Imperio nga Otomano

Imperio nga Otomano
دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثمَانِیّه
Devlet-i Âliyye-i Osmâniyye
1299–1923
Wagayway ti Imperio nga Otomano
Wagayway
Eskudo ti Imperio nga Otomano
Eskudo
Napili a pagsasao: دولت ابد مدت
Devlet-i Ebed-müddet
(Ti Agnanayon nga Estado)
Nailian a kanta: Imperio a kanta ti Otomano
Ti Imperio nga Otomano idi 1600 AD (Kitaen: listaan dagiti teritorio)
Ti Imperio nga Otomano idi 1600 AD (Kitaen: listaan dagiti teritorio)
KapitolioSöğüt (1302–26)
Bursa (1326–65)
Edirne (1365–1453)
Konstantinopla (1453–1922)[1][2]
Sapasap a sasaoOtomano a Turko, Turko (opisial a pagsasao[dn 1]), Albanes, Arabiko, Arameo, Armenio, Azerbaijani, Berber, Bosnio, Búlgaro, dagiti amin a Kaukasiko a pagsasao, Koptiko, Krimea Tatar, Kroata, Domari, Gagauz, Georgiano, Aleman, Griego, Hebreo, Hudio-Espaniol, Hungaro, Dagiti pagsasao nga Italiano, Kurdo, Latin,[dn 2] Pagsasao a LazLaz, Masedonia, Persiano, Rumano, Ruso, Ruteno, Serbio, Somali,[3][4] Ukraniano, Urum, Vlach, Zazaki
Relihion
Islam (Sunni, Shia ken dadduma pay), Kristianidad (Ortodoksia, Romano a Katolisismo), Hudaismo ken dadduma pay a minoridad a relihion idiay Tengnga a Daya ken ti Balkanes.
GobiernoKalipato
Sultan 
• 1281–1326 (umuna)
Osman I
• 1918–1922 (naudi)
Mehmed VI
Nalatak a Biseres 
• 1320–1331 (umuna)
Alaeddin Pasha
• 1920–1922 (naudi)
Ahmed Tevfik Pasha
LehislaturaImperial a Parlamento
• Akinngato a kamara
Senado
• Akinbaba a kamara
Kamara dagiti Deputado
Pakasaritaan 
• Gubat iti Bapheus
1299
• Interregno
1402–1414
• 1. Batay-linteg
1876–1878
• 2. Batay-linteg
1908–1918
• Panagikkat ti Sultanato (1 Nobiembre 1922) ken ti panagpanaw ni Mehmed VI, ti kaudian a Sultan (17 Nobiembre 1922)
1 Nobiembre 1922
• Panagtuang iti Sultanate
Oktubre 29 1923
Kalawa
1683[5]5,200,000 km2 (2,000,000 sq mi)
1914 [6]1,800,000 km2 (690,000 sq mi)
Populasion
• 1856
35350000
• 1906
20884000
• 1912[7]
24000000
KuartaAkçe, Para, Kuruş, Lira, Sultanî
Sinaruno		 Simmaruno
Seljuk a Sultanato iti Rûm
Imperio ti Dumaya a Romano
Imperio iti Trebizond
Despota iti Morea
Despota iti Epirus
Despota iti Dobruja
Dukado iti Purpuro
Karamanids
Pagarian ti Bosnia
Maikadua nga Imperio ti Bosnia
Serbia a Despota
Liga iti Lezhë
Sutanato ti Mamluk
Pagarian iti Hungaria kadagiti Tengnga a Panawen
Arhelia ken Tunis
Turkia
Republika ti Heleniko
Sultanato iti Ehipto
Bosnia ken Hersegobina
Serbia
Albania
Pagarian iti Romania
Bulgaria
Britaniko a Sipre
Britaniko a Mesopotamia
Britaniko a Palestina
Pranses nga Arhelia
Pranses a Tunisia
Pranses a Siria
Italiano nga Amianan nga Aprika
Yemen
Pagarian iti Hejaz
Republika ti Kars
Kuwait
Pagarian iti Hejaz
Parte ita nga aldaw ti
Pagpagilian tatta
Pagsurotan a panawen ti Imperio nga Otomano
Pagsurotan dagiti mainaig nga artikulo ti Imperio nga Otomano

