Ang Neodimyo o Neodymium ay isang elementong kimikal na may simbolong Nd at bilang atomikong 60. Ito ay isang malambot na mapilak na metal na nawawalan ng kinang sa hanging. Ang Neodimyo ay natuklasan noong 1885 nang kimikong Austriyanong si Carl Auer von Welsbach. Ito ay umiiral sa malalaking mga bilang sa mga mineral na mena na monazite at bastnäsite. Ang Neodimyo ay hindi likas na matatagpuan sa anyong metaliko o hindi kahalo ng ibang mga lantanido. Ito ay karaniwang pinipino para sa pangkalahatang paggamit. Bagaman ang Neodimyo ay inuuri bilang isang elementong bihirang mundo, ito ay hindi mas bihira sa ore na cobalt, nickel, at copper. Ito ay malawakang nakabahagi sa kortesa ng mundo. Ang karamihan ng neodimyo ng mundo ay minimina sa Tsina. Ang mga kompuwestong neodimyo ay unang ginamit ng pangkalakalan (commercial) bilang mga dye ng salamin noong 1997 at ito ay nananatiling sikat na aditibo sa mga salamin. Ang kulay ng mga kompuwestong neodimyo sanhi ng Nd3+ ion ay kadalasang mapulang-purpura ngunit nagbabago sa uri ng pagliliwanag sanhi ng mga epektong fluorescent. Ang ilang mga salaming dinopahe ng neodimyo ay ginagamit rin sa mga laser na naglalabas ng liwanag imprared na may mga wavelength sa pagitan ng 1047 at 1062 nanometro. Ang mga ito ay ginagamit sa mga aplikasyong may mataas na kapangyarihan gaya ng mga eksperimento sa inertial confinement fusion.
Mga katangiang pisikal
Ang neodimyo ay umiiral sa klasikong mischmetal sa konsentrasyong mga 18%. Ang metalikong neodimyo ay may maliwanag na mapilak na metalikong ningning ngunit bilang isa sa mas reaktibong mga bihirang mundong metal na lantanido, ito ay mabilis na nag-ooksido sa ordinaryong hangin. Ang patong na oksido na nabubuo ay naaalis at ito ay naglalantad sa metal sa karagdagang oksidasyon. Ang isang may sukat na sentimetrong samplo ng neodimyo ay buong nag-ooksido sa loob ng isang taon.[8]
Ang neodimyo ay karaniwang umiiral sa dalawang mga anyong allotropiko na may isang transpormasyon mula sa isang dobleng heksagonal tungo sa isang istrukturang kubikong nakasentro sa katawan na nangyayari sa mga 863 °C.[9]
↑ 3.03.13.23.33.4Arblaster, John W. (2018). Selected Values of the Crystallographic Properties of Elements. Materials Park, Ohio: ASM International. ISBN978-1-62708-155-9.{cite book}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑Yttrium and all lanthanides except Ce and Pm have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides". Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017.{cite journal}: CS1 maint: date auto-translated (link) and Arnold, Polly L.; Petrukhina, Marina A.; Bochenkov, Vladimir E.; Shabatina, Tatyana I.; Zagorskii, Vyacheslav V.; Cloke (2003-12-15). "Arene complexation of Sm, Eu, Tm and Yb atoms: a variable temperature spectroscopic investigation". Journal of Organometallic Chemistry (sa wikang Ingles). 688 (1–2): 49–55. doi:10.1016/j.jorganchem.2003.08.028.{cite journal}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑Gschneidner, K. A.; Eyring, L. (1978). Handbook on the Physics and Chemistry of Rare Earths. Amsterdam: North Holland. ISBN0444850228.{cite book}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN0-8493-0464-4.{cite book}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑The thermal expansion is anisotropic: the parameters (at 20 °C) for each crystal axis are αa = 4.8×10−6/K, αc = 10.5×10−6/K, and αaverage = αV/3 = 6.7×10−6/K.[3]
