalifa al-Mahdiyning (h. 775–785) qizi Abbosaga uylangani tufayli uning kuyovi ham edi[3].

781-yilda al-Mahdiy Ibrohimni Misr noibi etib tayinlab, unga viloyatdagi harbiy hamda moliyaviy ishlar ustidan vakolat berdi. Uning boshqaruvi davrida Umaviylar sulolasidan bo‘lgan Abdulaziz ibn Marvonning avlodi Dihya ibn Mus’ab Yuqori Misrda soliqlarga qarshi isyon ko‘tarib, o‘zini xalifa deb e’lon qildi. Ibrohim, chamasi, bu voqeaga loqaydlik bilan yondashgan. Qisqa vaqt ichida Yuqori Misr hududining katta qismi Dihyaning nazorati ostiga o‘tdi. Qo‘zg‘olonni bostira olmaganidan g‘azablangan al-Mahdiy 784-yilda lavozimidan chetlashtirdi. Yordamchilari esa Bag‘dodga qaytishidan avval keyingi noib Muso ibn Mus’ab al-Xasamiyga 300 000 dinor miqdorda jarima to‘lashga majbur bo‘lishdi[4].

780-yillarda Ibrohim otasining Suriya hududidagi avvalgi ta’sir doirasidagi bir nechta hududda noiblik lavozimlarini egallagan. Ibrohim 780-yildayoq Falastin noibi sifatida tilga olingan bo‘lib[5], al-Mahdiy hukmronligining oxiriga kelganda Damashq va Iordan viloyatlarini boshqargan. Al-Hodiy hukmronligi davrida (h. 785–786) lavozimlarini saqlab qolgan holda, qo‘shimcha ravishda Kipr va Jazira ham in’om etildi. Horun ar-Rashid taxtga o‘tirgach, o‘z lavozimlarini yo‘qotdi. Biroq, 788-yilda Damashq noibligi vazifasiga qayta tayinlandi[6].

Ibrohim Damashqda noibligi davrida mintaqadagi Qays va Yaman qabilalari o‘rtasida kelib chiqqan shafqatsiz to‘qnashuvni bartaraf etishga majbur bo‘ldi. Oxir-oqibat 791-yilda ikki guruh o‘rtasida kelishuvga erishishga muvaffaq bo‘ldi. Shundan so‘ng, Iroqqa xalifa bilan uchrashish uchun borayotgan suriyalik ashraf guruhiga rahbarlik qildi. Biroq, barcha urinishlarga qaramay, urush harakatlarining to‘xtatilishi uzoqqa cho‘zilmadi. Ibrohim viloyatni tark etganidan koʻp oʻtmay Abu al-Hayzam boshchiligidagi isyon alangalanib ketdi[7].

Ibrohim ikkinchi marotaba Misr noibligiga tayinlanganidan koʻp oʻtmay, 792-yilda vafot etdi[8].

Manbalar

  1. 1,0 1,1 Cobb 2001, s. 138.
  2. On Salih ibn Ali, see Grohmann & Kennedy 1995, s. 985.
  3. Kennedy 1990, ss. 40 n. 92, 102 n. 315; Gil 1997, s. 284; Ibn Qutaybah n.d., s. 380.
  4. Al-Kindi 1912, ss. 123–24; Ibn Taghribirdi 1930, s. 49; Kennedy 1998, s. 78; Kennedy 1990, ss. 219, 222, 235.
  5. Gil 1997, s. 284; Kennedy 1990, s. 215.
  6. Cobb 2001, s. 28; Ibn 'Asakir 1995, ss. 445–46.
  7. Cobb 2001, s. 28; Ibn 'Asakir 1995, ss. 445–46.
  8. Al-Kindi 1912, s. 135; Ibn Taghribirdi 1930, s. 83; Ibn 'Asakir 1995, s. 447.

Adabiyotlar

Oʻtmishdoshi:
Salim ibn Savadah at-Tamimiy
Misr noibi
781—784
Vorisi:
Musa ibn Musʼab al-Xasamiy
Oʻtmishdoshi:
Musa ibn Isa ibn Musa al-Hoshimiy
Misr noibi
792
Vorisi:
Abdulloh ibn al-Musayyab ad-Dabbiy