Ti Imperio nga Otomano[dn 4] wenno Narimbaw nga Estado ti Otomano (Otomano Turko: دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثمَانِیّه Devlet-i ʿAliyye-yi ʿOsmâniyye[9] (ti pay عثمانلى دولتى Osmanlı Devleti),[dn 5] Moderno a Turko: Osmanlı Devleti wenno Osmanlı İmparatorluğu) ket maysa idi a Turko nga imperio a nagpaut manipud idi 27 Hulio 1299[10] aginggana idi 29 Oktubre 1923.[11]

Ti Imperio nga Otomano ket isu kadagiti kadakkelan ken kapautan nga imperio iti pakasaritaan; a daytoy nga Estado ti Otomano, ti politikana, supsupiat, ken kultura a tinawtawid ken ti maysa a nawatiwat a heograpia ket nagited daytoy ti maysa kadagiti kabayagan nga agnanayon a pannakasarita. Idi las-ud ti maika-16 ken maika-17 a siglo, iti kabilegan a panagsakupna babaen ti panagturay ni Suleiman ti Nadaeg , daytoy nga imperio ket isu kadagiti kabilegan nga estado iti lubong – maysa nga adu ti panaka-umili, adu ti pagsasao nga imperio a naibistrad manipud iti akin-abagatan a nagbedbeddengan iti Nasantuan a Romano nga Imperio aginggana kadagiti wayawaya iti Vienna, Naarian a Hungaria (moderno Eslobakia) ken ti Polako–Lituano a Mankomunidad iti amianan aginggana idiay Yemen ken Eritrea iti abagatan; manipud iti Arhelia iti laud aginggana ti Azerbaijan iti daya;[12] nga agtengtengngel ti kaaduan iti Abagatan a daya nga Europa, Akinlaud nga Asia ken Amianan nga Aprika.[13] Daytoy nga imperio ket naglaon kadagiti 32 probinsia ken dagiti dadduma pay a basalo nga estado, nga adda kadagitoy ket nasagepsepan iti dayta nga imperio, a dagiti dadduma ket naikkanda ti sabsabali a kita nga autonomia kadagiti sumaganad a sigsiglo.[dn 6]

A ti Konstantinopla a kas ti kapitoliona ken ti nawatiwat a panagtengngel kadagiti daga ti lawlaw ti Mediteraneo a labneng, ti imperio ket adda idi ti sentro kadagiti panagtigtignay a nagbaetan ti Akindaya ken Akinlaud a lublubong para kadagiti sumurok nga innem a siglo.

Kalpasan ti pannakabigbig iti baro a Turko a parlamento (Nalatak a Nailian nga Asenblia iti Turkia) a naikuartel idiay Ankara, babaen ti Tulag iti Lausanne a napirmaan idi 24 Hulio 1923, ti Turko a parlamento ket nagirangarang idi 29 Oktubre 1923 ti pannakabangon ti Republika ti Turkia a kas ti baro a Turko nga Estado a simmukat ken pormal a napatinggaan ti awanen nga Otomano nga Imperio, a nailinia iti tulag.[14][15][16][17][18][19][20][21] Ti Otomano a Kalipato ket naikkat idi 3 Marso 1924; dagiti turay ken tagikua ti Kalipato ket naiyalis idiay Nalatak a Nailian nga Asemblia iti Turkia.

Ibabangon ti Otomano nga Imperio (1299–1453)

Nangruna nga artikulo: Ibabangon ti Otomano nga Imperio
Adu pay a pakaammo: Otomano a Dinastia ken Kayı a tribu

Ti panakapaay ti Seljuk a Sultanato iti Rum (c. 1300), ti Anatolia ket nabingbingay idi kadagiti nadumaduma a nawaya nga estado, dagiti nakunkuna a Ghazi nga emirato. Babaen idi 1300, ti napakapsot nga Imperio a Bisantino ket kaaduan a napukawna dagiti Anatolia a probinsiana kadagiti sangapulo a Ghazi a prinsipalidad. Maysa kadagiti Ghazi nga emirato ket ndauloan babaen ni Osman I (nga isu ti nakaalaan ti nagan nga Otomano), anak ni Ertuğrul, ti asideg ti Eskişehir idiay lumaud nga Anatolia. Iti pundasion a mito a naiyebkas iti mediebal a Turko a sarita a naam-ammuan a kas ti "Tagtagainep ni Osman", ti ubing nga Osman ket naparegget idi nga agparukma babaen ti panagsirmata iti imperio (segun ti tagtagainepna, ti imperio ket maysa a dakkel a kayo a dagiti ramutna ket nagsaknap kadagiti tallo a kontinente ken dagiti sangana ket kinalubanna ti langit).[22] Segun ti tagtagainepna ti kayo, nga isu idi ti Imperio ti Osman, ket nagited ti uppat a karayan manipud kadagiti ramutna, ti Tigris, ti Euprates, ti Nilo ken ti Danubio.[22] Ti maipatinayon, ti kayo ket lininonganna ti uppat a kabanbantayan, ti Kaukaso, ti Tauro, ti Atlas ken ti Balkan .[22] Iti las-ud ti panagturayna a kas ti Sultan, ni Osman I ket inpaatiddogna ti prontera ti Turko a pagtaengan idiay igid ti Imperio a Bisantino.

