Gas nòbil
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
I gas nòbil a hinn i element chímegh del grupp 18 de la taula periòdica, quei metüü püssee a dríta:
Tütt quei element chí a g'hann ul livèl eletrònegh estèrn cumplet: al vör dí che i reagiss minga cunt i ólter element (da chí ul nòmm de gas nòbil), specialment quei che g'hann ul nümer atomegh püsee bass, e in natüra se presenten cumè gas monuatòmich. Per fai reagí ghe vörenn cundiziun de energía elevada, cumè per esémpi suta bumbardament de eletrún o sedenò cunt curent elétregh. I primm cumpost de gas nòbil a hinn staa descuvert in del 1962, in particular l'esafloruro de xeno (XeF6, cumpost da xeno e fluoro); in dei ültimm ann s'hinn truvaa anca cumpost de argon, kripton e xenon cunt l'üràni.