Iti daytoy a paset ti panawen, ti pormal a Otomano a gobierno ket napartuat idi a ken nadaras a nagbalbaliw dagiti patakderna kadagiti sumaganad a kabibiag ti imperio. Ti gobierno ket nagus-usar ti legado nga entidad a nakunkuna a kas ti miho sa sistema, babaen dagiti relihioso ken etniko a minoridad ket napakabaelanda a mangimaton dagiti bukodda a pannakibiang nga adda dagiti adu a pannakawaya manipud iti sentro a panagtengngel.

  • Gubat iti Kosovo (1389)

    Gubat iti Kosovo (1389)

  • Gubat iti Nicopolis (1396)

    Gubat iti Nicopolis (1396)

  • Gubat iti Varna (1444)

    Gubat iti Varna (1444)

Iti siglo kalpasan ti ipupusay ni Osman I, ti Otomano a turay ket nangrugi nga immatiddog idiay Mediteraneo ken Balkanes. Ti anak a lalaki ni Osman, a ni Orhan, ket natiliwna ti siudad ti Bursa idi 1324 ken inaramidna daytoy ti baro a kapitolio ti estado nga Otomano. Ti panakatnag ti Bursa ket nagbanagan daytoy ti panakapukaw ti Bisantino a panagtengngel ti Amianan a laud nga Anatolia. Ti nangruna a siudad ti Thessaloniki ket natiliw idi manipud kadagiti Benisiano idi 1387. Ti panagballigi ti Otomano idiay Kosovo idi 1389 ket epektibo a nagmarka ti gibus ti Serbio a bileg iti daytoy a rehion, a nagidalan daytoy para iti Otomano a panagpadakkel idiay Europa. Ti Gubat iti Nicopolis idi 1396, a kaaduan a naipanunotan a kas ti naudi a dakkel a krusada iti Tengnga a Panawen, ket napaay a nagpasardeng ti panag-abanse dagiti nagballigi nga Otomano a Turko. Ti pannakaatiddog ti Turko a pagturayan idiay Balkanes, ti estratihiko a panagrukma iti Konstantinopla ket nagbalin a nagruna a gandat. Ti Imperio ket nagtengngel ti gangani kadagiti amin a dati a dagdaga ti Bisantino a nagpalikmut ti siudad, ngem dagiti Bisantino ket temporarioda a nabang-aranda idi rinaut ti Timur ti Anatolia idiay Gubat iti Ankara idi 1402. Isu ket nangala ken ni Sultan Bayezid I a kas maysa a binaludan. Ti pannakatiliw ni Bayezid I ket nagkirokiro kadagiti Turko. Ti estado ket natnag iti maysa a sibil a gubat a nagpaut manipud idi 1402 aginggana idi 1413, a ti anak a lalaki ni Bayezid ket nakilablaban ti panakisinnarunona. Daytoy ket nagpatingga idi ni Mehmed I ket nagbalin a kas ti sultan ken nagipasubli ti Otomano a bileg, a nagiyeg daytoy ti gibus ti Interregno.

Dagiti paset ti Otomano a teritorio idiay Balkan (a kas ti Thessaloniki, Masedonia ken Kosovo) ket temporario a napukaw kalpasan ti 1402, ngem dagitoy ket naipasubli met laeng babaen ni Murad II idi baetan ti 1430 ken 1450. Idi 10 Nobiembre 1444, ni Murad II ket inabakna dagiti buyot ti Hungaro, ti Polako ken Wallachia babaen ni Władysław III iti Polonia (ken ari pay ti Hungaria) ken János Hunyadi idiay Gubat iti Varna, nga isu daytoy ti naudi a Krusada iti Varna.[23][24] Kalpasan ti uppat a tawen, ni János Hunyadi ket nangisagana ti sabali pay a buyot (dagiti puersa ti Hungaro ken Wallachian ) tapno rautenna dagiti Turko, ngem isu ket inabak manen babaen ni Murad II idiay Maikadua a Gubat iti Kosovo idi 1448.

Ti anak a lalaki ni Murad II, ni Mehmed ti Agrukrukma, inurnosna manen ti estado ken ti militar, ken nagipakita ti militar a kalaingna babaen ti panagtiliwna ti Kontantinopla idi 29 Mayo 1453, iti edad a 21.

Militar

Nangruna nga artikulo: Milisia ti Imperio nga Otomano
Ti maysa nga Otomano a Hanisaro
Ti maysa a Sipahi. Ti Otomano a Sipahis ket isu ti mangporma ti naisangsangayan nga Otomano a kabaliero.

Ti immuna a militar a yunit ti estado nga Otomano ket maysa idi a buyot nga inurnos babaen ni Osman I manipud kadagiti tribu ti lallaki nga agtataeng kadagiti turod ti akinlaud nga Anatolia idi naladaw a maika-13 a siglo. Ti militar a sistema ket nagbalin a maysa a narikut nga organisasion idi rimmang-ay ti imperio. Ti Otomano a militar ket maysa a narikut a sistema ti panagkintos ken panagtengngel kadagiti suppiat. Ti kangrunaan a kuerpo ti Buyot mga Otomano ket mairaman ti Hanisaro, Sipahi, Akıncı ken Mehterân. Ti Otomano a buyot ket maysa idi kadagiti kalaingan a makilablaban a puersa ti lubong, nga isuda ti immuna a nagus-usar kadagiti muskete ken kanion. Dagiti Otomano a Turko ket nangrugrugida a nagus-usar kadagiti palkonete, a dagitoy ket ababa ngem nalawa a kanion, iti las-ud ti Sillong iti Konstantinopla (1422). Ti Otomano a kabaliero ket nagtaltalek iti kinapardas ken ti panaggungunay embes a ti nadagsen a kalasag, a nagususar kadagiti pana ket ababa nga espada nga agsaksakay kadagiti napardas a Turkoman ken Arabiano a kabalio (nagtaudan dagiti Puro a pakilumba a kabalio),[25][26] ken kankanayon nga agipakpakat kadagiti taktika a kapadpada kadagiti Mongol nga Imperio, a kas ti aginkukuna nga agsanod bayat nga agpalpalikmut ti puersa ti kabusor iti uneg ti immindayon a sukog a pormasion ken idi kuan ket pudnoda nga agraut. Ti panakapaay ti kalaing ti buyot ket nagbalin a nalawag manipud idi maika-17 a siglo ken kalpasan ti Nalatak a Turko a Gubat. Ti maika-18 a siglo ket nakakita ti bassit a panagballigi idiay Benisia, ngem idiay amianan ti Europeano a naestiluan buyot ti Rusia ket nagpilit kadagiti Otomano nga agibbet kadagiti daga.

Ti pannakamoderno ti Otomano nga Imperio idi maika-19 a siglo ket nangrugi iti militar. Idi 1826 ni Sultan Mahmud II ket inikkatna dagiti kuerpo ti Hanisaro ken nangbangon ti moderno a buyot ti Otomano. NInagananna dagitoy a kas ti Nizam-ı Cedid (Baro nga Urnos). Ti Otomano a buyot ket isu pay ti immuna nga instituto a nangabang kadagiti gangganaet nga esperto ken nagipatulod kadgiti opisialna para iti panagsanay kadagiti Europeano a pagilian. Ti nagbanagan daytoy, ti tignay ti Katutubo a Turko ket nangrugi idi dagitoy a ubbing pay laeng ken baro a nasanay a lalaki ket nagsublida manipud kadagiti panagad-adalda.

Ti Aleman a postcard a mangipakpakita ti Otomano a Marina, nga indauloan babaen ni Yavuz (ex-Goeben). iti ngato a kanigid ket maysa a ladawan ni Sultan Mehmed V.

Ti Otomano a Marina ket nawatiwat a nagparparawad ti panagpadakkel kadagiti teritorio ti Imperio idiay kontinente ti Europa. Isu ti nangirugi ti panagrukma ti Amianan nga Aprika, a nainayon ti Alheria ken Ehipto iti Otomano nga Imperio idi 1517. Iti rugi ti panakapukaw ti Alheria(1830) ken Gresia (1821), ti bileg ti Otomano a marina ken ti panagtengngel kadagiti adayo a ballasiw taaw a teritorio ket nagrugi a naapday. Sultan Abdülaziz (nagturay idi 1861–1876) ket nangpadas a nangibangon manen ti napigsa nga Otomano a marina, a nangipatakder ti kadakkelan a plota a dagiti dakdakkel laeng ket dagiti plota ti Britania ken Pransia. Ti pagaramidan ti barko idiay Barrow, Inglatera, ket isu ti immuna a nagaramid ti bukodna a submarina idi 1886 para iti Otomano nga Imperio.

Nupay kasta, ti agrebreba nga ekonomia ti Otomano ket saan a napaut a nakasaranay ti pigsa ti plota. Ni Sultan Abdülhamid II ket saan a nagtaltalek kadagiti almirante a kimmappon iti repormista a ni Midhat Pasha, ken nangitunton a ti dakkel ken nangina a plota ket awan banagna a mausar ti panagsuppiat kadagiti Ruso iti las-ud ti Ruso-Turko a Gubat (1877–1878). Kaaduan a indulinna ti plota idiay uneg ti Nabalitokan a Sara, nga idiay dagitoy a barko ket nalungsotda para kadagiti sumaganad a 30 a tawen. Kalpasan ti Katutubo a Turko Rebolusion idi 1908, ti Komite iti Kappon ken Rang-ay ket nagsukisok nga agparang-ay ti maysa a napigsa a puersa ti marina ti Otomano. Ti Pundasion ti Otomano a Marina ket nabangon idi 1910 tapno makagatang kadagiti baro a barko babaen kadagiti donasion ti publiko.

Dagiti piloto ti Otomano idi las-ud ti Gubgubat ti Balkan ti 1912–1913.

Ti pakasaritaan ti Otomano militar a panagpatayab ket napetsaan manipud idi 1909 ti nagbaetan ti Hunio 1909 ken Hulio 1911.[27][28] Ti Otomano nga Imperio ket nangrugrugi a nangisagana dagiti immuna a pilotona ken eroplano, ken ti pannakabangon ti Pagadalan ti Panagpatayab (Tayyare Mektebi) idiay Yeşilköy idi 3 Hulio 1912, ti Imperio ket nagrugrugi a nagisursuro kadagiti bukodna nga agpatpatayab nga opisial. Ti pannakabangon ti Pagadalan ti Panagpatayab ket nangipardas ti panagra-ay ti programa ti militar a panagpatayab, ken nagpaadu kadagiti bilang dagiti alistado, ken nagited kadagiti baro a piloto ti aktibo a papel iti Otomano a Buyot ken ti Marina. Idi Mayo 1913 ti immuna a naipangpangruna a Panagsanay ti Rekonosimiento a Programa ti lubong ket inrugi ti Pagadalan ti Panagpatayab ken ti immuna a sabalia rekonosimiento a dibision ket naipatakder. Idi Hunio 1914 ti maysa a baro nga akademia, ti Marina a Pagadalan ti Panagpatayab (Bahriye Tayyare Mektebi) ket nabangon idi. Ti irurugi ti Umuna a Sangalubongan a Gubat, ti modernisasion a pamay-ay ket kellaat a napasardeng. Dagiti eskuadron ti Otomano a panagpatayab ket nakilabanda kadagiti adu a sanguanan idi las-ud ti Umuna a Sangalubongan a Gubat, manipud idiay Galicia idiay laud aginggana idiay Kaukaso idiay daya ken Yemen idiay abagatan.

Dagiti nota

  1. ^ Artikulo 18 iti Batay-linteg iti 1876 nainaganan nga ti Turko ket isu ti ti opisial a pagsasao, saan nga Otomano; Artikulo 18: Ti maysa a masapul para iti panagtrabaho iti panagserbi ti Estado ti maysa nga Otomano ket nasken nga ammoda ti Turko, a daytoy ket isu ti opisial a pagsasao iti Estado. Tebâ'a-i Osmâniyenin hidemât-ı devlette istihdam olunmak için devletin lisân-ı resmîsi olan Türkçeyi bilmeleri şarttır, Geoffrey L. Lewis, Ti panagreporman ti Tuko a pagsasao: Maysa a Didigra a Balligi, Oxford University Press, 1999, ISBN 978-0-19-823856-0, p. 16.
  2. ^ In Republika iti Ragusa a nasakupan babaen ti Otomano a panagsalaknib.
  3. ^ Ti Tulag iti Sèvres (10 Agosto 1920) ket napakabaelan bassit ti kaaddana iti Imperio nga Otomano. Ti Nalatak a Nailian a Gimong ket nairangarang a ti sultanato ti Otomano a naikkat manipud idi Marso 16 1920 (panagsakup ti militar iti Konstantinopla) aginggana idi Nobiembre 1 1922. Ti sangalubongan a pannakabigbig iti Nalatak a Nailian a Gimong iti Turkia ket nairangarang idi babaen ti Tulag iti Lausanne (24 Hulio 1923). Idi kuan, ti Nalatak a Nailian a Gimong iti Turkia ket nagirangarang ti sumaruno nga estado a tattan a moderno nga aldaw ket ti "Republika iti Turkia" (29 Oktubre 1923), nga isu daytoy ti panagsardeng iti pakasaritaan ti Imperio nga Otomano.
  4. ^ Kadawyan a nainaganan idi a ti "Imperio nga Otomano", ti "Turko nga Imperio", ti "Otomano a Kalipato" wenno kadawyan a "Turkia" babaen dagiti kontemporariona (manipud idi 1923, ti nagan a "Imperio nga Otomano" ket isu ti naisaguday tapno maliklikan ti panaka-allilaw ti Republika iti Turkia, kitaen ti Nagnagan iti Imperio nga Otomano).
  5. ^ A nagrugi manipud idi maika-19 a siglo, ti nagan a Osmanlı Devleti (Otomano nga Estado) ket nagbalin a nalatak kadagiti Otomano nga umili ken dagiti opisial. Sakbay ti panawen nga 1800, ti nagan a Osmanlı Devleti ket saan nga opisial a maus-usar, ngem dagiti rehistro ket agiparparang a daytoy a nagan ket inus-usar a saan a pormal babaen dagiti umili ti Otomano.
  6. ^ Ti imperio ket nakaala ti temporario a panagturay kadagiti ballasiw taaw a dagdaga babaen ti panagirangarang iti pannamakatalek iti Otomano a Sultan ken Kalipa, a kas iti panagirangarang babaen ti Sultan iti Aceh idi 1565, wenno babaen ti tenmporario a panagala iti is-isla a kas iti Lanzarote idiay Taaw Atlantiko idi 1585, Turkish Navy Official Website: "Atlantik'te Türk Denizciliği"

Dagiti nagibasaran

  1. ^ Ti Ensiklopedia Britanika, Vol.7, Inurnos babaen ni Hugh Chisholm, (1911), 3; Konstantinopla, ti kapitolio iti Turko nga Imperio...
  2. ^ Britannica, Istanbul Naiyarkibo 2007-12-18 iti Wayback Machine:Nga idi napabangon ti Republika ti Turkia idi 1923, ti kapitolio ket naiyakar idiay Ankara, ken ti Konstantinopla ket opisial nanaganan manen nga Istanbul idi 1930.
  3. ^ Yücel Karadaş, Ziya Gökalp'te Şarkiyatçılık: Doğu'nun batıcı üretimi, Anahtar Kitaplar, 2008, p. 133. (iti Turko), Osmanlı devrinde resmi dil olarak kullanılan Osmanlıca ile halk arasında konuşulan Türkçe, söz konusu dönemde kullanılan dillerdir.
  4. ^ Şerafettin Turan, Türk Kültür Tarihi: Türk Kültüründen Türkiye Kültürüne ve Evrenselliğe, Bilgi Yayınevi, 1990, p. 59.(iti Turko), ...devlet kuruluşlarında kullanılan Arapça – Farsça – Türkçe karışımı Osmanlıca ile halkın konuştuğu Türkçe arasındaki uçurum giderek artarken, …
  5. ^ Peter Turchin, Thomas D. Hall ken Jonathan M. Adams, "East-West Orientasion iti Pakasaritaan dagiti Imperio Naiyarkibo 2007-02-22 iti Wayback Machine", Warnakan iti Sangalubongan a Sistema ti Panagsukisok Vol. 12 (no. 2), pp. 219-229 (2006).
  6. ^ Dündar, Orhan; Dündar, Erhan, 1.Dünya Savaşı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1999, ISBN 975-11-1643-0
  7. ^ Salaysay ti pannakaabak: ti militar ti Otomano idiay Balkanes, 1912–1913, Edward J. Erickson, panid 59
  8. ^ "Yeni Turkiye Araştırma ve Yayın Merkezi; Geleceğin Türkiye'si bambaşka olacak". Yeniturkiye.com. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2015-10-29. Naala idi 2011-11-06.
  9. ^ "Otomano a kuarta nga adda ti Arabiko a naisuratan". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2017-03-28. Naala idi 2010-08-26.
  10. ^ "Maysa a grammatiko ti pagsasao a Turko". Archive.org. Naala idi 2011-11-06.
  11. ^ Temel Britannica, Ana Yayıncılık-Encyclopaedia Britannica, 1992, Cilt 18, Sh. 41-96; Türkiye. ISBN 975-7760-02-1
  12. ^ Stephen Turnbull, Ti Imperio nga Otomano 1326–1699, Dagiti Naken a Pakasaritaan, tom. 62, Dagiti Nasken a Pakasaritaan, 2003. [manipud kadagiti artikulo ti likud nga abbong]
  13. ^ "Manipud ti artikulo ti Imperio nga Otomano idiay Oxford nga Online nag Islamiko a Panagadal". Oxfordislamicstudies.com. 2008-05-06. Naala idi 2010-08-26.
  14. ^ Ti Sultanato ket naikkat idi 1 Nobiembre 1922. Mehmed VI, ti naudi nga Otomano a Sultan, ket pimmanaw manipud idiay Istanbul idi 17 Nobiembre 1922, a daytoy ket saanna a kayat a sawen a ti Otomano nga Imperio kompleto a nagpatingga ken nagipasardeng kadagiti amin a pamay-anna.
  15. ^ "Napno a teksto ti Tulag itif Lausanne (1923)". Wwi.lib.byu.edu. Naala idi 26 Agosto 2010.
  16. ^ Böyle olunca, Türkiye, bu Devletin mirasçısı değildir; ona ardıl olan Devletlerden biridir., Seha Meray, Lozan Barış Konferansı, Tutanaklar-Belgeler (Ti Kappia a Konperensia ti Lausanne , Dagiti Minuto-Dagiti okumento), Cilt 1, Kitap 3, Ankara Üniversitesi, Siysal Bilgiler Fakültesi, 1973, p. 181. (iti Turko)
  17. ^ Douglas Arthur Howard, Ti pakasaritaan iti Turkia, Greenwood Publishing Group, 2001, ISBN 978-0-313-30708-9, p. 1
  18. ^ Ahmad Razavi, Kontinental a samang a deliminasion ken dagiti minaig a banbanag a maipapan ti taaw idiay Persiano a Golpo, Martinus Nijhoff Publishers, 1997, ISBN 978-90-411-0333-8, p. 149.
  19. ^ Alan Rush, Al-Sabah: Pakasaritaan ken Henealohia ti Agturturay a Pamilia ti Kuwait, 1752–1987, Ithaca Press, 1987, ISBN 978-0-86372-081-9, p. 44.
  20. ^ Elie Kedourie, Nationalismo idiay Asia ken Aprika, Routledge, 1974, ISBN 978-0-7146-3046-5, p. 49.
  21. ^ Michael Berenbaum, Abraham J. Peck, Paglaglagipan ti Holokausto a Museo ti Estados Unidos, Ti Holokausto ken Pakasaritaan: Ti Naammoan, Ti Di-naammuan, Ti Nasuppiatan, ken Ti Nausig manen, Unibersidad ti Indiana a Pagmalditan, 1998, ISBN 978-0-253-33374-2, p. 537.
  22. ^ a b c Lord Kinross, Dagiti Siglo ti Otomano (Morrow Quill Publishers: New York, 1977) p. 24.
  23. ^ Bodnar, Edward W. Ciriaco d'Ancona e la crociata di Varna, nuove prospettive. Il Veltro 27, nos. 1–2 (1983): 235–51
  24. ^ Halecki, Oscar, Ti Krusada iti Varna. New York, 1943
  25. ^ Milner Ti Godolphin nga Arabiano pp. 3–6
  26. ^ Wall Dagiti Nalatak nga AAgtaytaray a Kabalio p. 8
  27. ^ "Sarita ti Turko a Panagpatayab idiay 'Ti Turkia iti Umuna a Sangalubongan a Gubat' a website". Turkeyswar.com. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-05-12. Naala idi 6 Nobiembre 2011.
  28. ^ Hv. K. K. Mebs. ""Panakabangon" iti Turko nga Aero Puersa opisial a sapot a pagsaadan". Hvkk.tsk.tr. Naala idi 6 Nobiembre 2011.

Adu pay a mabasbasa

  • Barkey, Karen. Empire of Difference: The Ottomans in Comparative Perspective. (2008) 357pp Amazon.com, excerpt and text search
  • Davison, Roderic H. Reform in the Ottoman Empire, 1856–1876 (New York: Gordian Press, 1973)
  • Deringil, Selim. The well-protected domains: ideology and the legitimation of power in the Ottoman Empire, 1876–1909 (London: IB Tauris, 1998)
  • Findley, Carter V. Bureaucratic Reform in the Ottoman Empire: The Sublime Porte, 1789–1922 (Princeton University Press, 1980)
  • Faroqhi, Suraiya N. The Cambridge History of Turkey (Volume 3, 2006) excerpt and text search, essays by scholars
  • Faroqhi, Suraiya N. and Kate Fleet, eds. The Cambridge History of Turkey (Volume 2 2012) essays by scholars
  • Finkel, Caroline. Osman's Dream: The Story of the Ottoman Empire, 1300–1923. John Murray, 2005. ISBN 0-7195-5513-2. [1], excerpt and text search
  • Fleet, Kate, ed. The Cambridge History of Turkey (Volume 1, 2009) excerpt and text search, essays by scholars
  • Goodwin, Jason. Lords of the Horizons: A History of the Ottoman Empire (2003) excerpt and text search
  • Imber, Colin. The Ottoman Empire, 1300–1650: The Structure of Power. Palgrave Macmillan, 2002. ISBN 0-333-61386-4.
  • Inalcik, Halil and Quataert, Donald, ed. An Economic and Social History of the Ottoman Empire, 1300–1914. 1995. 1026 pp.
  • Imber, Colin. The Ottoman Empire, 1300–1650: The Structure of Power (Palgrave Macmillan, 2002) ISBN 0-333-61386-4.
  • Inalcik, Halil. The Ottoman Empire: 1300–1600 (Hachette UK, 2013)
  • Inalcik, Halil, and Quataert, Donald, ed. An Economic and Social History of the Ottoman Empire, 1300–1914. 1995. 1026 pp.
  • Itzkowitz, Norman. Ottoman Empire and Islamic Tradition, University of Chicago Press, 1980) ISBN 0-226-38806-9
  • Kasaba, Reşat, ed. The Cambridge History of Turkey (vol 4 2008) excerpt and text search vol 4 comprehensive coverage by scholars of 20th century
  • Kinross, Patrick Balfour Baron, and John Patrick Douglas Balfour Kinross. The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire (Morrow, 1977)
  • McCarthy, Justin. The Ottoman Turks: An Introductory History to 1923 1997 Questia.com, online edition
  • McMeekin, Sean. The Berlin-Baghdad Express: The Ottoman Empire and Germany's Bid for World Power (2010)
  • Nicolle, David. Armies of the Ottoman Turks 1300–1774 (Osprey Publishing, 1983)
  • Palmer, Alan.. The Decline and Fall of the Ottoman Empire. (New York: Barnes and Noble, 1992) 306 p., maps. ISBN 0-87131-754-0
  • Pamuk, Sevket. A Monetary History of the Ottoman Empire. 1999. 276 pp.
  • Quataert, Donald. The Ottoman Empire, 1700–1922 (2005), standard scholarly survey excerpt and text search ISBN 0-521-54782-2.
  • Shaw, Stanford J., and Ezel Kural Shaw. History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Vol. 1, 1977.
  • Sicker, Martin. The Islamic World in Ascendancy: From the Arab Conquests to the Siege of Vienna (Praeger Publishers, 2000) online Naiyarkibo 2015-01-14 iti Wayback Machine
  • Sicker, Martin. The Islamic World in Decline: From the Treaty of Karlowitz to the Disintegration of the Ottoman Empire (Praeger, 2001) online Naiyarkibo 2015-01-14 iti Wayback Machine
  • Somel, Selcuk Aksin. Historical Dictionary of the Ottoman Empire. (2003). 399 pp.
  • Stone, Norman "Turkey in the Russian Mirror" pages 86–100 from Russia War, Peace and Diplomacy edited by Mark & Ljubica Erickson, Weidenfeld & Nicolson: London, 2004 ISBN 0-297-84913-1.
  • Uyar, Mesut; Erickson, Edward (2009). A Military History of the Ottomans: From Osman to Atatürk. ISBN 978-0-275-98876-0.

Dagiti akinruar a silpo

Dagiti midia a mainaig iti Imperio nga Otomano iti Wikimedia Commons